Turizm sektöründe kayırmacılığın etkileri: Otel işletmeleri üzerine bir inceleme

Abstract

Kayırmacılık olgusu, gelişmiş ve gelişmekte olan toplumlarda sık görülen bir uygulamadır. Bu uygulamalar bireylerin kamuda ve ticari hayatta karşılarına çıkmaktadır. Hizmet sektöründe faaliyet gösteren ve `insan` faktörünün vazgeçilmez olduğu turizm işletmelerinde de kayırmacılık olgusu ile karşılaşılabilmektedir. Bu olgunun saptanabilmesi amacı ile gerçekleştirilen çalışmada şehir ve sayfiye otellerin karşılaştırılması yapılmıştır. Şehir otelleri `Konya` ili ile sayfiye otelleri ise `Antalya` ili ile sınırlandırılmıştır. Birincil veriler anket yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Anketler, Aralık 2016-Haziran 2017 tarihleri arasında uygulanmıştır. Araştırmaya toplamda 416 kişi katılmıştır.Kayırmacılık türleri olarak `nepotizm` ve `kronizm` ele alınmıştır. Bu kayırmacılık türleri ile örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki ve üzerindeki etki incelenmiştir. Bu inceleme şehir otelleri ve sayfiye oteller açısından değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcılar faaliyet gösterdikleri otellerde kayırmacılık uygulamalarının yok denecek kadar az olduğunu ifade etmişlerdir. Kronizm (eş-dost kayırmacılığı) algısını ölçen ifadelerin nepotizm (akraba kayırmacılığı) algısını ölçen ifadelere kıyasla daha yoğun bir katılım ortalamasına sahip olduğu araştırmanın bulguları arasındadır. Kayırmacılık ve örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Katılımcıların örgütsel bağlılık, iş tatmini ve işten ayrılma niyetleri üzerinde kayırmacılığın etkilerini belirlemek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre şehir ve sayfiye otellerinde işgören olarak faaliyet gösteren katılımcıların kayırmacılık uygulamalarından farklı düzeyde etkilendikleri belirlenmiştir.

Favoritism is a common practice in developed and developing societies. These practices come out in the public and commercial life of individuals. It is also possible to encounter favoritism in tourism businesses operating in the service sector and where the `human` factor is indispensable. In the study conducted with the aim of determining this phenomenon, the comparison of the city and the resort hotels was made. City hotels are limited to `Konya` and resort hotels are limited to `Antalya`. The primary data were obtained using the survey method. Surveys were implemented between December 2016 and June 2017. A total of 416 employees participated in the survey.`Nepotism` and `cronyism` are considered as types of favoritism. The relationship between these types of favoritism and organizational commitment, job satisfaction and intention to leave the job and the effect on it were examined. This review has been evaluated from the point of view of the city hotel and the resort hotel. According to the results of the research, the participants stated that they were not over-exposed to favoritism in the hotels where they work. The findings of the research show that the expressions measuring cronyism perception have a higher average participation rate than the expressions measuring nepotism perception. A statistically significant relationship was found between favoritism and organizational commitment, job satisfaction and intention to leave. A regression analysis was conducted to determine the effects of favoritism on participants' intention to leave, organizational commitment and job satisfaction. According to the analysis results it is determined that the participants who work as occupations in the city hotels and resort hotels were influenced at a different level than the applications of favoritism.