Yeni sistem ni-ti döner enstrümanların kök kanal preparasyonu ve obturasyonu üzerindeki etkinliğinin mikro-bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı öncelikle alt büyük azı dişlerin mezial kök kanallarında XP-endo Shaper (XP), Reciproc Blue (RB) ve ProTaper Universal (PTU) enstrümanları kullanılarak kök kanal preparasyonu sonrası meydana gelen hacim değişimini ve mikro çatlak oluşumunu mikro-bilgisayarlı tomografi (µBT) ile değerlendirmektir. Bunun ardından kök kanalları, enstrüman sistemlere ait tek kon guta-perka ile doldurularak, oluşan boşlukların incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada çekilmiş 260 adet alt büyük azı diş, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) ile taranarak, arasından kanal eğimleri 10°-20° arasında olanları ve mezial kök kanallarının Vertucci Tip IV sınıflamasına uyanları seçildi. Seçilen bu 50 adet dişten, preoperatif olarak 21µm lik rezolusyonda SkyScan 1174 µBT cihazı ile görüntülenerek benzer hacime sahip olanlar seçildi. Böylece çalışma kriterlerine uygun 30 adet diş elde edildikten sonra dişler 3 gruba ayrıldı. Kök kanal preparasyonu XP, RB ve PTU sistemleri ile yapıldı. Dişler kök kanal preparasyonu öncesi ve sonrasında µBT ile tarandı. Bunu takiben kök kanalları bu sistemlere ait guta-perka konları ve kanal patı ile doldurularak tekrar µBT ile taraması yapıldı. NRecon yazılımı ile görüntüler rekonstrükte edildi. DataViewer programı kullanılarak mikro çatlaklar görüntülendi. Kanalda meydana gelen hacim değişimi, kanal dolgusundaki boşluklar ve modelleme CTAn ve CTVol yazılımları kullanılarak hesaplandı. Bulgular: Çalışmada yapılan değerlendirme sonucunda XP ve RB sistemlerinin dentinde yeni mikro çatlaklara neden olmadığı gözlemlendi. Ancak çatlakların bazılarında değişime neden oldukları görüldü. Bunun yanında PTU sisteminin dentinde yeni mikro çatlaklar yarattığı gözlemlendi (P<0,05). Enstrüman sistemleri ile hazırlanan kök kanallarında hacimsel değişim ve kök kanallarının doldurulması sonrası oluşan boşluklar açısından enstrüman sistemleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı (P> 0,05). Sonuç: Alt azı dişlerin mezial kök kanallarında XP-endo Shaper ve Reciproc Blue sistemleri ile yapılan kök kanal preparasyonu sonrasında yeni mikro çatlakların oluşmadığı belirlendi. XP-endo Shaper ve Reciproc Blue enstrümanlarının preparasyon öncesinde var olan bazı mikro çatlakları tamamlanmış çatlaklara dönüştürdüğü gözlemlendi. Bunun yanında ProTaper Universal sisteminin ise yeni mikro çatlaklara neden olduğu gözlemlendi. Preparasyon sonrası oluşan hacim değişimi ve obturasyon sonrası dolguda oluşan boşluklar açısından karşılaştırıldığında sistemler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark belirlenmedi.Anahtar Kelimeler : XP-endo Shaper, Reciproc Blue, ProTaper Universal, kök kanalpreparasyonu, kök kanal dolgusu, mikro çatlak, mikro-bilgisayarlıtomografi

Aim: The aim of this study is to evaluate the root canal preparation abilities of XP-endo Shaper (XP), Reciproc Blue (RB) and ProTaper Universal (PTU) instruments on the incidence of microcrack formation, root canal volume change after root canal preparation and voids after root canal obturation using micro-computed tomographic (µCT) imaging. Materials and Methods: 260 extracted human mandibular first and second molars were scanned firstly with cone-beam CT (CBCT) and the mesial roots with Vertucci Type IV root canal configuration and angle between 10°-20° were selected. After the investigation, 50 teeth selected and scanned with SkyScan 1174 µCT scanner at 21µm resolution. 30 teeth that have similar root canal volume were selected and assigned to 3 experimental groups (n = 10).The root canal preparations were done with XP, RB and PTU instrument systems. The roots were scanned using μCT imaging before and after the root canal preparation. Then the root canal obturation were done with each systems' single gutta-percha cones and root canal sealer. Then the roots were scanned using μCT imaging. NRecon software was used for the reconstruction of the images. DataViewer software was used to evaluate the presence of dentinal microcracks. CTAn and CTVol softwares were used to analyse the root canal volume change after preparation, presence of voids after obturation and modelling. Results: No new dentinal microcracks were observed in the XP and RB groups however it was observed that these systems changed some of the dentinal microcracks into complete cracks. The PTU system significantly increased the percentage of microcracks compared with preoperative specimens after root canal preparation (P<0.05). There was no significant difference on the root canal volume change after root canal preparation and voids after obturation between the groups (P> 0.05). Coclusion: XP-endo Shaper and Reciproc Blue systems did not induce the formation of new dentinal microcracks whereas PTU system did on the mesial roots on mandibular molars. XP-endo Shaper and Reciproc Blue systems have converted some of the dentinal micro cracks into complete cracks. All systems showed similar results on the root canal volume change after preparation and voids after obturation.Key Words : XP-endo Shaper, Reciproc Blue, ProTaper Universal, root canalpreparation, root canal obturation, micro cracks, micro-computedtomography