Yöneticilerin açık liderlik özellikleri ve sosyal ağları benimseme durumlarının örgütsel belirsizlik üzerindeki etkileri: Fırat Üniversitesi örneği

Abstract

Araştırmanın Amacı: Bu araştırmanın temel amacı, akademik ve idari personelin görüşleri doğrultusunda yöneticilerin açık lider olma ve sosyal ağları benimseme durumlarının örgütsel belirsizlik üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmanın Yöntemi: Araştırma genel tarama modelindedir. Ancak tarama modelleri kendi içinde çeşitli türlere ayrılmaktadır. Dolayısıyla bu araştırma, tarama modelleri türlerinden ilişkisel tarama deseninde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu 2013-2014 akademik yılında Fırat Üniversitesi'nde görev yapmakta olan n=650 akademik ve idari personel oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; yedi soruluk bir kişisel bilgi formu, araştırmacı tarafından geliştirilen `Açık Liderlik Ölçeği (ALÖ)`, Mazman (2009) tarafından geliştirilen `Sosyal Ağları Benimseme Ölçeği (SABÖ)` ve Schweiger ve DeNisi (1991) tarafından geliştirilen ve Türkçeye uyarlama çalışmaları Tınaztepe (2010) tarafından yapılan `Örgütsel Belirsizlik Algısı Ölçeği (ÖBAÖ)` olmak üzere üç adet ölçekten oluşan bir ölçme envanteri ile veriler toplanmıştır. Araştırma kapsamında ulaşılan veriler SPSS, LISREL ve AMOS istatistik paket programları yardımıyla analiz edilmiştir. Buna göre analiz sürecinde veriler üzerinde t-testi, tek yönlü varyans analizi, Bonferroni testi, korelasyon analizi, regresyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesi analizleri gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonunda veri toplama aracındaki ölçeklerin açıkladıkları toplam varyans oranlarının ise sırasıyla; açık liderlik ölçeği için %67.6 (α=.95), sosyal ağları benimseme ölçeği için %80.1 (α=.96) ve örgütsel belirsizlik algısı ölçeği için ise %57.2 (α=.90) olduğu tespit edilmiştir.Araştırmanın Bulguları ve Sonuçlar: Araştırma sonunda örgütte açık liderlik, sosyal ağları benimseme ve örgütsel belirsizlik durumları arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca araştırmanın en önemli sonucu, yöneticilerin sosyal ağları benimseme durumlarının açık liderlik ve örgütsel belirsizlik arasındaki ilişkiyi yordamada kısmi bir aracı etkiye sahip olduğunun ortaya çıkmış olmasıdır. Buna göre, araştırmada açık liderliğin örgütsel belirsizliği γ=.49 düzeyinde yordayabildiği, ancak sosyal ağları benimseme değişkeninin bu analize dâhil edilmesiyle birlikte bu değerin γ=.46'ya indiği tespit edilmiştir. Bu sonuç yapısal eşitlik modellemesi ve Sobel testi ile de teyit edilmiştir. Ayrıca araştırmada katılımcıların cinsiyetleri, görevleri, yaşları, mesleki kıdemleri, öğrenim durumları, görev türleri ve akademik unvanları ile araştırmanın bağımlı değişkenleri arasındaki ilişkilerin manidar olduğu da ortaya çıkmıştır.

Purpose of Study: The main purpose of this study is to determine the opinions of academic and administrative staff about the effects of open leadership characteristics and adoption of social networks situations of administrators on organizational uncertainty. Methods: The research was carried out according to a descriptive approach, following a relational design of the general survey model. The study group consisted of 650 randomly-selected and voluntarily-participating academic and administrative staff working at Firat University in the academic year of 2013-2014. As a data collection instrument an inventory of measuring form which developed by the researcher, the Open Leadership Scale (OLS), Adoption of Social Networks Scale (ASNS), Organizational Uncertainty Perception Scale (OUPS) were used to collect the data in the study. There was also an personal information sheet to collect demographic and social traits of participant. The data obtained from 650 inventory were added to the program of Statistical Package for the Social Science, LISREL and AMOS. The calculations such as descriptively statistics, independent samples t-test, one way ANOVA have been adapted to the data and the results have been interpreted. In addition to that, ANOVA analysis has been applied to see whether there is a meaningful variance between the groups. If there has been a meaningful variance then Bonferroni test has been applied to find out the variance between two groups. And then also the assessment of the data was made with correlation, regression and structural equation modeling analysis. Accordingly, the scales rates of total variance explained is respectively %67.6 for OLS (α=.95), %80.1 for ASNS (α=.96) and %57.2 for OUPS (α=.90). Findings and Results: The result of the study indicated that; there are meaningful positive relationships between variances of the study which are open leadership, adoption of social networks and organizational uncertainty. And findings of this research shows that adoption of social networks has a partial mediation effect between open leadership and organizational uncertainty. In the study, the impact of open leadership on organizational uncertainty is found as γ=.49; and, after the inclusion of the mediating variable to the model, this impact falls back to γ=.46. In addition to all these, the subdimensions of adoption of social networks have a partial mediation effect on the relationship between open leadership and organizational uncertainty. Accordingly, the partial mediation effect of social networks over the relationship between open leadership and organizational uncertainty affective well-being was detected by using structural equation modeling and Sobel test. Additionally, participants' professional seniority, gender, tasks, ages, educational levels, task types and academic titles were determined as effective factors on their opinions about open leadership, adoption of social networks and organizational uncertainty.