Ortaokul Türkçe dersinde öğretmen ve öğrencilerin Türkçe sözlük kullanma tutumları

Abstract

Dili doğru ve güzel kullanmanın başarının anahtarlarından biri olduğu günümüzde kabul edilen bir gerçektir. Dili etkili kullanmanın anahtarı ise geniş bir kelime hazinesine sahip olmaktır. Bu yüzden öğrencilerin geniş bir kelime hazinesine sahip olması için Türkçe derslerinde ve diğer derslerde yapılması gereken bir takım etkinlikler bulunmaktadır. Bu tür etkinliklerde kullanılabilecek en önemli materyallerden biri de okul sözlükleridir. Öğrencilerin, bilmedikleri bir kelime ile karşılaştıklarında, bu kelimenin anlamını öğrenmek için başvurabilecekleri nitelikli sözlüklerin bulunması son derece önemlidir.Bu çalışmada; sözlük ve sözlük bilimi, Türk sözlükçülük tarihi, sözlük kullanma alışkanlığının ana dili becerilerine olan etkisi, öğrencilerin kelime hazinesini geliştirmeye yönelik yapılabilecek uygulamalar üzerinde durulmuştur. Ayrıca yapılan nicel çalışmalarla, ortaokul öğrencilerinin sözlük kullanma tutumları ve Türkçe öğretmenlerinin sözlük kullanma tutumları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlardan hareketle yapılabilecekler hakkında önerilerde de bulunulmuştur.

It is a fact that one of the keys to success is using language well in ourday. The key to using language effectively is having rich vocabulary. Therefore, there are some certain activities to do in Turkish lessons and others in order to have this big vocabulary for students. One of the most important materials is school dictionaries to use in this kind of activities. When our students come across with an unknown word, it is vital that there are some qualifed dictionaries to consult in order to learn the meaning of this word.In this study, dictionary and dictionary science, Turkish lexicography history, the effect of habit of using dictionary on mother tongue, and practices to improve students' vocabulary are discussed. Moreover, with the quantitative researches, secondary school students' attitude towards using dictionary and Turkish language teachers' attitude towards using dictionary are tried to be identified. Also, with the results that are obtained with this study, some suggestions are given about future steps.