Yeni doğan sıçanlara pamidronat uygulanmasının diş sürmesi ve mandibula gelişimi üzerine etkilerinin incelenmesi

Abstract

Bifosfonatların çocuklarda, yetişkinlerde olduğu gibi kemik hastalıklarının tedavisinde başarıyla kullanıldığı bildirilmektedir. Çocuklarda ilk olarak osteogenezis imperfektada kullanılmaya başlanmış olan bifosfonatlar; Paget hastalığı, tedaviye dirençli hiperkalsemiler ve idiyopatik veya ilaçlara bağlı osteoporoz tedavilerinde kullanım alanı bulmuştur. Bifosfonatlar günümüzde osteogenezis imperfekta ve Paget hastalığının tedavisinde alternatifsiz ajanlardır; ancak, bifosfanatların kemikte depolanmaları ve uzun yıllar vücutta kalmaları çocuklarda kullanımını sınırlamaktadır. Bu ilaçların büyüme, gelişim ve diş sürmesi üzerine etkilerini inceleyen çalışma çok azdır. Bu çalışma 40 adet yeni doğan Spraque-Dawley sıçan üzerinde (25 erkek, 15 dişi) gerçekleştirildi. Çalışmada kullanılan sıçanlar 14. gün pamidronat grubu, 30. gün pamidronat grubu, 14. gün kontrol grubu ve 30. gün kontrol grubu olmak üzere 4 gruba ayrıldı. Pamidronat grubundaki sıçanlara her gün 1,25 µg/g pamidronat disodyum ( Aredia®, Novartis, New Jersey, ABD) dorsal boyun kısmından subkutan olarak enjekte edilirken, kontrol grubuna hiçbir uygulama yapılmadı. Sıçanların doğumdan sonra sakrifikasyon günlerine göre 3. gün, 14. gün ve 30. günlerde ağırlıkları kaydedildi. Sıçanların mandibulaları disseke edilerek mandibular kesici ve molar dişlerin sürme dereceleri makroskobik olarak değerlendirildi. Daha sonra mandibulalar sağ ve sol olmak üzere simfiz bölgesinden ikiye ayrıldı, sol tarafta üç boyutlu bilgisayarlı tomografi (3-D CT) ile belirlenen referans noktaları kullanılarak mandibulanın vertikal ve horizontal gelişimi değerlendirildi. Sağ yarım çeneler ise ışık mikroskobunda histolojik ve histomorfometrik olarak incelendi. Bu çalışmada pamidronat uygulamasının yeni doğan sıçanlarda vücut ağırlığı artışını yavaşlattığı, mandibular gelişimi azalttığı, alveolar kemikte osteoklast sayısını azalttığı, diş sürmesini geciktirdiği, dişlerde hem morfolojik hem de yapısal dejenerasyona sebep olduğu görüldü. Sonuç olarak büyüme ve gelişim döneminde pamidronat uygulamasının diş ve çene gelişimini olumsuz etkilediği ifade edilebilir.

It is stated that bisphosphonates are successfully used in the treatment of bone diseases in children as well as in adults. Bisphosphonates firstly used in osteogenesis imperfecta, are being commonly used in Paget?s disease, resistant hypercalsemia, idiopathic or drug induced osteoporosis. Bisphosphonates are today unprecedented drugs for the treatment of osteogenesis imperfecta and Paget?s disease, but long-term deposition in bones and retention in the body restrict their use in children. There is not much study about the effect on growth, development and tooth eruption. This study was conducted on 40 new born Spraque Dawley rats (25 males, 15 females). Rats were separated into four groups as; 14th day pamidronate group, 30th day pamidronate group, 14th day control group, 30th day control group. Rats in the pamidronate group were daily injected with 1.25 mg/g pamidronate disodium (Aredia®, Novartis, New Jersey, USA) from dorsal neck region subcutaneously. Nothing was administered in the control group. All the rats were weighed on 3th, 14th and/or 30th day from birth according to their scarification day. Eruption levels of incisor and molar teeth were assessed macroscopically then the mandibles were separated from symphysis region into right and left hemimandibles. Mandibular development was assessed using three dimensional volumetric tomography (3-D CT) in left hemimandibles. Reference points were used to measure vertical and horizontal development of the mandible. Right hemimandibles were processed for histological and histomorphometric examination under light microscope. As a result, loss in the body weight increase, retardation in mandibular development, decrease in number of osteoclasts, delay in tooth eruption, degeneration in both tooth morphology and structure were observed. We can conclude that, pamidronate administration during growth and developmental stage may adversely effect tooth eruption and mandibular development.