Konya Kapalı Havzası`nda uzaktan algılama ve CBS teknolojileri ile iklim değişikliği ve kuraklık analizi

Abstract

Konya Kapalı Havzası (KKH)'ndaki doğal kaynakların etkin ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını ve tarım faaliyetlerinde sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla bu proje kapsamında; Landsat 5-TM görüntüleri yardımıyla 28 yıllık bir periyotta bölgenin yüzey sıcaklık, kuraklık haritaları oluşturulmuştur. Ek olarak havzadaki 10 adet meteorolojik istasyon ve yeraltı su seviye verileri kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemleri yardımıyla iklimsel değişimin bölgeye etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Tez kapsamında 1984, 1989, 1998, 2003, 2007 ve 2011 yıllarına ait 29 adet Landsat-5 TM uydu görüntüsü temel veri kaynağı olarak kullanılmıştır. Bu uydu görüntüleri öncelikle geometrik ve radyometrik olarak düzeltilmiştir. Birbirleri ile karşılaştırılabilen hale gelen 5 tam çerçeve TM görüntüleri kullanılarak 6 yıla ait mozaik uydu görüntüleri elde edilmiştir. Daha sonra kuraklığın belirlenmesi için Arazi Yüzey Sıcaklığı (AYS), Sıcaklık-Bitki İndeksi (SBİ), Bitki Durum İndeksi (BDİ) Haritaları üretilmiş bunlara ek olarak Standart Yağış İndeks bilgileri de kullanılmıştır.Elde edilen sonuçlar, KKH'nda 1984 ve 2011 yılları arasında yüzey sıcaklık değerlerinin 2.00-3.00°C arasında yükseldiğini göstermektedir. BDİ'ne göre belli bölgelerde yaz kuraklığı etkisinde artış olmakta, SYİ'ne göre ise meteorolojik kuraklık belirli periyotlarla kendini göstermektedir. Bu olumsuz etkenlere ek olarak, bölgedeki yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının plansız şekilde kullanımı ve bir yönetim planlamasının olmayışı, bölgenin en önemli problemi olarak görülmektedir.

By aiming the management of natural sources and agricultural activities in Konya Closed Basin (KCB) in this project; surface temperature and drought maps have beed produces using Landsat-5 TM images for a 28-year period. Additionally, it is aimed to determine climate changes effects over the region by using Geographic Information Systems (GIS) and data obtained from 10 meteorological stations and ground water levels.Twenty-nine images taken by Landsat-5 TM satellite were used as the basic data source. These raw images were taken in 1984, 1989, 1998, 2003, 2007 and 2011. Firstly, those raw images was corrected radiometric and geometrically within the scope of project. Six mosaic images were obtained by using the full-frame images of Landsat-5 TM which had been already transformed comparison each other. Then, Land Surface Temperature (LST), Temperature Vegetation Index (TVX) and Vegetation Condition Index (VCX) maps have been produced to determine the dimension of the drought. Apart from these drought's indexes, Standart Precipitation Index (SPI) has been used.The obtained results showed that surface temperature rates in the basin increased 2.00-3.00°C between 1984 and 2011. According to VCI, the effects of summer drought increases in certain period. Besides according to SPI, meteorological drought indicates itself in certain periods. In addition to these (negative) results, it seems that the most important problem is the uncontrolled use of ground water resources in the region.