İş doyumu ve değerler

Abstract

158 ÖZET İŞ DOYUMU VE DE?ERLER ORHAN, Kamil Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans Tezi Tez Danışmanı: Prof. Dr. Nuri BİLGİN Mayıs 1997, İzmir Bu çalışma, insani ve işe ilişkin değerler, nedensel sorumluluk atıfları ve iş doyumu değişkenleri üzerinde etkili olan faktörleri tespit etmeyi amaçlamaktadır. Söz konusu her üç değişkenle, yaş, cinsiyet gibi demografik faktörlerin; çalışılan kurum, çalışma süreleri ve statüleri gibi kariyer örüntülerinin farklı derecelerde ilişkili olduğu görülmüştür. Ayrıca insani ve iş değerleri, nedensel sorumluluk atıfları ve iş doyumu değişkenlerinin zaman zaman birbirleriyle ilişkili olduğu tespit edilmiştir. İnsani değerlerinin ölçülmesinde Rokeach'in Değerler ölçeği kullanılırken, işe ilişkin değerler, iş doyumu ve nedensel sorumluluk atıflarının ölçülmesinde tarafımızdan hazırlanan ölçekler kullanılmıştır. Bu dört ölçek izmir, Ankara, Nazilli ve İstanbul illerindeki çeşitli kurumlardan 362 kişilik örnekleme uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; iş doyumu ve değerler arasında istatistiki olarak bütünsel bir ilişki yokken iş doyumuna ait bazı itemlerle, bir kısım değerler arasında anlamlı ilişkiler vardır. İş doyumu ile cinsiyet ve çalışılan konum değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki yokken kurum çalışma süreleri ve yaş faktörleri arasındaki ilişkiler anlamlıdır. Özellikle kamu personelinde iş doyumunun özel sektördekilere oranla düşük olduğu görülmüştür. İş doyumu ve nedensel atıflarınında ilişkili oldukları saptanmıştır. Bunun dışında nedensel sorumluluk atıflarıyla yaş, cinsiyet ve konum faktörleri arasında anlamlı bir ilişki kurulamazken, çalışılan kurumlar arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca bir kısım değerler ile yaş, cinsiyet ve kurum faktörleri arasında anlamlı ilişkiler görülmüştür. Anahtar Sözcükler: İnsani Değerler, İş Değerleri, İş Doyumu

ABSTRACT JOB SATISFACTION AND VALUES ORHAN, Kamil Ege University Institute of Social Sciences, Master of Arts Thesis- Supervised by Prof. Dr. Nuri BELGİN May 1997, İzmir This study aims at finding the factors which influences variables such as human values and, job values; causal attributions and job satisfactions. There is a relationship between these three variables and demographic factors such as age and, sex on one hand and career patterns such as place at work, term at work and, status on the other. Nonetheless, occasionally, variables of human values, job values, causal attributions and job satisfactions were related with each others. While in the measuring human values, are used the Rokeach Value Scale on the other hand, in the measuring other variables were used another scales that are prepared from us. This four scales were apllied to subjects of 362 persons that were picked up the different organizations in Izmir, Nazilli and, Ankara. The results of present investigation that, job satisfaction and, values were not found to be related exactly but between the items of job satisfaction and some values were found to be related significiantly. On the other hand job satisfaction, sex and status variables were not found to be related significiantly. Especially, job satisfaction factor in the public sector is determined less from private sector. As a result job satisfaction and causal attribution variables were found to be related. Furthermore, causal attribution were established relation with place at work whereas age, sex and status factors were not established relations significiantly. Key Words: Job Satisfaction, Job Values, Human Values