Demokrasi kültürünün oluşmasında yazılı basının rolü, sorumluluğu ve haber etiği: 2011 yılı Türk yazılı basınından örnekler ışığında bir inceleme

Abstract

Toplumların içinde yaşadıkları dünyaya ve olanbitene ilişkin bilgilenmeye gereksinimi bulunmaktadır. Bilgilenme, aynı zamanda, toplumu oluşturan bireylerin gelişimlerini gerçekleştirebilmesi ve demokratik bir toplum yapısı oluşturabilmesi için de gereklidir. Yazılı basın bu işlevi gerçekleştiren bellibaşlı araçlar arasında yer almaktadır. Bu işlev aynı zamanda basının temel görevi ve sorumluluğudur. Basının görevini olması gerektiği gibi yapması ve haber etiğini uygulaması toplumu ilgilendiren konularda doğru haberleştirmeyi gerçekleştirmesi sonucunu doğurmaktadır. Ancak yazılı basının ideolojik aygıt niteliğine bürünmesi asıl işlevinden uzaklaşıp demokrasi kültürünün olumsuz etkilenmesine neden olabilmektedir. Demokrasi kültürünün gelişmesi, toplumdaki yapıların demokratik işleyişi ve bilimsel düşüncenin benimsenmesiyle yakın ilişki içindedir. Bu duruma yönelik bir olgu hakkında toplumu bilgilendirmek yazılı basının sorumluluğu ve haber etiğinin gereğidir. Bu doğrultuda yazılı basının görevini gerçekleştirip gerçekleştirmediği hakkındaki bir inceleme haberleştirmenin yapıldığı kültürel ve ekonomi-politik ortamın da irdelenmesini gerektirmektedir. Böylece, sorunsal durumun tespiti ve çözüm yollarının önerilebilmesi mümkün olabilecektir.ANAHTAR KELİMELER: Demokrasi, demokrasi kültürü, ideoloji, basın, sorumluluk, haber etiği.

Societies have need to get informed about the world they are living in and events going on. To get informed, also is necessary for the development of the individuals in the society and to establish a democratic society structure. Printed press is among the primary tools which perform that function. This function is also the main duty and responsibility of the press. The conduct the profession as it should be and applying the news ethics lead to reporting the truth about the facts which are of society?s interest. However, gaining an ideological tool attribute might cause to move away the main function of the press, and that might result with a negative impact on democracy culture. The development of democracy culture is tightly related with the democratic practice of social institutions and the adoption of the scientific approach in society. Informing society about the facts related with these circumstances is the responsibility of the press and part of the code of news ethics. In that direction, a study about the ethical professional conduct of journalism also needs the analysis of the cultural and economic-political conditions of the environment in which reporting performed. Thus, determining the issue and proposing the solutions? perspectives would be possible.KEY WORDS: Democracy, democracy culture, ideology, press, responsibility, news ethics.