Türkmen Gül-Senuber Destanı

Abstract

Zengin Türk kültürü içerisinde, Türkmen Türklerinin sözlü ve yazılı kültür yaratmaları önemli bir yere sahiptir. Türkmenistan sahasında yüzyıllardır anlatıla gelmiş olan sözlü halk hikâyesi türü 19. yüzyılın sonlarından itibaren yazılı olarak da edebiyat sahasında yerini almıştır. Türkmenistan topraklarında önemli bir kısmı yaratılmış olan halk hikâyeleri ve buna bağlı olarak halk hikâyeciliği geleneğinin, araştırma dünyasına kazandırılması için sahada daha pek çok çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışma konumuzu belirlerken göz önüne aldığımız en önemli sebep budur.Çalışmamızın ?Giriş? kısmında, Türkmenistan Tarihi ve Destancılık Geleneği, Şeydayı'nın Hayatı ve Eserleri ile Gül-senüber Destanı ve Destan Hakkında Yapılan Çalışmaları kısaca tanıtmaya ve değerlendirmeye çalıştık.Çalışmamızın ?Birinci Bölüm? ünde Halk hikâyesi türünün tanımı, teşekkül ve tasnifi meselesi tartışılmış, bu türün daha önce yapılan tanımlarının özellikleri göz önünde bulundurulmuş ve türün Türkmenistan sahasındaki tanımlanma meselesi verilmiştir.?İkinci Bölüm? de Gül-Senuber Hikayesinin epizot yapısı ortaya konulmuş, bu epizotlara bağlı motifler Stith Thomopson'un ?The Motif Indexs of Folk Literature? (Halk Edebiyatının Motif İndeksi) adlı çalışması temel alınarak incelenmiştir. Ayrıca aynı bölüm içinde, Gül-Senuber hikâyesinin Uygur varyantı ile motif yapısı açısından karşılaştırılması yapılmıştır.Çalışmamızın ?Üçüncü Bölüm'ü? Türkmen Gül-Senuber hikâyesinin transkripsiyonunu yaptığımız ve Türkiye Türkçesine aktardığımız metinlere ayrılmıştır.Çalışmamızın sonuç kısmında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Kaynakça kısmında faydalanılan kaynaklar alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir.ABSTRACTMuch more field studies are required in order to maket he folk stories and tradition of folk story telling, which were explicitly created in Turkmen's land of geographically located in the middle of Turkish world, to became a concern of the scientific world. This is the most important reason of choosing the subject of our study.In the ıntroduction part of our study, we try to analyze the Türkmenistan Tarihi ve Destancılık Geleneği, Şeydayı'nın Hayatı ve Eserleri ile Gül-senüber Destanı ve Destan Hakkında Yapılan ÇalışmalarıIn the part of our study, the issues of definition,In the second part, the episode structure of Gül-Senuber were put in and the motives were picked up and analyzed through the study of Stith Thompson's ?The Motif Indexs of Folk Literature?. Finally a comprasion was made between Turkmen Gül-Senuber Hikayesi and varyant?????? according to their motives.In the third part of the study, the text of Turkmen Gül-Senuber Hikayesi's transcription and its translation to Turkey Turkish were taken part.In the conclusion part of the study a general evaluation were done. In the bibliography part the used sources were given according to alphabetical order.

Oral and written cultural literal works of Turkoman Turks play important role in the rich Turkish culture. In the area of Turkmenistan for centuries oral transmitted folk stories entered into the world of written literature at the end of 19. century. Much more field studies are required in order to make the folk stories and tradition of folk story telling, which were explicitly created in Turkmen?s land of geographically located in the middle of Turkish world, to became a concern of the scientific world. This is the most important reason of choosing the subject of our study.In the introduction part of our study, we try to analyze the the history of Turkmenistan, and traditional oral literature, Şeydai?s Life story and his works, Gül Senuber Epic.In the first part of our study, we discuss the issues of definition, creation and classification of the genre of folk stories. We take into account characteristics of previously done definitions and issues concerning definitions of this genre in Turkmenistan.In the second part, the episode structure of Gül-Senuber was put forward and the motives were picked up and analyzed according to the study of Stith Thompson?s ?The Motif Indexs of Folk Literature?. Finally a comparison was made between Turkmen Gül-Senuber Hikâyesi and its variants according to their motives.In the third part of the study, the text of Turkmen Gül-Senuber Hikayesi?s transcription and its translation to Turkey Turkish were taken part.In the conclusion part of the study a general evaluation were done. In the bibliography part the used sources were given according to alphabetical order.