Özel bir hastanede çalışan hemşireler için performans değerlendirme sistemi geliştirilmesi

Abstract

Hastanelerde hemşirelerin performansını değerlendirme ve geliştirme çalışmaları, kaliteli hizmet sunumu ve insan kaynakları uygulamaları açısından oldukça önemlidir. Ancak hemşirelerin performansını geçerli ve güvenilir ölçme araçlarıyla sistematik olarak değerlendirme konusunda yetersizlikler vardır. Bu araştırma özel bir hastanede çalışan klinik hemşireleri için performans değerlendirme sistemi geliştirmek amacıyla tanımlayıcı ve metodolojik olarak iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırmada görev performansı değerlendirme ölçeği ve davranış ve bağlamsal performans değerlendirme ölçeği geliştirilerek, ölçeklerin geçerlik ve güvenirlikleri incelenmiştir. Hastanede oluşturulan çalışma grubu ile birlikte görev tanımları revize edilmiş, görev performansı ve davranış ve bağlamsal performans değerlendirme ölçekleri tasarlanmıştır. Verilerin toplanmasında tasarlanan ölçekler ve sosyo-demografik veriler formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini özel hastane grubunun iki hastanesinde çalışan 154 klinik hemşiresi oluşturmuştur. Hemşirelerin performanslarını servis sorumlu hemşireleri, sorumlu hemşire yardımcıları ve hemşirelerin kendileri değerlendirmiştir. Ölçeklerin güvenirlik analizlerinde, test-tekrar test; Cronbach alfa katsayısı; gözlemciler arası korelasyon katsayısı (ICC); Kendall W uyum katsayısı; Krippendorff alfa katsayısı; kappa oranı hesaplanmıştır. Geçerlik analizlerinde, kapsam geçerlik indeksi (KGİ) hesaplanmış ve açımlayıcı faktör analizi (AFA) uygulanmıştır. Görev performansı değerlendirme ölçeğinin test-tekrar test güvenirliği r=0,99; Cronbach alfa katsayısı 0,98; ICC 0,78; Kendall W uyum katsayısı 0,70; kappa oranı 0,67; Krippendorff alfa katsayısı 0,81'dir. Ölçeğin KGİ 0,99'dur ve AFA sonucunda varyansın % 75,87'sini açıklayan iki faktör elde edilmiştir. `Hasta bakım uygulamaları` faktörü 19 madde, `kalite uygulamaları ve servis düzeni` faktörü 9 maddeden oluşmuştur. Davranış ve bağlamsal performans değerlendirme ölçeğinin test-tekrar test güvenirliği r=0,99; Cronbach alfa katsayısı 0,98; ICC 0,68; Kendall W uyum katsayısı 0,57; kappa oranı 0,53; Krippendorff alfa katsayısı 0,69'dur. Ölçeğin KGİ 0,99'dur ve AFA sonucunda varyansın % 74,05'ini açıklayan üç faktör elde edilmiştir. `Kişilerarası yardımlaşma ve örgütsel destek` faktörü 16 madde, `bilişsel ve duygusal yetkinlikler` faktörü 7 madde ve `kurallara uyma` faktörü 4 maddeden oluşmuştur. Sonuç olarak geliştirilen ölçekler, klinik hemşirelerinin performanslarını değerlendirmede kullanılabilecek geçerli ve güvenilir ölçeklerdir.

Activities for evaluating and developing the performance of hospital nurses is essential for quality service provision and human resources practices. However, there is inadequacy in terms of systematically evaluating nurse performance with validated and reliable measuring tools. This study was conducted in two stages descriptively and methodologically to develop a performance appraisal system for clinical nurses employed at a private hospital. In the study, a task performance assessment scale and a behavioral and contextual performance assessment scale were developed and the scales' validity and reliability were analyzed. With the study group created as the hospital, job definitions were revised and task performance and behavioral and contextual performance appraisal scales were designed. The designed scales and socio-demographic data form were used for data collection. The study sample was comprised of 154 clinical nurses employed at two hospitals of a private hospital group. Nurse performance was evaluated by clinical nurse manager, nurse manager assistant and nurses themselves. In the reliability analyses of the scales, test-retest, Cronbach's alpha coefficient, inter-rater correlation coefficient (ICC), Kendall's coefficient of concordance (W), Krippendorff's alpha coefficient and kappa ratio were calculated. In the validity analyses, content validity index (CVI) was calculated and exploratory factor analysis (EFA) was applied. Of the task performance assessment scale, test-retest reliability is r=0,99; Cronbach's alpha coefficient is 0,98; ICC is 0,78; Kendall's coefficient of concordance (W) is 0,70; kappa ratio is 0,67 and Krippendorff's alpha coefficient is 0,81. The scale's CVI is 0,99 and as a result of EFA, two factors which explained 75,87% of the variance were obtained. The `Patient care practices` factor was comprised of 19 items and the `Quality practices and service order` factor was comprised of 9 items. Of the behavioral and contextual performance assessment scale, test-retest reliability is r=0,99; Cronbach's alpha coefficient is 0,98; ICC is 0,68; Kendall's coefficient of concordance (W) is 0,57; kappa ratio is 0,53 and Krippendorff's alpha coefficient is 0,69. The scale's CVI is 0,99 and as a result of EFA, three factors which explained 74,05% of the variance were obtained. The `interpersonal cooperation and organizational support` factor was comprised of 16 items, the `cognitive and emotional compotences` factor was comprised of 7 items and the `compliance to the rules` factor was comprised of 4 items. In conclusion, the developed scales were valid and reliable scales that can be used to evaluate the performance of clinical nurses.