Bipolar bozukluk tanılı hastaların aile işlevlerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Son yıllarda, Aile işlevlerinin fiziksel ve ruhsal hastalıkların ortaya çıkışı, gidişi ve tedavisinde önemli bir rol oynadığı anlaşıldıktan sonra, aile ve aile terapisine yönelik çalışmalarda belirgin bir artış olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı Bipolar Bozukluk Tanılı hastaların aile işlevlerini tüm üyeleri ruhsal açıdan sağlıklı ailelerin işlevleriyle karşılaştırmak ve farklılıkların hangi alanlarda olduğunu incelemektir. Bu amaçla Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği Affektif Hastalıklar Biriminde izlenmekte olan 65 hasta ve eşleri ile, hasta grubuyla sosyodemografik özellikleri açısından eşleştirilmiş, 60 normal ve eşleri çalışmaya alınmıştır. Hem hasta hem de kontrol grubundaki deneklerin hepsine Bilgi Toplama Formu, Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ), MMPI-Aile Sorunları (FAM) ölçeği verilmiştir. Hasta grubuna, diğer gruplardan farklı olarak kişilik özelliklerini değerlendirmek amacıyla MMPI uygulanmıştır. Sonuçta, Hastalar ve Eşlerinin, Kontrol grubu ve eşlerine kıyasla aile işlevlerini daha kötü algıladıkları saptanmıştır. Hasta grubunda aile işlevlerinin cinsiyet, eğitim düzeyi, hastanın çalışıp çalışmama durumuna göre farklılaştığı bulunmuştur. Kadın hastaların Aile Değerlendirme Ölçeğinin, Roller, Davranış Kontrolü, Genel Fonksiyonlar alanlarında aile işlevlerini erkek hastalara kıyasla daha kötü, ilkokul mezunu hastaların aile işlevlerini İletişim ve Davranış Kontrolü alanlarında orta eğitim ve yüksek eğitim mezunu hastalara göre daha bozuk algıladıkları bulunmuştur. Çalışmayan hastaların Aile Değerlendirme Ölçeğinin Davranış Kontrolü alt ölçeğinden aldıkları ortalama puanlarının,çalışan hastaların ortalama puanlarından anlamlı biçimde yüksek olduğu saptanmıştır. Yaş, Gelir Düzeyi, Evlilik Yılları gibi değişkenlerle aile işlevleri arasında ilişki saptanmamıştır. Hasta ve Kontrol grubuyla, eşleri arasında aile işlevlerini algılama açısından tutarlılık olduğu belirlenmiştir.