Kalite yönetimi ve rekabet avantajı ilişkisi: Dört ve beş yıldızlı otellerde uygulama

Abstract

Bu araştırmanın amacı, konaklama sektöründe kalite yönetimin rekabet avantajı üzerine ilişkisinin araştırılmasıdır. Daha detaylı olarak, hangi kalite yönetim uygulamalarının konaklama işletmeleri için rekabet avantajı yarattığının belirlenmesidir. Çalışmada ilk olarak literatür taraması yapılarak kuramsal çalışmanın tanımları ve çerçevesi oluşturulmuştur. Kuramsal çerçeveye uygun olarak kalite yönetim değişkenleri belirlenmiştir. Araştırma verileri 290 dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinden anket tekniğiyle elde edilmiştir. Bu anketler otel işletmelerinin genel müdürleri tarafından doldurulmuştur. Temel analiz tekniği olarak keşfedici faktör analizi kullanılmıştır. Keşfedici faktör analizi kalite yönetim kuramını çok boyutlu bir kuram olduğunu kanıtlamıştır. Bu sonuçlar, konaklama sektöründe kalite yönetiminin boyutsal belirsizliğinden kaynaklanan problemleri ortadan kaldırmıştır. Bununla birlikte, yapılan keşfedici faktör analizi üst yönetim liderliğinin, müşteri odaklılığının, tedarikçi yönetiminin ve insan kaynakları yönetiminin otel işletmelerinin finansal performansını iyileştirdiği görülmüştür. Diğer taraftan, kalite yönetim uygulamalarından süreç yönetimi ve kalite veri ve raporlamasının finansal performansa etkisi görülmemiştir. Ayrıca, ortalama altı ve üstü yapılan analizler sonucunda üst yönetim liderliği ve tedarikçi yönetim uygulamalarının konaklama işletmelerinin finansal performanslarına doğrudan ve pozitif etkisi tespit edilmiştir. Bu nedenle, üst yönetim liderliğinin ve tedarikçi yönetiminin konaklama işletmelerine rekabet avantajı sağladığı belirlenmiştir. Bu sonuçlar, konaklama işletmelerin kendi kaynaklarını bu kalite yönetim boyutlarının üzerine daha etkin kullanarak konaklama işletmelerinin finansal performanslarını iyileştirdiği ve rekabet avantajı yarattığı görülmüştür.

This study aims to investigate the impact of quality management on competitive advantage in hospitality. More specifically, this study examined which quality management practices would generate competitive advantage in hotels. Through the literature review, theoretical concepts and structural research framework were developed for the study. Then, the study variables were determined according to the research framework. The data were obtained through the questionnaire survey from 290 four and five star hotels in Turkey. The questionnaires were filled by the hotel general managers. The main data analysis technique was employed with the exploratory factor analyses. The results of the exploratory factor analysis provided evidence concerning quality management as a multidimensional construct. These results further assisted to better understand the lack of clarity in the quality management literature. The factor analyses produced that top management leadership, customer focus, supplier management and human resource management directly improve hotel financial performance. However, process management and quality data & reporting did not have any effect on the hotel financial performance. Furthermore, top management leadership and supplier management were found to provide competitive advantage to the hotels researched. Therefore, these results can help hotel managers to reallocate the hotel resources to implement those quality management practices that can improve the hotel financial performance and generate competitive advantage.