Yeni buluntular ışığında Orta Batı Anadolu kalkolitik dönem kültürü

Abstract

Orta Batı Anadolu bölgesi, kuzeyde Bakırçay, güneyde Büyük Menderes, batıda Ege Denizi, doğuda Afyon ili arasında yer almaktadır. Bölgedeki Neolitik yerleşimlerin MÖ 6. binyılın ilk çeyreğinde sona erdiği anlaşılmaktadır. Terk edilen topraklara binyılın ortalarında tamamıyla farklı bir kültüre sahip toplulukların yerleştiği görülmektedir. Bu gelişmeyle başlayan Kalkolitik Çağ, Erken, Orta ve Geç olmak üzere üç dönem içeren uzun bir kültür sürecidir.Kalkolitik keramik Neolitik keramiğe kıyasla daha az estetik olup, yüzey işlenişinde perdah, astara göre daha fazla öneme sahiptir. Yüzey renklerinde kahverengi ve gri tonların yaygın olduğu bu keramik, ana özelliklerini süreç boyunca korumuştur. Hakim kap formlarının her dönemde değişmesine karşın, mahmuzlu kulplar, kaba özel kaplar ve perdah bezeme, süreç boyunca görülen karakteristik unsurlardır.MÖ 5. binyılın ortalarına kadar devam eden Erken dönemde tarım ve hayvancılığa dayalı bir yaşam biçimi hakimdir. Kabaca MÖ 5. binyılın ikinci yarısına tarihlenen Orta Kalkolitik dönemde madencilik alanında gelişme kaydedildiği ve döküm yoluyla metal alet yapımına başlandığı anlaşılmaktadır. MÖ 4. binyıla tarihlenen Geç Kalkolitik dönemde tarımsal üretimin arttığı ve metal alet kullanımının yaygınlaşmaya başladığı görülmektedir.Erken Tunç Çağı'na geçiş safhasında keramikte yeni formlar ortaya çıkmakta ve Erken Tunç Çağı I döneminde yaygınlaşmaktadır. Bu yeni dönem keramiği Kalkolitik geleneğe bağlı olarak gelişmiştir.

The Central Western Anatolia region is located between the Bakırçay on the north, the Büyük Menderes on the south, the Aegean Sea on the west and Afyon province on the east. Understood that the Neolithic settlements in the region ended in the first quarter of the 6th mill. B.C. and settled in the abandoned lands the communities with completely different culture in the about middle of this millenium. The Chalcolithic Age which begins with this development is a long process which includes the three periods, Early, Middle and Late.The Chalcolithic pottery is less aesthetic than the Neolithic pottery and the burnish is more important than the slip in the surface treatment. In the surfaces, are common the shades of Brown and gray. The pottery has maintained the main features through the process. Despite changes the dominant vessel forms in each period, the horned handles, cheese-pots and pattern burnish are characteristic elements through the process.In the Early Chalcolithic Period which continue until the middle of the 5th millenium B.C. is dominant a life form based on agriculture and animal husbandry. In the Middle Chalcolithic Period dated to the second half of the 5th millenium B.C. has been made progress in metallurgy and started the production of the metal tools. In the late Chalcolithic Period dated to the 4th millenium B.C. has increased agricultural production and widespread the use of metal tools.In the transitional phase to the Early Bronze Age have appeared new vessel forms and they widespread in the Early Bronze Age I. The pottery of this new period has developed based to the Chalcolithic tradition.