Sovyetlerin Afganistan`ı işgal etmesi ve Afgan halkının direnişi

Abstract

Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordusu 27 Aralık 1979 tarihinde Afganistan'ı işgal etmiştir. Bu tez çalışmasında Sovyet birliklerinin Afganistan'ı işgali sürecinden çekilmesine kadar on yıl sürecek olan bir dönem incelenmiştir. Giriş ve üç bölümden oluşan bu çalışmada Afganistan'ın siyasi coğrafyası ve etnik yapısıyla birlikte eski dönemlerden bağımsız devletinin kuruluşuna (1747) kadar tarihi süreci kısaca giriş kısmında bahsedilmiştir. Çalışmanın birinci bölümü, Afganistan bağımsız devletinin kuruluşundan Rusya ve Britanya'nın bu ülke üzerindeki rekabetlerinin yanı sıra Sovyet birliklerinin Afganistan'ı işgal etmesine kadar iktidar mücadeleleri ve Sovyet nüfuzunu kapsamaktadır. İkinci bölümünde, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali, dünya devletlerinin tepkileri ve Sovyet birliklerine karşı halkın direnişi farklı boyutlarıyla incelenmiştir. Ayrıca savaş döneminde Sovyet Kızıl Ordu'suna karşı mücadele eden direnişçi partilerin kuruluşları ve mücadelelerine de bu bölümde yer verilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise, Sovyetler Birliği'nin işgal dönemindeki Afganistan'a yönelik politikasının değişmesi ve Kızıl Ordu'nun Afganistan'dan çekiliş süreci ele alınmıştır. Bu bölümün son kısmında savaşın kayıpları ve etkileri, işgalin sebepleri, Sovyetlerin Afganistan'daki Ruslaştırma politikası ve Sovyet yetkililerin işgale yönelik hatalarını dile getirmeleri konuları üzerinde de durulmuştur.

The Red Army of the Soviet Union occupied Afghanistan on December 27, 1979. This thesis examines a period that will last ten years before the withdrawal of Soviet troops from the occupation of Afghanistan. In this study, which is composed of three chapters, the political geography and ethnicity of Afghanistan, together with the history of the establishment of the independent state from ancient times until 1747, is briefly mentioned in the introduction. The first part of the work covers the rivalries of Russia and Britain over this country from the establishment of the Afghan independent state, as well as the struggles of power and Soviet influence until the Soviet troops invade Afghanistan. In the second part, the Soviet Union's invasion of Afghanistan, the reaction of the world states and the resistance of the people to the Soviet troops were examined in different dimensions. In addition, the organizations and struggles of insurgent parties fighting against the Soviet Red Army during the war were also included in this section. In the third part of the work, the Soviet Union's policy towards Afghanistan during the occupation period and the Red Army's withdrawal from Afghanistan were discussed. The last part of this chapter also focuses on the wartime losses and effects, the reasons for the occupation, the Soviet Russification policy in Afghanistan and the mistakes of the Soviet authorities for occupation.