Periferal vestibüler hipofonksiyonlu hastalarda vertigo, `dizziness` ve denge bozukluğunun fiziksel aktive düzeyi, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma periferal vestibüler hipofonksiyonlu (PVH) hastalarda vertigo, dizziness ve denge bozukluğunun; fiziksel aktive düzeyi (FAD), günlük yaşam aktiviteleri (GYA) ve yaşam kalitesi (YK) üzerine etkilerini incelemek amacıyla planlandı. Çalışmaya 18-65 yaş arasında PVH tanısı alan 39 hasta ile 32 sağlıklı gönüllü dahil edildi. Çalışmaya katılan olguların vertigo, dizziness şiddet ve frekansı; Vizüel Analog Skalası (VAS) ve Vertigo Semptom Skalası-Kısa Formu (VSS-KF) ile, denge; posturografi (Biodex-BioSwayTM), Denge Değerlendirme Sistemler Testi (BESTest) ve Aktiviteye Spesifik Denge Güvenlik Ölçeği (ABC) ile, fiziksel aktivite düzeyi; Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) ile, günlük yaşam aktiviteleri; Vestibüler Bozukluklar Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği (VADL) ile, yaşam kalitesi; Baş Dönmesi Engellilik Envanteri (DHI) ve Vertigo-Dizziness-Dengesizlik Soru Anketi (VDI) ile değerlendirildi. Biodex-BioSwayTM cihazı ile yapılan değerlendirmede olguların postüral stabilite (PS), stabilite limiti (LOS) ve modifiye sensoriyel organizasyon testi (MSOT) sonuçları incelendi. Çalışmanın sonucunda orta şiddet ve frekansta vertigo, dizziness'a sahip PVH'lu hastalar ile kontrol grubunun denge, fiziksel aktivite düzeyi, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi sonuçları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p<0.05). PVH'lu hastalada vertigo, dizziness şiddet ve frekansı ile IPAQ, VADL, DHI ve VDI arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu görülürken (p<0.05), denge testleri ile IPAQ toplam puanı arasında ilişkiye rastlanmadı (p>0.05). Hastaların MSOT-Durum 5, BESTest'in SOT, yürüme bölüm puanları, toplam puanı ve ABC puanları ile VADL ve DHI arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). PVH'lu hastaların SOT-Durum 5, BESTest'in tüm parametreleri (biomekanik kısıtlılıklar ve stabilite limiti testleri hariç) ve ABC ile VDI arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0.05). Bu analizlere göre; PVH'lu hastaların sağlıklı kişilere göre dengelerinin yetersiz olduğu, özellikle vestibüler bozukluğun belirginleştiği durumlarla ilişkili fonksiyonel aktivitelerde engeller yaşadıkları, FAD'nin, GYA'nde bağımsızlığın ve YK'nin azaldığı sonucuna varıldı. PVH'lu hastaların, GYA'de bağımsızlığı ve yaşam kalitesini arttırmak için uygulanacak rehabilitasyon programlarında, vertigo, dizziness ve denge bozukluğunu geliştirmeye yönelik egzersizlerle birlikte, fiziksel aktivite düzeyini de artıracak yaklaşımlara yer verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

This study was conducted to investigate the effect of vertigo, dizziness and imbalance on physical activity level (PAL), activities of daily living (ADLs) and quality of life (QoL) in patients with peripheral vestibular hypofunction (PVH). PVH diagnosed between 18-65 years were included in the study with 39 patients and 32 healthy volunteers. In the study of violence of vertigo and dizziness severity was assessed by Vizuel Analog Scale (VAS), vertigo and dizziness frequency was assessed by VAS and Vertigo Symptom Scale-Short Form (VSS-SF). The balance of cases was assessed by postugraphy (Biodex-BioSwayTM), Balance Evaluation Systems Test (BESTest) and Activity Specific Balance Confidence Scale (ABC); physical activity levels was assessed by International Physical Activity Questionnaire (IPAQ); activities of daily living was assessed by Vestibular Disorders Activities of Daily Living Scale (VADL); quality of life was evaluated by Dizziness Handicap Inventory (DHI) and Vertigo- Dizziness- Imbalance Questionnaire (VDI). In the assessment made by Biodex-BioSwayTM device patients' postural stability (PS), stability limit (LOS) and sensory organization test (SOT) results examined. In conclusion between patients with PVH who had moderate severity and frequency vertigo and dizziness and the control group demonstrated that balance, PAL, ADLs and QoL were statistically significant different (p<0.05). The relationship between severity and frequency of vertigo and dizziness, and IPAQ, VADL, DHI, VDI in patients with PVH found a statistically significant (p<0.05). Between balance (Biodex-BioSwayTM, BESTest and ABC) and IPAQ results was not found statistically significant in patient with PVH (p>0.05). Between the result of SOT State-5, SOT, gait, total score of BESTest, ABC, and the results of VADL, DHI was found a significant relationship in patients (p<0.05). There was a significant relationship between SOT State-5, BESTest's all parameters (except for biomechanical constraints and testing the limits of stability), ABC and VDI (p<0.05). According to the results, patients with PVH compared to healthy subjects demonstrated that balance was insufficient, patients faced handicap espacially in functional activity associated with in case where the apparent disorder, PAL was reduced, dependence on the ADLs was reduced and QoL was reduced. It concluded that vestibular programs aiming to ensure independence in ADLs, reduce handicap levels and improve QoL should include firstly exercises which reduce vertigo, dizziness and imbalance, and should be given to approaches that increase the physical activity level.