Pakistan ve Türkiye`deki gençler arasında algılanan ebeveyn sıcaklığı, ebeveyn kontrolü ve bunların benlik değeri ile ve denetim odağıyla ilişkileri

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye ve Pakistan bütünlerinde ergen kız ve erkek gruplarında, algılanan ebeveynlik tarzlarının (Çocuk EKRA-Kontrol ölçeği kullanılarak) kişilik eğilimleri ile ilişkisi araştırılmakta; aynı gruplarda öte yanda algılanan ana/baba sıcaklığı ile Denetim Odağı (dışsallık-içsellik) eğilimleri arasındaki ilişki incelenmektedir. Bu çalışmada kullanılan ölçekler, Rohner (1990) tarafından geliştirilmiş olan Ebeveyn Kabul-Red/Kontrol Anketi (EKRA/Kontrol) ve Kişilik Değerlendirme Ankedi (KDA), Rohner, Saaverda ve Granum'un (1978 geliştirdikleri xNowicki-Strickland'in Denetim Odağı Ölçeği (DO)dir. Ölçekler Türkçe ve Urducaya geri-tercüme yoluyla uyarlanmıştır. Uygulamalarda, Türkiye ve Pakistan'da 362 kız ve erkek ergen ile çalışılmıştır. Denekler, her iki ülkede de orta sosyo-ekonomik düzey ailelere -mensuptur. Araştırmadaki temel değişkenler arasındaki ilişkiler korrelasyon analizleri, ortalamalar arası t-testi ile araştırılmıştır. Kültür içi ve iki kültür arasında, cinsiyetler arasında farklılaşmalar ele alınmıştır. Beklendiği üzere, hem Türkiye'de hem de Pakistan'da erkek ve kızların Çocuk KDA puanlan (kişilik değişkenleri olumlu ilişkide bulunmuş ve böylece Ebeveyn Kabul/Red Kuramına (Rohner, 1975) destek sağlamıştır. Sıcaklık-Kontrol Örüntüsü bulguları ise Kağıtçıbaşı'mn (1996) karşılıklı duygusal bağımlı aile modeli ile tutarlıdır. Bulguların kültürlere göre karşılaştırılması sonucu Türkiyeli erkek ve kızların ebeveynlerinden Pakistanlılara göre daha fazla sıcaklık algıladıkları, ve genelde daha iyi kişilik organizasyonuna sahip oldukları saptanmıştır. Buna karşılık Türkiyeli ergen kız ve erkekler dışsal etkenlere, Pakistanlı gençlere oranla daha fazla bağımlı bulunmuştur.

The present study aimed at investigating the relationships between perceived parenting styles (as measured through Child PARQ/Control) and personality dispositions on the one hand, and the relations existing betweeen perceived maternal/paternal warmth and Locus of control (internal/external) orientation of adolescent boys and girls in the two cultural groups: Turkish and Pakistani on the other. The Turkish and Urdu (National Language of Pakistan) back-translated versions of the Parental Acceptance-Rejection/Control Questionnaire (Child PARQ/Control) developed by Rohner (1990), the Personality Assessment Questionnaire (Child PAQ), developed by Rohner, Saaverda and Gramım (1978), and the Nowicki- Strickland's Locus of Control Scale (LOC) short-version(1973), were administered on a sample of 362 male and female adolescents in Turkey and Pakistan. The subjects belonged to middle class families in both the countries. To examine relationships between major variables of the study, various correlational analyses were computed. Additionally, mean differences (t-tests) within and between countries with respect to gender, were computed. As expected, perceived Child PARQ scores (both maternal and paternal) of male and female adolescents in Turkey and Pakistan, were positively associated with Child PAQ scores (personality variables), providing support to Parental Acceptance/Rejection theory (Rohner, 1975). The Warmth-Control pattern is consistent with Kagitçibasi's (1996) model of emotional interdependence family pattern. It is infered on the basis of cross-cultural comparison of results that Turkish boys and girls have overall perception of greater warmth from then- parents as compared to Pakistani boys and girls as well as they have better personality organizations as compared to their Pakistani counterparts.Turkish adolescent boys and girls were found to have greater reliance upon external factors (measured through Locus of Control Scale) as compared to Pakistani Boys and Girls.