Osmanlı-Safevi münasebetleri (1612-1639)

Abstract

1603'te başlayan Osmanlı-Safevi savaşı 1612'de yapılan barışla sona erdi. Ancak barış dönemi sadece iki yıl sürdü. Çeşitli sebeplerle 1614'ten sonra ilişkiler yeniden gerginleşti ve savaş tekrar başladı. Osmanlılar bu süreçte iki defa Azerbaycan'a sefer düzenlediler. Birincisinde Revan kuşatıldı, fakat alınamadı. İkincisinde ise Osmanlı ordusuna yardıma gelen Kırım hanı Erdebil yakınlarında Safevi ordusuna yenildi. Buna rağmen Halil Paşa Erdebil'e yürüdü. Sonuçta Safeviler barış istediler ve 1618'de Serav'da yeni bir barış yapıldı. Bu anlaşmanın 1612 yılında imzalanan anlaşmadan tek farkı Safevilerin vermek zorunda oldukları ipek haracının yarı yarıya düşürülmesiydi.Barış sadece altı yıl sürdü. Bağdat 1624 yılında Safeviler tarafından zapt edilince savaş tekrar başladı. Sonraki on beş yıl süresince Bağdat'ı geri almak Osmanlılar için gurur meselesi oldu. Lakin Bağdat iki defa kuşatılmasına rağmen alınamadı. Çünkü yanlış askerî planlamalar ve Abaza meselesinin devleti ciddi şekilde meşgul etmesi buna engel oldu.1625 yılından sonra Bağdat'a düzenlenen bütün seferler başarısız olmuş, malî ve askerî kayıplar yanında devlet ciddi şekilde itibar kaybetmişti. Sonunda tamamen iktidarı ele geçiren IV. Murad bizzat harekete geçti. Amacı hem kaybolan devlet otoritesini yeniden tesis etmek, hem de Bağdat'ı geri almaktı. Ancak 1635'te çıktığı ilk doğu seferi Bağdat yerine Revan'ın fethiyle sonuçlandı. Revan'ın altı ay sonra Safeviler tarafından geri alınması ve Van'ın kuşatılması, IV. Murad'ın bir kez daha doğuya sefere çıkmasına yol açtı. Kırk günlük kuşatmadan sonra 1638 yılı sonunda Bağdat fethedildi. Ardından Safevileri barışa zorlamak için İran'ın içlerine doğru bir harekâta girişildi. Neticede 1639 yılında iki devlet Kasr-ı Şirin'de barış yaptılar. Bu anlaşmayla belirlenen sınırlar sonraki süreçte iki devlet arasındaki anlaşmazlıklarda sınır konusunda en önemli referans oldu. Bu anlaşma aynı zamanda yüz elli yıllık Osmanlı-Safevi mücadelesini bitirdi.

The Ottoman-Safavid war started in 1603 and ended with the peace in 1612. However, peace time only lasted two years. Relations became strained after the from 1614 various reasons and the war began again. Ottomans were campaign organized to Azerbaijan in this process twice. Revan was the first siege, but could not be retrieved. The second to help the Ottoman army in the Crimean Khan, Safavid army was defeated near the Erdebil. Despite this Halil Pasha marched on Erdebil. As a result Safavids wanted peace and in 1618 peace was signed in Serav. This agreement was signed in 1612 agreed that the only difference without having to give Safavids the lower half was given tribute silk.The peace lasted only six years. In 1624 Baghdad was conquered by Safavids war began again. During the next fifteen years to take back Baghdad became a matter of pride for the Ottomans. Although the siege of Baghdad could not be retrieved twice. Because of the wrong state of military planning and Abaza issues to engage in serious disability that is.Held since 1625 to all military operations in Baghdad have failed, the financial and military losses among government had lost credibility in a serious way. Finally seized power from the act itself was Murad IV. He lost the state's purpose and authority to re-establish and get back to Baghdad.However the first east campaign instead of Baghdad was organized on Revan and in 1635 resulted in the victory. Taken back six months after by Safavids of Revan and the siege of Van, once again to the east campaign to Murad IV led out. The end of 1638 after forty-day siege of Baghdad was conquered. Then, to force peace Safavids action towards the entry into Iran's interior was. Consequently, in 1639 the two states made in the Kasr-i Sirin peace. The limits determined by this agreement between the two states in the next process in the border dispute was the most important references. Hundred and fifty years of this agreement also graduated from the Ottoman-Safavid struggle.