Örgütsel aile desteğinin iş-aile çatışması ve işle bütünleşme üzerindeki etkisini açığa çıkarmaya yönelik bir araştırma

Abstract

İnsan sermayesinin örgütler için vazgeçilmez bir rekabetçi avantaj kaynağı olduğu bilgi teknolojisine dayanan iş hayatında, yetenekli çalışanların cezbedilmesi, motive edilmesi ve elde tutulması başarının en temel unsurları haline gelmiştir. Bu noktada, işle bütünleşme kavramı, çalışanı elde tutabilmek için kritik önem arz eden psikolojik bir tutum olarak yazında yerini almıştır. Öte yandan, kadın istihdamındaki artış, iş-aile çatışması hakkındaki araştırmaların yoğunlaşmasını beraberinde getirmiştir. Ancak iş-aile çatışmasının azaltılmasında hangi kaynakların etkili olduğu ve hangi sonuçlara yol açtığı hala araştırılmaktadır. Örgütsel aile desteği, içeriğe özgü, formel aile dostu politikalar ve enformel aile dostu bir iş-aile kültürünü kapsayan yeni bir kavramdır. Önceki araştırmalar formel aile dostu politikaları incelerken son dönemlerde bu kavramın enformel işaile kültürünü içeren çok daha derin bir yapısı olduğu vurgulamakta ve yapılan çalışmaların sınırlı olduğuna dikkat çekmektedir. Özellikle, iş-aile kültürü kavramsallaştırması altında Türkçe yazında bir çalışmaya rastlanmamıştır. Verilen bilgiler çerçevesinde tez çalışmasının amacı, örgütsel aile desteği kapsamında formel aile dostu programlar ile enformel iş-aile kültürünün işle bütünleşme üzerindeki etkilerini incelemek ve iş-aile çatışmasının bu ilişkilerdeki aracı rolünü araştırmaktır. Ayrıca kavramların alt boyutları ile ilişkileri sorgulanmaktadır. Bu doğrultuda, Avrupa ve Türkiye'de iş-aile yaşamının uyumlaştırılmasına ilişkin sunulan düzenlemeler açıklanmıştır. Tez araştırmanın örneklemi, kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen aile dostu politikalara sahip kurumsal firmalarda çalışan beyaz yakalı evli ve/veya bağımlı bakım sorumluluğu üstlenen 217 çalışandan oluşmaktadır. Anket tekniği ile elde edilen verilerle yapılan analizlerin bulgularına göre, hem aile dostu politikalar hem de iş-aile kültürünün işle bütünleşme üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisinin olduğu ve bu etkide iş-aile çatışmasının tam aracı rol üstlendiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Örgütsel Aile Desteği, Aile Dostu Programlar, İş-Aile Kültürü, İş-Aile Çatışması, İşle Bütünleşme

In the business life based on information technology, where human capital is an indispensable source of competitive advantage for organizations, attracting, motivating and retaining talented employees has become the most fundamental elements of success. At this point, the concept of work engagement has taken its place in the literature as a psychological attitude, which is critical for retaining the employees. On the other hand, the increase in women's employment has led to the intensification of research on workfamily conflict. However, it is still under investigation as to what resources are effective and what results in reducing the work-family conflict they bring. Organizational family support is a new concept that includes content-specific, formal family-friendly policies and an informal family friendly work-family culture. Previous studies have examined formal family-friendly policies and they have recently emphasized that this concept has a much deeper structure including informal work-family culture and that the studies are limited. In particular, no study was found in Turkish literature under the concept of workfamily culture. Within the framework of information provided, the aim of the thesis study is to examine the effects of formal family friendly programs and informal work-family culture on work engagement and to investigate the mediating role of work-family conflict in these relations. In addition, the sub-dimensions of the concepts are investigated. In this regard, the arrangements offered on the reconciliation of the work-family life in Europe and Turkey are described. The sample of the thesis research consists of 217 employees who are white-collar married and / or in charge of looking after a dependent individual, working in corporate firms that have adopted family-friendly policies, which are chosen by convenience sampling method. According to the findings of the data obtained from the survey technique, it was found that both family friendly policies and work-family culture had a positive and significant effect on work engagement and, work-family conflict played a full mediator role in this effect. Key Words: Organizational Family Support, Family Friendly Programs, Work-Family Culture, Work-Family Conflict, Work Engagement