Ahmed Midhat Efendi`nin modernçağ ateizmine karşı İslam inançlarını müdafaası

Abstract

Kültür, insanların tarihi içerisinde sahip oldukları birikimlerdir. Osmanlı kültürünün korunmasında ve günümüze kadar ulaşmasında aktif rol oynayan yazarlardan biri de Ahmed Midhat'tır. Hıristiyan misyoner faaliyetlerinin ve dinsizlik akımının yoğun olduğu bir dönemde yaşayan Ahmed Midhat Efendi, içinde yaşadığı toplumu bu konularda aydınlatmak için çeşitli eserler kaleme almıştır. Yazdıklarının saldırı amacıyla olmadığını, sadece taarruzlara karşı müdafaa amaçlı olduğunu belirtmiştir. Dört ana bölümden oluşan bu çalışma, Ahmed Midhat ve ateizm hakkında bilgi vermektedir. Ahmed Midhat Efendi'nin dini kitap ve makalelerinden hareketle dinsizlik akımına karşı düşünceleri ele alınmıştır. Ateistlerin öne sürdüğü iddialara nasıl cevap verdiği incelenmiştir. Ahmet Midhat, hakikati İslam olarak görmüş ve İslamiyet'in müdafaası için uğraşmıştır. Çalışmanın sonunda müellifin, günümüz Müslüman aydınlarından farklı olarak oldukça berrak bir zihin yapısına sahip olduğu gözlemlenmiştir. Fikirlerini eğip bükmeden, muhataplarıyla ilgili bir komplekse kapılmadan, İslam'ı savunmayı önceleyen bir yaklaşımla düşüncelerini ortaya koymuştur. Aklında olanı ve inandığını satırlara yansıtmaya çalışmıştır diyebiliriz.

Culture is the saving of the human beings throughout the history. Ahmed Midhat is one of the writers who played an active role in the preserving and conveying Ottoman culture to the present day. Ahmed Midhat, who lived in a period full of missionary activities and anti religious movements, has brought about various works to illuminate the society in which he lived about the activities and movements. He expressed that what he wrote were not for the intent of attack but just the defense against the attacks. Consisting of four main parts, this work contains information about Ahmed Midhat and atheism. Based on the religious books and articles of Ahmed Midhat, it is dealt with the ideas about the anti religious movements. It is analyzed how he responds the claims of the atheists. Ahmed Midhat saw Islam as truth and strived for the apology of it. At the end of the work it has been come to the conclusion that the writer has a clear mindset in a different way from the contemporary muslim intellectuals. Giving his ideas clearly and without any complex against his collocutors, he laid out his thoughts with an approach giving priority to the apology of Islam. It can be said that he tried to reflect what he had in mind and what he believed to the sentences.