Restorasyonların dentine bağlanma kuvveti üzerine matriks metalloproteinaz inhibitörü olan kafeik asit fenitil esterin etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; dentinde matriks metalloproteinaz (MMP) enzimlerinin aktivitesini inhibe ettiği bildirilen kafeik asit fenitil esterin (CAPE), total-etch veya self-etch adeziv sistemler öncesi uygulanmasının, rezin restorasyonların dentine olan mikrogerilim bağlanma dayanımı (MTBS) üzerine etkisinin araştırılması ve rezin-dentin ara yüzünün taramalı elektron mikroskobunda (SEM) incelenmesidir.Çalışmaya ortodontik tedavi amacıyla premolar dişleri çekilecek olan 12-18 yaş grubunda 10 hasta dahil edildi. Dişlerin okluzal yüzünde dentini içine alan standart iki adet kavite açıldı. Her hastada hazırlanan dört kavite rastgele dört uygulama grubuna ayrıldı (n=10); Grup TC: Asitleme, sonrasında 60 sn CAPE ve total-etch adeziv (Syntac; Ivoclar Vivadent AG), Grup T: Total-etch adeziv (kontrol), Grup SC: 60 sn CAPE ve self-etch adeziv (AdheSE; Ivoclar Vivadent AG), Grup S: Self-etch adeziv (kontrol) uygulamaları yapıldı. Daha sonra tüm kaviteler nanohibrit yapıda rezin kompozit materyali (Tetric N-Ceram; Ivoclar Vivadent AG) ile restore edildi. Kullanılan materyaller üretici firmanın önerileri doğrultusunda uygulandı. Uygulamalardan üç ay sonra dişler çekildi. Çekilen dişler akrilik bloklara gömülerek dişlerden önce 1 mm'lik kesitler alındı (Isomet; Buehler, Lake Bluff, IL, USA). Daha sonra kesitlere dik yönde kesimler yapılarak 1.00±0.03 mm²'lik dentin-kompozit çubukları elde edildi. Hazırlanan örneklere MTBS testi (EZ-Test-500 N Shimadzu, Kyoto, Japan) uygulandı. Elde edilen verilerin istatistiksel olarak değerlendirilmesinde Repeated Measure Anova Testi kullanıldı. Ayrıca her gruptan seçilen dentin-kompozit çubuk örneklerin, rezin-dentin bağlanma ara yüzü ve kopma yüzeyleri Fe-SEM ve SEM ile incelendi.Mikrogerilim bağlanma dayanım testi sonuçlarına göre, total-etch ve self-etch adeziv öncesinde MMP inhibitörü olarak CAPE'in dentine uygulanmasının (Grup TC ve SC), rezin restorasyonların bağlanma dayanımı değerlerini her iki kontrol grubuna (Grup T ve S) kıyasla istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttırdığı saptandı (p˂0,05). Total-etch ve self-etch adezivlerin CAPE ön uygulaması ile birlikte kullanıldığı grupların (Grup TC ve SC) bağlanma dayanım değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0,05). Total-etch ve self-etch adeziv uygulanan kontrol gruplarının (Grup T ve S) bağlanma değerleri arasında da anlamlı bir farklılık olmadığı saptandı (p>0,05). Örneklerin SEM incelemesi sonucunda, CAPE ön uygulaması yapılan total-etch ve self-etch adeziv gruplarında hibrit tabakanın bütünlüğünü koruduğu ve rezin-dentin ara yüzünde sıkı bir bağlantının olduğu gözlendi. Her iki kontrol grubunda benzer şekilde hibrit tabaka düzenli bir şekilde izlendi.Sonuç olarak bu çalışmada rezin restorasyonlarda, total-etch ve self-etch adeziv uygulaması öncesinde dentine CAPE uygulanmasının, restorasyonların bağlanma dayanımını arttırdığı belirlendi. CAPE'in rezin restorasyonlarda MMP inhibitörü olarak kullanılabileceği, konu ile ilgili daha fazla klinik ve laboratuvar çalışmalarına gerek olduğu sonucuna varıldı.

The aim of this study was to evaluate the effect of caffeic acid phenethyl ester (CAPE) pretreatment used as matrix metalloproteinase (MMP) inhibitor on microtensile bond strength (MTBS) of resin restorations applied either with total-etch or self-etch adhesive systems. Scanning electron microscope (SEM) evaluation of resin-dentin interface was also performed on the prepared specimens. Ten patients aged between 12-18 who have pairs of caries-free contralateral premolars which were planned to be extracted for orthodontic treatment enrolled in the study. Standard two cavities were prepared on the occlusal surfaces of premolars. Totally four cavities in each patient were randomly assigned into four treatment groups (n=10); Group TC: After acid etching, 60 s CAPE and then total-etch adhesive (Syntac; Ivoclar Vivadent AG), Group T: Total-etch adhesive (control), Group SC: 60 s CAPE and self-etch adhesive (AdheSE; Ivoclar Vivadent AG), Group S: Self-etch adhesive (control) were applied on dentin surfaces. All cavities were restored with a nanohybrid resin composite (Tetric N-Ceram; Ivoclar Vivadent AG). Materials were applied according to the manufacturers' instructions. After three months of intra-oral functioning, the teeth were extracted. The extracted teeth were embedded into acrylic blocks and 1 mm² dentin-composite sticks were obtained from each restoration (Isomet; Buehler, Lake Bluff, IL, USA) in purpose of using for MTBS test (EZ-Test-500 N Shimadzu, Kyoto, Japan). Data were analyzed statistically using Repeated Measure Anova test. Failure surfaces and resin-dentin interface of dentin-composite sticks selected from each group were evaluated under Fe-SEM and SEM.According to the results of MTBS test, higher bond strength values were observed when CAPE pretreatment was applied in both adhesive groups (Group TC and SC) compared to control groups (Group T and S) statistically (p˂0.05). There was no significant difference between Groups TC and SC. Also no difference was found between the bond strength values of total-etch and self-etch control groups. SEM results showed that, the integrity of hybrid layer was preserved and tight attachment was observed in resin-dentin interface when CAPE pretreatment was applied in both Groups TC and SC. In control groups regular and intact hybrid layer was observed as well.In this study it is concluded that since CAPE pretreatment on dentin surfaces significantly increased the MTBS of resin restorations applied with either total-etch or self-etch adhesive system it can be used as MMP inhibitor. Further laboratuary and clinical studies of the effect of CAPE pretreatment on the long-term bond strength of resin restorations is needed.