İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin motivasyonu ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada ilköğretim ve ortaöğretim okullarında çalışan sınıf ve branşöğretmenlerinin motivasyonları ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin ortaya konmasıamaçlanmıştır. Çalışma İstanbul ili merkez ilköğretim ve lise okullarında çalışan 392 sınıfve branş öğretmeni üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ilişkisel taramamodellerinden karşılaştırma türü tarama modeli kullanılmıştır. Bu araştırmada verileraraştırmacı tarafından geliştirilen demografik değişkenlerin toplanmasına yönelik bir bilgiformu, Beş faktör kişilik özelliği ve Motivasyon Faktörleri Öncelikler Sıralaması Ölçeğikullanılmıştır.Araştırmada; non parametrik teknikler, parametrik analiz teknikleri, bağımsız grup t-testi,tek yönlü varyans analizi (Annova), Post-Hoc Scheffe testleri, non parametrik KruskalWallis testi, non parametrik Mann Whitney-U testi kullanılmış olup manidarlıklar 0.5düzeyinde sınanmıştır.İlköğretim ve ortaöğretim okullarında çalışan sınıf ve branş öğretmenlerinin kişiliközellikleri, demografik özellikleri ile motivasyonu arasındaki ilişkinin var olduğu buaraştırmanın sonuçlarıyla ortaya konmuştur.Öğretmenlerin kişilik ölçeği ve motivasyon ölçeği alt boyutları arasındaki ilişkiyibelirlemek amacıyla yapılan tek yönlü varyans analizi(anova) sonucunda, motivasyonölçeğinin avantajlar ve okul içi ortam alt boyutu ile yeniliklere açık olma kişilik özelliğiarasında, anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır.Motivasyon ölçeğinde, avantajlar (maaş ve maddi imkanları, yaz tatilinin uzunluğunu,çalışma saatlerinin uygunluğu, boş günü) alt boyutunu son sırada tercih edenöğretmenlerin, ilk sırada tercih eden öğretmenlere göre yeniliklere açık olma kişiliközelliklerine daha fazla sahip olduğu ortaya çıkmıştır.Motivasyon ölçeğinde,okul içi ortam (iş ortamının huzurunu ve uygar oluşunu, gerekli tümimkanların sağlanmasını) alt boyutunu dördüncü sırada tercih eden öğretmenler , bir veikinci sırada tercih eden öğretmenlere göre yeniliklere açık olma kişilik özelliklerinedaha fazla sahip olduğu ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Kişilik, Motivasyon, Öğretmen, NEO FFI, Ayırıcı Kişilik Kuramı

The purpose of this resarch is to put forward the relation-ship between motivation andpersonality characteristics of primary school teachers and high school teachers who workin the primary and high schools. The research was applied on the 392 classroom teachersand branch teachers who work in the centre primary schools of province. In the research,sort of comparison scanning model of the related scanning models was used.In thisresearch, datums, an information form inclined to gathering demographic variables whichwas improved by the author, five-factors personality characteristic and motivation factorspriorities scale were used.In the resarch, non parametrik technigues, parametrik analysis technigues, independentgroup t- test, single ? sided variance analysis ( Annova ), Post ? Hoc Scheffe tests, nonparametrik Kruskal Wallis test, non parametric Mann Whitney - U test, PearsonMultiplication Momentum Correlation analysis being used, expressiveness levels weretested on the 0.5 level.With the findings of this research, existing of the relationshipbetween personality characteristics, demographic characteristics and job satisfaction ofprimary school teachers and secondary school teachers who work in the primary schoolshas been put forward.It has been realized that there is a meaningful relation between the advantages and theschool atmosphere with characteristics of being open to chances , after the results ofsingle- sided variance analysis(Annova) are take into consideration which was done to putforward the connection between the motivation scale sub- dimensions and teacherspersonality scale.It has been observed that teachers who didn?t prefer the advantages such as; salary andfinancial facilities , long summer holidays , the convencience of the work hours and day ?off in the first place in the motivation scale applied are characteristicly more open to newchanges the ones who prefered these advantages in the first place.It has also been observed that the techers who signed the school atmosphere option ( thepeace and elegance of the workplace and being provided with all necessary equipments andfacilitie) as their fourth preferance are showing personalities that are more open to newchanges rather than the ones that signed the option as their first and second preferrance.Keywords: Personality, motivation, teacher, NEO PI, seperator personality theory.