Hüseyin Vassâf`ın Lücec-i Asrî Şerh-i Kelâm-ı Mısrî adlı eseri: Metin transkripsiyon ve tahlil

Abstract

Tasavvuf metinlerinin/şiirlerinin daha iyi anlaşılması amacıyla manzum ya da mensur birçok şerh kaleme alınmıştır. Şerh çalışmalarında Mevlânâ, İbn Arabî, Niyâzî-i Mısrî gibi birçok mutasavvıfın eserleri incelenmiştir. Bu tez çalışmasında 19. yüzyılda yaşayan, eserleriyle kültür tarihimizle aramızda köprü kuran Osmanzâde Hüseyin Vassâf Efendi'nin çok sevdiği ve değer verdiği 17. yüzyılda yaşamış, döneminde ve daha sonraki dönemlerde birçok kişiyi etkilemiş olan Niyâzî-i Mısrî'nin `İlim bahr-i vücûd` diye başlayan gazeline yazmış olduğu şerhini inceleyeceğiz.Çalışmanın amacı, Türk tasavvuf edebiyatının temel taşlarından olan Niyâzî-i Mısrî'nin gazelinin tasavvufî açıdan incelemek, şerhi ortaya çıkarmak ve Niyâzî-i Mısrî'nin ve hem şâir hem şârih olan Hüseyin Vassâf'ın ve şerhte geçen mutasavvıfların hayatlarını mercek altına almaktır. Anahtar Kelimeler: Şerh, Niyâzî-i Mısrî, Hüseyin Vassâf, İlim bahr-i vücûd.

A great number of commentaries, either as a poetic or as a prose, have been written up with the purpose of being understood of Sufi texts or poems. Numerous works of Sufis, such as Mevlana, Ibn Arabi and Niyâzî-i Mısrî, have been studied in these commentaries. In this thesis we are studying Osmanzâde Hüseyin Vassâf Efendi, who lived in the 19th century and bridged the gap between us and our cultural history, and his commentary which was written for a ghazal starting as `İlim bahr-ı vücûd` by Niyâzî-i Mısrî who lived in 17th century and affected so many people both in his time and following period, was loved and appreciated by Osmanzâde Hüseyin Vassâf Efendi.The purpose of this study is analysing Niyâzî-i Mısrî's, who was the cornerstone of Turkish Sufi Literature, ghazal with the Sufi point of view and understanding the commentary and looking closer to the lives of Niyâzî-i Mısrî, Hüseyin Vassaf, who was both a poet and a commentator, and finally the Sufis being mentioned in the commentary.Key words: commentary, Niyâzî-i Mısrî, Hüseyin Vassâf, İlim bahr-i vücûd, ghazal.