Resmi ilköğretim okullarında görev yapan eğitim yöneticilerinin benlik saygısı ve denetim odağı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, ilköğretim okul yöneticilerinin bireysel değişkenlerinin benlik saygı düzeyleri ve denetim odağı yönüne bir etkisi olup olmadığını belirlemek; ayrıca okul yöneticilerinin denetim odaklarının yönüne göre benlik saygısı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılığın olup olmadığını tespit etmektir.Bu araştırmada, denetim odağı ölçeği olarak Rotter (1966)'in ?İç-Dış Denetim Odağı Ölçeği? (RİDDOÖ) ile benlik saygısı düzeylerini belirlemek için Arıcak (2001)'ın ?Trakya Üniversitesi Benlik Saygısı Ölçeği? (TÜBSÖ) kullanılmıştır. Ölçek formları, 16.6.2005- 10.9.2006 tarihlerinde İstanbul İli'nin; Beşiktaş, Eminönü ve Fatih İlçeleri'ndeki tüm resmi ilköğretim okulu yöneticilerine uygulanmıştır. Tarafsız ve eksiksiz doldurulduğu görülen 87 anketin SPSS paket programına girilerek alt amaçlar doğrultusunda analizleri yapılmıştır. Okul yöneticilerinin kişisel bilgileri frekans ve yüzde olarak sunulmuş; yöneticilerinin cinsiyet değişkeni ve lisansüstü eğitimine göre benlik saygısı ve denetim odağı ölçeği puanları arasındaki farkın anlamlılığını test etmek için Non-Parametrik Mann Whitney-U testi; benlik saygısı ve denetim odağı ölçeği puanlarının yaş grupları, branş grupları, öğretmen olarak hizmet yılı grupları, eğitim yöneticisi olarak hizmet yılı grupları, algılanan gelir grupları değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek üzere Kruskal Wallis-H testi; denetim odağı ölçeğinden alınan puanlarla benlik saygısı puanları arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi uygulanmıştır.Araştırma bulguları aşağıda özetlenmiştir:Yöneticilerin benlik saygısı puanları arasında cinsiyet, yaş grupları, branş grupları, eğitim yöneticisi olarak hizmet yılı grupları, lisans üstü eğitim durumu, algılanan gelir grupları değişkenlerine göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmazken öğretmen olarak hizmet yılı grupları değişkenine göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmuştur.Yöneticilerin denetim odağı ölçeği puanları arasında tüm bireysel değişkenlere göre gruplar arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Yöneticilerin benlik saygısı ve denetim odağı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: İlköğretim Yöneticisi, Benlik Saygısı, Denetim Odağı

The purpose of this study is to determine whether or not the principals? personalities effect their self esteem and the type of focus of control they implement while performing their duties. Furthermore to determine if a meaningful difference exists among their self esteems depending on the type of focus of control they used.In this study Jullian Robert's Internal/External Focus of Control Scale, Arıcak's Trakya University Self Esteem Scale Measurement Forms have been used. These forms were forwarded to the cities of Beşiktaş, Eminönü and Fatih in the greater Istanbul area between June, 16, 2006 and September, 10, 2006. After the collection of the filled out forms was complete, they were checked for errors and completeness. After the incomplete and erroneous forms were discarded, 87 forms remained deemed useful for our study. The forms were analyzed and sorted in groups by sex, age, type of education, level of education, number of years served as a teacher, number of years served as principals and income levels. The self esteem and focus of control scores were compared using non parametric Mann Whitney U test. Self esteem and focus of control scores were compared against the afore mentioned groupings by Kruskal- Wallis' Analysis of Variances by Ranks test. The relation of self esteem and focus of control scores were analyzed by usage of Pearsons' Product-Moment Correlation.The summary of findings of the study is as follows:No meaningful differences in the self esteem scores were found among the groups regardless of their sex, age, type of education, level of education, number of years served as principle and the income levels. The only meaningful difference was among the groups length of time served as teachers.No meaningful differences were found among the principles focus of control scores regardless of which group they belong to. No meaningful relationship was found between principles self esteem and focus of control scores.Key words:Primary school principles, self esteem, focus of control.