Empatik becerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada empatinin günlük yaşamdaki öneminden hareketle farklı meslek gruplarındaki kişilerin empati düzeyleri ile kişilerarası ilişki tarzları araştırılmıştır. Yaş, cinsiyet ve mesleki kıdem ise bu araştırmanın diğer değişkenleridir. Örneklemi oluşturan kişiler, kişilerarası ilişkilerin yoğun yaşandığı öğretmenlik, polislik, doktorluk gibi meslekler ve insanlarla yüz yüze ilişkilerin daha az olduğu mühendislik ve teknisyenlik mesleklerinde çalışanlar olarak iki gruba ayrılmıştır. Ayrıca rol alma becerilerini yüksek olacağı öngörülerek opera sanatçıları da örnekleme dahil edilmiştir. Her meslekte yer alan kişi sayısı 30 dur ve yalnızca 14 kadın ve 16 erkekten oluşan polisler dışında tüm gruplarda kadın ve erkek sayısı eşittir. Bu çalışmada kullanılan EBÖ ve KİÖ ölçekleri yüz yüze görüşmeler yoluyla uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre kimi kaynaklarda yardım meslekleri olarak da adlandırılan doktorluk, öğretmenlik, polislik gibi mesleklerde çalışan kişilerin empati düzeyleri mühendis ve teknisyenlerden oluşan ikinci gruba göre anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Örneklemde yer alan 6 ayrı meslek grubu içinde Empatik Beceri Ölçeği'nden ortalama olarak en yüksek puanı alan grubu doktorlar ; en düşük puanı alan grubu ise opera sanatçılarının oluşturduğu görülmüştür. Bunun yanısıra literatürdeki pek çok araştırmaya paralel olarak kadınların empati düzeyleri erkeklerinkinden daha yüksek bulunmuştur. Empati ve yaş arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken mesleki kıdem ile empati düzeyi arasında mesleğe yeni başlayan kişilerin lehine anlamlı farklılaşma bulunmuştur. Bununla birlikte kişilerarası ilişki tarzları ile empatik beceri arasında beklenildiği gibi pozitif yönde korelasyon bulunmamıştır. Anahtar Kavramlar: Empati Kişilerarası İlişki Tarzları 57

Considering the fact that empathy is central theme in daily life. The present study aims at investigation the relationship between empathy levels and interpersonal relation styles in different professional group. Age, sex and proffessional carear status were also investigated as an independent veriable in this study. Two respondents categories were taken for one combined from teachers, polices, doctors whom they expeirence much interpersonal relations in their jobs, the other for combined from engineers, technicians when they experience less interpersonal relations in their jobs. Besides this distinction opera artists were also included in the study since they have higer role-taking abilities. Each professional group contains thirty persons and equal amaunts of males and famales except polices. The Empathic Ability Scale (EAS) and Interpersonal Styles Inventory (IS!) were used for gathering data. Findings indicated that doctors, teachers and polices which called as `helping professions` had more empathy scores than engineers and technicians scores, it was found that doctors group had the highest scores while opera artists group had lowest scores on empathy question ary. It was also found that women had more empathic abilities than men's. There findigs are consistent with related literature. It was not found meaningful relationship between age and empathic ability levels. Persons who started their job newly showed more empatic ability than persons who has been working for a long time in their jobs. However the present study failed to find the positive correlation between interpersonal relation styles and empathic abilities. Keywords: Empathy Interpersonal Styles 58