Müşteri yönelimli stratejik kararlar için çok kriterli dilsel karar destek sistemi önerisi

Abstract

Karar verme süreçleri, rekabet ortamıyla baş edebilen firmaların kritik süreçlerinden birisi olarak düşünülmektedir. Yeni pazar yapısı içinde rekabet baskısının yönetilmesi ancak firmanın karar süreçlerinin esnek bir örgütsel yapıya ve üretkenliğe odaklanması ile mümkündür. Firmanın sürdürülebilir büyümesi için kritik başarı faktörleri esnek ve hızlı karar alma yetileridir. Bu nedenle, hızla değişen koşullar ve geleceğin belirsizliklerini gidermek için entegre karar destek sistemleri geliştirilmiştir. Karar destek sistemleri, çok kriterli karar modellerinin yaygınlaşmasıyla birlikte işletme süreçlerinde yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır. Bu çalışmada, gerçek bir örnek olay üzerinden normatif ve tanımlayıcı karar teorilerinin firmaya özgü karar probleminin çözümüne uygun özelliklerini taşıyan, dilsel değişkenler ve TODIM yöntemine dayalı melez bir karar destek sisteminin geliştirilmiştir. Model, örnek olay için firmanın gelecekten kaynaklı belirsizlikleri ve risk faktörlerini karar problemi özelinde birleştiren bir çözüm sunmuştur. Çalışmada sonucunda elde edilen en dikkat çekici bulgu model için geliştirilen yenilikçi ürün paket boyutu ve satış formları, mevcut satış formuna göre daha yüksek üretim önceliği değerlerine sahip olduğu görülmüştür.

The decision-making process is considered to be one of the critical processes for companies that are facing intense competition. The management of competitive pressures within the new market structure is possible only if the firm's decision-making processes focus on a flexible organizational structure and productivity. In order to manage competitive pressure of new market structure, organizational structure of firm should be flexible and remain productive when taking decisions. Those attributes are the critical success factor for sustainable growth of firm. Therefore, integrated decision support systems have been developed to eliminate the uncertainties about the rapidly changing conditions and the future. Decision support systems have become widely used in business processes with the spread of multi criteria decision models. In this study, a hybrid decision support system based on linguistic variables and TODIM method has been developed which has the characteristics of normative and descriptive decision theories that are suitable for resolving the firm specific decision problem over a real case study. The model presented a solution that combines the future uncertainties and risk factors of the firm for the case study in the decision problem. The innovative product package size and sales forms developed for the most striking findings model in the study were found to have higher production priority values than the existing sales form.