Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji kliniğinde ekstrapulmoner tüberküloz tanısı konulan hastaların epidemiyolojik, klinik ve laboratuvar özelliklerinin retrospektif incelenmesi

Abstract

Tüberküloz genellikle, Mycobacterium tuberculosis'in etken olduğu, her organı tutabilen bir hastalıktır. İmmün sistemi baskılayan hastalıklar ve ilaç kullanımının artışına bağlı olarak TB insidansı artmaya başlamıştır. ETB tanısı çoğunlukla klinik, histopatolojik, radyolojik, daha az oranlarda mikrobiyolojik olarak konulmaktadır. Dolayısıyla tanısı zor konulmaktadır. Çalışmamızda ETB olguların demogrofik, klinik, laboratuar verileri, tedavi yan etki ve sonuçları retrospektif olarak incelenerek, tanıya yardımcı verilerin ortaya çıkarılması planlandı. Fırat Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı'nda, Ocak 2012 ve Mart 2017 yılları arasında ETB tanısı konulan ve tedavisi başlanılan hastalar tez olgusu olarak seçildi. Çalışmadan elde edilen veriler `Statistical Packages for the Social Science` 22 istatistik programı kullanılarak analiz edildi.Çalışmaya dahil edilen 125 hastanın %71,2'si kadın, %28,8'i erkek ve yaş ortalaması 46,3±17 idi. ETB tanısı konulan hastaların %49'u lenfadenit, %14'ü kas iskelet sistemi, %3'ü miliyer, %10'u genitoüriner sistem, %4'ü santral sinir sistemi, %6'sı gastrointestinal sistem, %5'i mastit, %9'u diğer organ tutulumu gösterdi. Hastalar en sık şişlik, terleme ve ateş şikayetleri ile başvurdu. CRP ve ESH değerlerinin genellikle yüksek olduğu saptandı. Hastaların %61,1'inde TDT pozitif ve %71'inde quantiferon testi pozitif olarak saptandı. Hastalarımızın %12,8'inde mikobakteri kültüründe üreme, %6,4'ünde PZR pozitifliği, %16,8'inde de ARB pozitifliği tespit edildi. Histopatolojik inceleme yapılan hastaların %81,9'unda granülom yapıları görüldü ve granülom yapılarının %64,7'sinde kazeifikasyon nekrozu saptandı.Ülkemiz gibi TB'un sık görüldüğü bölgelerde, etyolojisi tespit edilmeyen enfeksiyon hastalıklarının ayırıcı tanısında tüberküloz mutlaka düşünülmesi gerekmektedir. ETB tanı yöntemlerin hiçbirinin tek başına kullanılabilecek duyarlılık ve özgüllüğe sahip olmadığı, hala TDT ya da quantiferon değerlendirilmesinin tanıda kullanılabileceği düşünüldü. ETB tanısı için duyarlılık ve özgüllüğü yüksek yeni testlere ihtiyaç olduğu kanaatine varıldı.Anahtar kelimeler: ekstrapulmoner tüberküloz, epidemiyoloji, tüberkülin deri testi, quantiferon testi

Tuberculosis is a disease which can pleace on every organ, caused by Mycobacterium tuberculosis. The incidence of TB has increased due to the increase immunosuppressive patients by diseases and drug use. The diagnosis of ETB is mostly clinical, histopathologic, radiologic, less frequent microbiological diagnosis. Therefore, the diagnosis is difficult. In our study, it was planned to uncover the helper diagnostic data the clinical, laboratory data, treatment side effects and outcomes of ETB patients in a retrospective manner.The cases were selected patients who extrapulmonary tuberculosis diagnosed and treatment initiated between January 2012 and March 2017 in Fırat University Hospital Infectious Diseases and Clinical Microbiology Department. Data obtained from the study were analyzed using the ''Statistical Packages for the Social Science'' (SPSS) 22 statistical program.The study included 125 patients, 28,8% were male and 71,2% were female. Of the patients ETB diagnosed 49% were lymphadenitis, 14% were musculoskeletal system, 10% were miliary, 4% were genitourinary system, 4% were meningitis, 5% were gastrointestinal system, 5% were mastitis, 9% was other organ. Patients most frequently presented with complaints of swelling, sweating and fever. CRP and ESR values were generally found to be high. TDT were positive for 61,1% of the patients and quantiferon test were positive for 71% of the patients. It was detected produce mycobacterial cultures in 12,8% of our patients, PZR positiveness in 6,4% of our patients, ARB positiveness in 16,8% of our patients. Granuloma structures were seen in 81.9% of the patients who underwent histopathologic examination and caseitization necrosis was detected in 64.7% of the granulomas.Tuberculosis must be considered in the differential diagnosis of infectious diseases in which no etiology is detected in areas where TB is common, such as our country. It is thought that none of the ETB diagnostic methods have the sensitivity and specificity that can be used alone, and that the evaluation of TST or quantiferon can still be used for diagnosis. There is a need for new tests that high sensitivity and specificity for the diagnosis of ETB.Keywords: extrapulmonary tuberculos, epidemiology, tuberculin skin test, quantiferon test