1918-1938 yılları arasında Türkiye ve Türkmenistan`ın sosyal ve iktisadi gelişmesinin mukayeseli incelenmesi

Abstract

- ÖZET 1 91 8 - 1938 Yılları Arasında Türkiye ve Türkmenistan'ın Sosyal ve İktisadî Gelişmesinin Mukayeseli İncelenmesi 1918 - 1938 yılları arasında Türkiye ve Türkmenistan'ın sosyal ve iktisadî gelişmesinin karşılaştırılması sonucunda iki ülke arasında önemli farklılıklar olduğunun görülmesi ile beraber, bazı benzerliklerin de mevcut olduğu ortaya çıkmıştır. İncelenen dönemde (1918 - 1938) Türkiye'de yapılan yeniliklerin ülkenin içinde bulunduğu şartlardan dolayı meydana gelen bir zaruret olmasına karşın Türkmenistan'daki değişikliklerin önceden tasarlanmış bir doktrinin mevcut şartlara bakmaksızın uygulanması sebebiyle Türkiye'de hem özel sektöre, hem de Devlet işletmelerine imkân tanıyan bir iktisadî düzenin geliştirildiği sıralarda Türkmenistan'da özel mülkiyeti tamamen reddeden ve Devlet işletmelerinin tüm iktisadî hayata hâkim olmasını öngören düzen yerleştirilmiştir. Sosyal alanda gerçekleştirilen değişikliklerin Türkiye'de çağdaş, lâik ve millî devlet ile demokratik bir toplumun oluşturulmasına yönelik olmasından farklı olarak Türkmenistan'da Ateizm ve Enternasyonalizm temellerine dayalı bir toplumun meydana getirilmesine ağırlık verilmiştir. Diğer taraftan 1918 - 1938 yılları arasında Türkiye ve Türkmenistan'daki uygulamaların aynı millî ve dinî geleneklere bağlı bulunan Türk ve Türkmen toplumlarında gerçekleştirilmiş olmasından dolayı iki ülkenin bu dönemdeki sosyal ve iktisadî gelişmesinde bazı benzerliklerin olduğu göze çarpmaktadır. Lâik eğitim, kültür ve hukuk düzeninin yerleştirilmesine ve kadınların toplum hayatındaki yerini almasına yönelik faaliyetlerdeki benzerlikler dikkat çekmektedir.

ABSTRACT A Compared Study of Turkey and Turkmenistan's Social and Economical Development Between 1918-1938 As a result of the comparison of Turkey and Turkmenistan's social and economical development, despite the major differences found between the countries, it was revealed that there-are similarities as well. In the period studied (1 91 8-1 938) despite the fact that the reforms made in Turkey was a necessity arising out of the country was in, in Turkmenistan the changes were made by applying a pre-prepared doctrine by not considering the present condition, therefore while in Turkey an economical order is being developed which allowed both the private and the state enterprises to function, in Turkmenistan an order which totally refuses ownership and which requires the State ownership to dominate the total economic life is started. Although the changes made in social area in Turkey is based on the establishment of a modern, secular and a national state and a democratic society, in Turkmenistan they give importance to a society based a Atheism and Internationalism. On the other hand, it is striking that these two countries have some similarities in this period's social and economical development; because these activities between 1918-1938 in Turkey and Turkmenistan happened in Turkish and Turkmen societies who have the same national and religious traditions. Similarities in arranging the secular education, culture and law and activities to secure the place of women in society also call our attention.