İbn Zeydûn ve Er-Risâletü`l-Hezeliyye ile Er-Risâletü`l-Ciddiyye adlı eserlerinin Arap Dili ve Edebiyatındaki yerleri

Abstract

Endülüs'ün siyasî ve edebî hayatında İbn Zeydûn'un çok önemli bir yeri vardır. İbn Zeydûn, hem büyük bir şair, hem de bir siyaset dehasıydı. Endülüs Emevî Devleti'nin yıkılmasından sonra Kurtuba ve İşbiliyye'de kurulan prensliklerde vezirlik görevini üstlenmiştir. Bir siyaset adamının iki ayrı devlette vezirlik görevini üstlenmesi çok az rastlanır bir durumdur. İbnZeydûn aşk hayatıyla da dikkat çeken birisidir. Sevgilisi Emevi halifesi Müstekfî'nin şair kızı prenses Vallâde kendisini terk ederek düşmanı Vezir İbn `Abdûs ile birlikte olmaya başlayınca çok üzülmüş ve büyük acılar çekmiştir. Bunun üzerine İbn `Abdûs'a Vallâde'nin diliyle bir risâle göndermiştir. Risâlesinde İbn `Abdûs'u hem kötülemiş hem de ona ağır tehditlerde bulunmuştur. İbn Zeydûn'un bu risâlesi er-Risâletü'l-Hezeliyye ismiyle meşhur olmuştur. İbn Zeydûn'un bir diğer risâlesi ise hapisteyken dönemin meliki İbn Cehver'e kendisini affetmesi için yazdığı risâledir. Bu risâle ise er-Risâletü'l-Ciddiyye ismiyle meşhur olmuştur. İbn Zeydûn bu iki risâlesinde de bütün edebî gücünü kullanmıştır. Bunun sonunda da Arap edebiyatında önemli bir yere sahip olan risâle türünün en önemli iki örneği ortaya çıkmıştır.

Ibn Zaydoun was a very important figure in Andalusia?spolitical and literary life. He was a great poetand a political genius. After the collapse of Umayyad he became vizir of Cordoba and Sevilla princedoms. Becoming a vizir of two states was a quite rarely seen situation. Ibn Zaydoun was drawing attention with his love affairs. His beloved poetess Wallada bint al-Mustakfi, daughter of Umayyad Caliphal-Mustakfi left him and had a relation with his ennemy vizir Ibn Abdous which made him suffer a lot. He thus sent him a pamphlet with Wallade?s words. He decried thundered him in his pamphlet. This pamphlet was entitled ?al-Risalah al-hazaliyah?and it became very famous. Another pamphlet of İbn Zaydoun was the one he wrote to Ibn Gawhar, ruler of his time in order tobeg his pardon while he was in prison which wasentitled ?er-Risâletü?l-Ciddiyye?. Ibn Zaydoun was at the peak of his literary power on both of these pamphlets. Thus two major samples of pamhlets have appeared in Arabic literature.