İbnu`l-Hâcib ve eseri Emâli`l-Mufassal`ın nahiv ilmindeki yeri

Abstract

Arap Dili açısından son derece önemli olan nahiv ilmi yüzyıllardır öğrenilmekte ve öğretilmektedir. Bu alanda çok sayıda eser kaleme alınmış ve pek çok âlim yetişmiştir. Bunlardan birisi de İbnu'l-Ḥâcib'tir. Zamanın ilimlerini öğrenen İbnu'l-Ḥâcib bu eserinde ez-Zemahşerî'nin el-Mufaṣṣal isimli eserini imlâ ettirmiştir. Bu eseri ele alırken ortaya koyduğu görüşleri bakımından İbnu'l-Ḥâcib bazen klasik görüşlere sahip çıkmıştır. Bazen de bu görüşleri beğenmemiş ve kendine ait yeni görüşler ortaya koymuştur. Nahve kattığı yenilikler bakımından hem çağdaşlarını hem de kendisinden sonraki nahivcileri etkilemiştir. Eserleri kendisinden sonra medreselerde okutulmuş, pek çok öğrencinin yetişmesine vesile olmuştur. Ayrıca eserlerine pek çok kişi tarafından şerhler ve haşiyeler yazılmıştır. Bu bakımdan bu eserin incelenmesi nahiv ilmi açısından önem arz etmektedir.Anahtar Kelimeler: Arap Dili, İbnu'l-Ḥâcib, Nahiv İlmi, ez-Zemahşerî,Emâli'l-Mufaṣṣal

Nahiv, a very important science for Arabic language, has been learned and taught for hundreds of years. A lot of works have been taken in this area and many scholars have been educated about this area. One of these scholars is Ibn al-Hajib. Ibn al-Hajib, who learned the science of the time, examined the work of al-Mufassal of ez-Zemahsheri in this work. Ibnu'l-Hacib sometimes held classical views in his views on this work. Sometimes they did not like these views and put forward new ideas with their own method. Nahiv has influenced both his contemporaries as well as his subsequent nahiv scholars in terms of attributes that contribute to his knowledge. His works have been taught in the schools since then, and have been instrumental in the growth of many students. In addition, many scholars have written commentaries on their works. The examination of this work from this point of view is important in terms of nahiv science.Key Terms: Arabic Language, Ibn al-Hajib, Arabic Grammar, Zamahshari, Amali al-Mofassal