Sosyal-kültürel ve dini yönleriyle Azerbaycan`ın Saatlı iline bağlı Şirinbey köyü (Ahıska Türkleri örneği)

Abstract

14 Kasım 1944 yılında Gürcistan'ın Ahıska vilayetinden sürgün edilen Ahıskalı Türkler Orta Asya'nın çeşitli bölgelerine yerleşmiştirler. Sovyet rejiminden dolayı ilk başlarda ülke, il veya ilçe dışına dahi çıkamayan Ahıskalı Türkler Sovyet rejiminin baskıcı tutumunun bitmesinden veya hafiflemesinden sonra ülke dışına çıkmaya başlamışlardır. 1956 yıllarında Azerbaycan'a gelmeye başlayan Ahıskalı Türkler Azerbaycan'ın çeşitli bölgelerine yerleşmişlerdir. Ahıskalı Türklerin yerleştiği bölgeler arasında da Saatlı İline bağlı köyler olmuştur ki, bunlardan birisi de Şirinbey Köyüdür.Şirinbey köyü Azerbaycan'ın güneyinde, Saatlı İlinin ise kuzey doğusunda, 25 km uzaklıkta yerleşmektedir. Köyün yarısı Ahıskalı Türklerden olup Sünni mezhebine mensupken; bir kısmı da Azerbaycan Türklerinden olup Şii mezhebine mensupturlar. Şirinbey köyündeki Ahıskalı Türkler geçimlerini daha çok tarım ve hayvancılıkla sağlamaktadırlar.Azerbaycan'da din eğitimi ortaokullarda verilmediği için Şirinbey köyünde yaşayan Ahıskalı Türkler din eğitimini ilk önce aileden, daha sonra akrabaları arasında varsa bilgin hocalardan, daha sonra cami hocalarından almaktadırlar. Biraz daha ilerletmek isteyenler ise medrese veya ilahiyat eğitimi alabilmektedirler.Şirinbey köyünde yaşayan Ahıskalı Türkler dinini, dilini, kültürünü, örfünü, adet ve geleneğini yaşamakta ve yaşatmaya devam etmektedirler. Bu çalışmanın amacı Ahıska Türklerinin yaşamlarının sosyal, kültür, din gibi alanlar açısından incelenip anlaşılmasıdır. Bu çalışmada mülakat tekniği kullanılmıştır.

Akhiska Turks exiled from the province of Akhiska in 14th of November, 1914 from Georgia are settled in various parts of Central Asia. Due to the Soviet regime, Akhiska Turks could not even go out of the country, province or the district in the beginning; they started to go out only after the end of the repressive attitude of the Soviet regime began to travel out of the country. Akhiska Turks began to live in Azerbaijan in 1956s, settled in some areas of Azerbaijan. There are villages of Saatlı district among Akhiska Turks have settled, one of them is Şirinbey village. Şirinbey village is located in the South of Azerbaijan and the 25 kilometres far North of Saatlı district. Whereas half of the village are Akhiska Turks and belong to Sunni order; the other are Azerbaijan Turks and belong to Şhi'i order. As there is no religion education in secondary schools in Azerbaijan, Akhiska Turks in Akhiska make their own lives from agriculture and cattle breeding. Akhiska Turks living in Şirinbey village get religious education firstly from the family, then educated hodjas among their acquaintances and then from the mosque imams. Those who wish more religious education can have madrasah and theology education.Akhiska Turks living in Akhiska keep going living their religion, language, culture, tradition, and consuetude and made the others to do so. The aim of this study is to define and understand the lives of Akhiska Turks in terms of social, cultural, religious and some other similar aspects. Interview technique is used in order to reach the aim of the study.