Salihli: Kentsel coğrafya açısından bir araştırma

Abstract

ÖZET Salihli, 1950 sonrasında kentleşmiş ilçe merkezlerimizden birisidir. Bugün (1985 Genel Nüfus Sayımı) 63.759 kişilik bir nüfusa sahiptir. Bir köy olarak kuruluşunu 16.yüzyıla indirdiğimiz Salihli, uzun yıllar köy olmaktan kurtulamamış, ancak 19.yüzyılın ikici yarısında (1867 ya da 1880) kaza merkezi olmuştur. Aynı zamanda nüfusu artarak, yakın çevresinde `pazar`ı ile tanınarak, bir tarım kasabası haline gelmiştir. 1950'lere kadar bu özelliğini koruyan Salihli'yi, kasaba düzeyine yükselten başlıca etkenler, demiryolunun gelmesi (1875), tarımsal faaliyetlerin çoğalması ve pazarın önem kazanması, kaza merkezi yapılması, çok kullanılan bir yol kenarında olması vb. sayılabilir. 1950 lerden sonra hızlı bir nüfus artışına ve bunun beraberinde hızlı bir kentleşmeye: sahne olan bu ilçemizi kentleştiren etkenleri İse şöyle sıralayabiliriz: tarımın, ticarî, tarım şeklinde çok daha geliş ile mesi, bugünkü niteliği/Izmir-Ankara karayolunun açılması, Demirköprü barajının hizmete girmesi, nüfusuna yakın çevreden ve yurtdışından katılanlarla hızlı, bir artış kaydetmesi, kuruluş yeri olarak, yakın çevresindeki bir çok köy ve ilçeye merkezlik yapabilecek bir konumda yer alması ve bazı hizmet kuruluşlarının burada bulunması (merkeziyet gücü) başta gelmektedir. Böylece, kentin doğal altyapısı, nüfuslanmasına biryandan olanak sağlamış, öte yandan Salihli'ye getirilen hizmetler (baraj, yol, su, elektrik vb.) ile, Salihli'nin yakın çevresine götürdüğü hizmetler (eğitim, sağlık, ticaret, ulaşım, bazı kuruluşların merkezliği gibi) sayesinde, ilçe, Ege Bölgesi 'nin çok nüfuslu 4 ilçe merkezinden biri, gelişme düzeyi yüksek bir kenti olmuştur. Gelecekte Salihli'nin daha da büyüyeceğini, tarım ve sanayi etkinlik leri yanında şimdiye kadar gelişmemiş bir işlev olan `kültür ve turizm işlevi` nin değer kazanacağını ileri sürebiliriz. uM YÜKSEKÖĞRETİM KÜ*ULU