Konstipasyon baskın irritabl barsak sendromlu hastalarda refleksolojinin semptom şiddeti ve yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma konstipasyon baskın İBS hastalarında refleksolojinin semptom şiddeti ve yaşam kalitesi üzerine etkisini incelemek amacı ile planlanmıştır. Yöntem: Araştırma; konstipasyon baskın irritabl bağırsak sendromlu hastalarda refleksolojinin semptom şiddeti ve yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi amacıyla ön test – son test yarı deneysel olarak planlanmıştır. Çalışma Haziran 2016 - Aralık 2016 tarihleri arasında İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Polikliniği'ne başvuran konstipasyon baskın İBS tanısı konmuş olan hastalar ile yürütülmüştür. İstatistiksel güç analizi için, α=0.05, çalışmanın gücü 0.80 (power) ve gruplar arasında yüksek bir farkın olduğu anlamlı olarak kabul edilerek etki büyüklüğü 0.8 (Cohen's kriterleri kullanılarak) alındığında araştırma için gerekli olan minimum örneklem sayısı 42 (gruplarda minimum 21 kişi) olarak belirlenmiştir. Buradan yola çıkarak kontrol grubunda 30, deney grubunda 30 kişiye ulaşılmıştır. Ancak il değişikliği, hastalık gibi değişik nedenlerden dolayı kontrol grubunda 28, uygulama grubunda ise 27 hasta ile çalışma tamamlanmıştır. Çalışma verileri hasta tanıtım formu, görsel analog ölçek, İBS yaşam kalitesi ölçeği, depresyon anksiyete stres ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Kontrol grubunda yer alan hastalar 6 hafta sonra kontrol toplantısına davet edilmiş olup burada son test verileri elde edilmiştir. Uygulama grubunda yer alan hastalara ise haftada 2 seans olmak üzere toplam 12 seans refleksoloji uygulanmıştır. İlk olarak 20 adımdan oluşan gevşetme teknikleri uygulanmış, daha sonra 8 refleks noktası üzerine çalışılmıştır. Son seans refleksoloji uygulamasından sonra veri toplama formları tekrar uygulanarak son test verileri elde edilmiştir.Bulgular: Kontrol grubu ve uygulama grubunda yer alan hastaların yaşları ve tanı yılları dağılımları incelenmiş olup gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı bulunmuştur (p>0.05) Kontrol grubunda yer alan hastaların karın ağrısı, distansiyon ve konstipasyon düzeylerinin ön test – son test değerlendirmeleri sonucunda medyan değerlerindeki azalma olmasına karşın istatistiksel olarak anlamlı farkın olmadığı bulunurken (p>0.05), uygulama grubunda yer alan hastaların ise sadece distansiyon (z=-4,482) düzeyinin ön test – son test değerlendirmeleri sonucunda medyan değerindeki azalma ile birlikte istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu bulunmuştur. Kontrol grubu ve uygulama grubunda yer alan hastaların IBS Yaşam Kalitesi Ölçeği (QOL) ön test puanlarının karşılaştırması incelendiği zaman; ortalama değerlerinin birbirine yakın olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı bir farkbulunmadığı görülmektedir (p=0,909). Kontrol ve uygulama grubunda yer alan hastaların IBS QOL ölçeği toplam puanları değerlendirmesinde son test medyan değerlerinin daha düşük olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu (z= -4,824) (z= -4,175) bulunmuştur. IBS QOL son test ölçümlerinin karşılaştırmasında; kontrol ve uygulama grubu medyan değerlerinin farklı olduğu ve iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (p<0,001). Kontrol grubunda yer alan hastaların DASÖ ölçek puanlarının ön test –son test incelemesinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (z= -2,064) (p=0,86). Uygulama grubunda ise, medyan değerlerinin daha düşük olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu bulunmuştur (z= -4,972) (p<0,001). Kontrol ve uygulama gruplarının DASÖ ölçeği ön test sonuçlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmazken (p>0,05), son test puanlarının karşılaştırılmasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (p<0,001).Sonuç: Çalışmadan elde edilen sonuçlar ve bulgular doğrultusunda, refleksolojinin distansiyon, stres ve yaşam kalitesi üzerinde olumlu etkisinin olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: İrritabl Bağırsak Sendromu, Yaşam Kalitesi, Refleksoloji, Hemşirelik.

Examination of the Effect of Reflexology on Symptom Severity and Quality of Life in IBS-C PatientsObjective: This study was planned with the aim of examining the effect of reflexology on symptom severity and quality of life in IBS-C patients.Method: The study consisted of pre-test and post-test in order to investigate the effect of reflexology on symptom severity and quality of life in patients with IBS-C patients. The study was carried out between June 2016 and December 2016 with the patients who were diagnosed with constipation predominant IBS who were referred to Atatürk Training and Research Hospital Gastroenterology Policlinic of Izmir Kâtip Çelebi University. For statistical power analysis, the minimum number of samples required for the study was set to 42 when the effect size was taken as 0.8 (using Cohen's criterion), taking α = 0.05, the power of the study as 0.80 (power) and a significant difference between the groups. From there, 30 of the control group and 30 of the experimental group were reached. However, due to various reasons such as province change and influenza, the study was completed with 28 patients in the control group and 27 patients in the treatment group. Data were collected using the Patient Identification Form, Visual Analog Scale, IBS QoL Scale, Depression Anxiety Stress Scale. Patients were invited to the control meeting 6 weeks later, where final test data were obtained. For the treatment group, 12 session reflexology including 2 sessions per week was applied. Relaxation techniques consisting of 20 steps were applied first and 8 reflex points were applied afterwards. After the last session reflexology application, the questionnaire forms were applied again and the final test data were obtained.Results: The age and the years of diagnosis of the patients in the control group and the treatment group were examined and no statistically significant difference was found between the groups (p> 0.05). Although there was no statistically significant difference between the groups in terms of abdominal pain, distension and constipation scores in the control group despite the decrease in median values as a result of pretest - posttest evaluations (p> 0.05), only the distress level (z = -4,482) were found to be statistically significant with the decrease in median value as a result of pretest-posttest evaluations. When comparing the pre-test scores of the IBS QOL scale of the control group and the patients in the treatment group; mean values were close to each other and there was no statistically significant difference (p = 0.909). The posttest median values were found to be lower and statistically significant (z = -4,824) (z = -4,175) when the IBS QOL scale total scores of the control and treatment groups were compared. In comparing IBS QOL post test measurements; the median values of the control and administration groups were different and there was a statistically significant difference between the two groups (p <0.001). There was no statistically significant difference between the pre-test and the post-test scores of the NRSC scale scores of the control group (z = -2,064) (p = 0.86). In the treatment group, median values were found to be lower and statistically significant (z = -4.972) (p <0.001). There was no statistically significant difference between control and treatment groups on DASQ scale pre-test results (p> 0,05), but statistically significant difference was found between post-test scores (p <0.001).Conclusion: It has been found that reflexology has a positive effect on distention, stress and quality of life in the results and findings of the study.Keywords: Irritable Bowel Syndrome, Quality of Life, Reflexology, Nursing.