Televizyon haber yayıncılığında terörizm olgusu: TRT-1 ve ATV ana haber bültenlerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Terörizm günümüzün önemli bir sorunu olarak ulusların iç güvenliğini ve uluslararası barışı tehdit etmektedir. Terörizm konusunda yapılan araştırmalarda, bu sorunun nereden kaynaklandığı, terör eylemlerini gerçekleştirenlerin amaçlarının neler olduğu, terör eylemlerini gerçekleştirenlerin kimler olduğu ve özellikleri üzerinde durulmuştur. Terörizmin ele alındığı bir alan da, kitle iletişi midir. Modem teknolojilerin gelişmesi ve kitle iletişim araçlarının etkinliğinin artması ile terörizmin asıl amacına hizmet ettiği düşünülen bu araçlarla `terörist eylemler` arasındaki ilişki üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Toplumsal kontrol aracı olarak kitle iletişim araçları, özellikle televizyon, günümüzde çok etkin bir rol üstlenmiştir. Çoğu insan enformasyonu, televizyon aracılığıyla sağlamaktadır. Televizyon, bugün insan yaşamında diğer kitle iletişim araçlarının olmadığı kadar etkilidir. Televizyonun diğer kitle iletişim araçlarına olan üstünlüğü temelde onun görsellik özelliğinden kaynaklanmaktadır. Televizyon, görüntü a- racılığıyla ve canlı yayın tekniklerinin kullanılmasıyla, dış dünyayı insan ların önüne getirmiş, yakınlaştırmıştır. İzleyici olaylara anında tanık ol maktadır. Bu özellikleri ile televizyon, haber yayıncılığında benzersizdir. Terörizm haberleri konusunda ise bir anlamda bu kitle iletişim aracının doğasından kaynaklanan sunum şekilleri bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Aslında terörizm elektronik yayıncılık için olduğu kadaryazılı basın için de sorun olmaktadır. Ancak televizyon,terörizme ilişkin haberlerin sunumunda daha etkili olmakta ve habercilik konusunda en çok yaşanan sorunlar bu araç ile ilgili olmaktadır. Televizyon haberlerinde terörizm olgusunun ele alınışına birtakım sınırlamalar getirilmektedir. Bu kıstlamalar, demokrasi geleneğinin yer leşikliğine bağlı olarak derecelendirilebilse de zaman zaman uygula mada, demokratik sistemlerin varlığına bakılmaksızın, katı sınırlamala rın getirildiği görülmektedir. Teröre ilişkin haberlerin dilinde, bu konudaki terminolojide yaşa nan sorunlar nedeniyle karışıklıklar ortaya çıkmaktadır. Bu sorunlar ise, kamuoyunun bu kavramlar çerçevesinde anlamlandırmaya çalıştığı ha berin algılanmasında, eksikliklere, hatalara neden olmaktadır. Kitle ile tişim araçlarının çeşitli olay ve olgulara ilişkin anlamları oluşturma ve belirli bir çerçeve içerisinde alımlanmalarını sağlama konusundaki et kinliği düşünüldüğünde, çeşitli sorunların ortaya çıktığı bir gerçektir. Televizyon canlı yayın teknikleri gibi teknikler aracılığıyla böyle bîr toplumsal sorunu en etkili şekilde haber eden bir kitle iletişim aracıdır. Terörizm, televizyonda en iyi şekilde sunulan bir haber malzemesi ola rak kabul edilmektedir. Diğer olgu ve olayların olduğu gibi, terörizm de, haber olarak ele alınmakta ve işlenmektedir. Ancak kitle iletişim araçlarının terörizm içe riğinin, terör eylemlerini gerçekleştirenleri cesaretlendireceği ve terörizmi meşrulaştıracağı yolundaki inançlar bu konuda çeşitli kısıtla malara neden olmaktadır.Terörizm, demokratik özgürlükçü sistemin gerekleri çerçevesinde işleyen bir iletişim ortamında ele alınması gereken bir haber konusu olarak kabul edilmeli ve kamuoyu, içinde yaşadığı toplumun gerçekleri hakkında bilgilendirilmelidir. Kitle iletişim araçlarının, toplumu bilgilendirme ve olaylar hakkında haberdar etme işlevleri yerine getiri lirken, halkın iki temel hakkı olan bilme ve haber alma hakları da böyle ce sağlanmış olacaktır. i