Türk-Mısır ilişkileri

Abstract

TÜRK-MISIR İLİŞKİLERİ 1949-1960 yılları arasında Türk mısır ilişkilerini incelediğim bu çalışmamda ilişkili şekillendiren gelişmeler ele alınmıştır. İlişkiler yalnızca iki ülkeden kaynaklanan gelişmelerden değil dönemin özelliği nedeniyle bir çok faktörün etkisiyle şekillenmiştir. Dört bölüme ayırdığım çalışmamda Türkiye ile Mısır'ı çoğu kez karşı karşıya getiren şartlar ortaya konmuş, her iki ülkenin politikaları sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmiştir. Birinci bölümde, Türkiye'nin İkinci dünya savaşından sonra karşı karşıya geldiği Sovyet tehdidi ve bu tehditten kurtulmak için Batı ittifakına girme gayretlerini inceledim. Batı'ya yakınlaşma çabalarının doğal bir sonucu olan Türkiye'nin İsrail'i tanıması olayı ve bunun Türk-Arap ilişkilerine olan etkisini yine bu bölümde ele aldım. İkinci bölümde, Mısır'da yapılan askeri darbeyi ve darbenin Türkiye'de meydana getirdiği etki ve tepkisini inceledim. Üçüncü bölümde, Türkiye'nin Ortadoğu'da izlediği aktif dış politikası ile Türkiye ve Mısır arasındaki liderlik çekişmelerini ele aldım. Yine bu bölümde, Mısır'ın bağlantısızlar hareketine katılarak bu hareketin liderlerinden biri olması ve olayın Türk-Mısır ilişkilerine olan etkisini inceledim. Dördüncü bölümde doğrudan Türk-Mısır ilişkilerini şekillendiren gelişmeleri ele aldım. Arap-İsrail savaşları, Süveyş Sorunu, Kıbrıs Meselesi, Suriye Krizi, Bağdat Paktı ve Eisenhower Doktrini başlıkları ile parçalara böldüğüm gelişmeleri ayrı ayrı inceleyerek her iki tarafın birbirine karşı izlediği politik tavırlarım saptamaya çalıştım. 1949*1960 gelişmeleri Türkiye-Mısır ilişkilerinin soğuk geçmesine sebep oldu. Türkiye'nin öncelikleriyle Mısır'ın öncelikleri birbirleriyle örtüşmemiş, her iki 194ülkeyi bir çok konuda karşı kaşıya getirmişti. Buna rağmen hem Türkiye hem de Mısır birbirlerine karşı aşırı tepki göstermekten kaçınmışlardır. İlişkilerin çok soğuk olduğu dönemlerde dahi ortak tarihi geçmişimiz ve kültür mirasımız öne çıkarılarak en yetkili ağızlardan ifade edilmiştir. Yine dönem yoğun içeriği ile Türkiye'nin Ortadoğu'da izleyeceği politikalara yön verecek zengin bir laboratuar görünümü vermektedir. 195

TURKISH - EGYPT RELATIONS In this review of Turkish-Egypt relations between 1949-1960 I showed the developments that shoped these relations. Not only the developments those were surced by these two countries, but also because of the characteristics of the period many factors shaped the relations. In my study taht I have divided into four sections, the conditions which often made against Turkey and Egypt were put forward and the politics of these two countries were evaluated together with the results. I reviewed in the first section the Soviet threat that Turkey come against ofter the world war II and the efforts of entering the west Alliance to escape this threat. I showed the event of Turkey's recognization Egypt as a natural result of the efforts of drawing near the west and its effect to the reletions of Turkish- Arabian again in this section. In the second section I examined the military blow in Egypt and the effect and reaction of this blow in Turkey. I examined the aktive exterior politics of Turkey on the Middle-East and the the leadership quarrels between Turkey and Egypt in the third section. I also reviewed in this section the joint of Egypt to the ^independents and being one of the leaders of this movement with its impact on the relationships of Turkish-Egypt. Within the fourth section I showed the developments which shaped the Turkish- Egypt relations directly. I tried to determine the politic behaviours that both countries followed to each other by dividing parts and reviewing them apartly as the titles of question, Suria crisis, Bsghdad pact and Eisenhower doctrin. The developments that were seen between 1949*1960 caused passing of Turkish-Egypt relations in an unfriendly way. Priorities of Turkey and Egypt didn't disagree with each other, this made against these two countries in may subjects. In spite of this, both Turkey and Egypt abstained from extreme reactions. 196Even in the periods which the relations were very cold our common historical background and cultural heritage were told by the most authorized mouths by considering firstly. This period again with its intense content gives a rich laboratory image that directs politics of Turkey an the Middle-East. 197