Hegelci arzu kavramının Lacan felsefesine etkileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı Hegel felsefesinde önemli bir yer tutan 'arzu' kavramının etkisiyle oluşan Lacan düşüncelerini belirtmektir. Hegel düşüncesinde arzu anlayışının psikanalitik bir kurama nasıl dönüştüğünü ve bunun Lacan tarafından nasıl kullanıldığını açıklamak bu çalışmanın ana eksenini oluşturur. Bu bağlamda 'özbilinç' anlayışı ile genel psikanalitik kuramın bilinç ve bilinçdışı arasındaki ilişki, farklar ve benzerlikler tartışma konumuzdur. Tez aynı zamanda Lacan felsefesinin yeniden ele alınarak bu felsefenin 'arzu felsefesi' olarak yeniden okunmasını amaçlamaktadır. Ayrıca Lacan'ın kavram ve düşüncelerini psikanaliz ve felsefe ekseninde tartışmak, Hegel'in etkilerini araştırmak ve bu felsefenin nasıl bir yol izlediğini göstermek bu çalışmanın özünü oluşturur. Tez genel anlamıyla Özne eleştirisi olarak okunabileceği gibi bu eleştiriyi de bize açıklar. Diyalektik düşüncenin modern bir özne eleştirisi olarak ortaya çıkışını araştırmak da bu çalışmanın ana amaçları arasındadır. Özne felsefesinin Hegel kaynağından nasıl evrilip, yitirilmiş ve yabancılaşmış bir özne oluşu da Lacan'ın düşünceleri ile açıklamak bu çalışmanın açıklamaya çalıştığı temel sorudur.

The aim of this dissertation is to state Lacan's ideas developed through the influence of the concept of `desire` which has an important place in Hegel's philosophy. The main point in this study is to explain how desire turns into a psychoanalytic theory in Hegelian thought and how it is employed by Lacan. The relationship between the conscious and unconscious in psychoanalytic theory, their differences and similarities and the idea of self-consciousness are discussed. By reexamining Lacan's philosophy, the thesis struggles to reevaluate his philosophy as `the philosophy of desire`. The main idea of the dissertation is to display the route Lacan's philosophy follows and explore Hegelian impacts on his philosophy through discussing Lacan's ideas and concepts in terms of psychoanalysis and philosophy. It can be regarded as `the critique of the subject` and explains that criticism, as well. The other point outlined in the dissertation is to analyze the occurrence of dialectical thinking as `the critique of the subject`. The main question in the paper is to reveal how the philosophy of the subject in its Hegelian understanding evolves into a lost and alienated subject through Lacan's ideas.