Farklı tipte diş fırçaları kullanan sabit ortodontik tedavi gören hastalarda dental plak birikimi ve periodontal durumun klinik olarak incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amaçları, sabit ortodontik tedavi gören hastalarda farklı tipte diş fırçalarının ağız hijyeni üzerine etkilerinin değerlendirilmesi ve bu fırça tiplerinin geleneksel ve kendinden bağlanan braketli bireylerde temizleme etkinliğinin karşılaştırılmasıdır. Tek kör, randomize, prospektif, tek merkezli ve paralel grup klinik bir çalışmadır. Çalışmamıza alınan ortodontik tedavi görmekte olan 92 bireyin toplamda 12'şer adet dişinde ölçümler yapılmış, bireylerin 41`inde kendinden bağlanan braket, 51'inde ise konvansiyonel braket kullanılmıştır. Her braket grubu, farklı diş fırçası kullanan (manuel, titreşimli, döner başlıklı) 3'er alt gruba ayrılmıştır. Dental plak birikiminin ve periodontal durumun değerlendirilebilmesi için Modifiye Gingival İndeks, Modifiye Quigley Hein Plak İndeksi, Sondalamada Kanama İndeksi ve Braket Oluğu İçerisindeki Plak Miktarı ölçümleri yapılmıştır. Hastalardan gerçekleştirilen tüm ölçümler; başlangıç döneminde (T0), ağız hijyeni eğitimi ve gerekli profilaksi yapıldıktan 4 hafta sonra (T1) ve 8. hafta sonrasında (T2) yapılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesinde Windows tabanlı NCSS bilgisayar programı kullanılmıştır.Ağız hijyeni eğitimi, bireylerin motivasyonlarını ve fırçalama etkinliklerini arttırmıştır. Konvansiyonel braketli hastalarda döner başlıklı fırçanın temizleme etkinliğinin manuel ve titreşimli fırçaya göre daha yetersiz olduğu; kapaklı braket grubunda ise titreşimli fırçanın diğer fırça tiplerine göre daha etkili olduğu gözlenmiştir. Her iki braket grubunda döner başlıklı fırça kullanan bireylerde sondalamada kanama indeksi diğer fırça gruplarına göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Konvansiyonel braketli grupta döner başlıklı fırça kullanan bireylerde braket oluğu içerisindeki plak miktarı manuel ve titreşimli fırça gruplarına göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Kapaklı braketli grupta braket oluğu içerisindeki plak miktarında fırça grupları arasında ve grup içi karşılaştırmalarda belirgin farklılık gözlenmemiştir. Konvansiyonel ve kapaklı braket grupları karşılaştırıldığında manuel fırça kullanan bireylerde, kapaklı braket grubunun modifiye gingival indeks, plak indeksi, sondalamada kanama indeksi pilli fırça kullanan gruba göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Pilli fırça kullanan gruplarda farklı tip braketlerin klinik indeksler üzerinde belirgin etkisi olmamıştır. Braket oluğu içerisindeki plak miktarı tüm ölçüm zamanlarında ve tüm fırça tiplerinde kapaklı braket gruplarında konvansiyonel gruba göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur.Anahtar kelimeler: sabit ortodontik tedavi, diş fırçaları, kendinden bağlanan braket, dental plak, gingivitis

The purposes of this study were to evaluate the effects of different types of toothbrushes on oral hygiene in patients having fixed orthodontic treatment and to compare cleaning efficiency of these toothbrushes in patients wearing conventional and self ligating brackets. This was a single blind, randomised, prospective, single center and parallel clinical trial. The study was conducted on parameters measured on 12 teeth of 92 individuals receiving orthodontic treatment. Self-ligating brackets were used in 41 subjects and conventional brackets in the other 51. Each bracket group was assigned into 3 subgroups who used different types of toothbrushes (manual, oscillating-pulsating, rotating). Dental plaque accumulation and periodontal status was assessed by Modified Gingival Index, Modified Quigley Hein Plaque Index, Bleeding on Probing Index and the Accumulated Plaque in the Bracket Slot. All measurements of the patients were performed: at baseline (T0), at 4 weeks after oral hygiene education and necessary profilaxis (T1), and at the end of the 8 weeks (T2). The statistical calculations were performed by using NCSS software for Windows.Oral hygiene education improved individuals? motivation and toothbrushing efficiency. In the group with conventional brackets, rotary toothbrush had less cleaning efficiency than manual and oscillating-pulsating toothbrush; in the group with self-ligating brackets, oscillating toothbrush had superiority over the other groups. In both bracket groups patients using the rotary toothbrush had significantly increased bleeding on probing index than the other toothbrush groups. In the group with conventional brackets, patients using rotary toothbrush had increased accumulated plaque scores in the bracket slot than the manual and oscillating groups. In the self-ligating group, no significant differences in intra and inter-group comparisons were observed relative to accumulated plaque in the bracket slot scores.When conventional and self-ligating bracket groups were compared, patients using manual toothbrushes showed significantly greater modified gingival index, plaque index and bleeding on probing index values in the self-ligating bracket groups. There were no significant effects of different bracket designs on clinical indexes when battery-powered toothbrushes were used. Accumulated plaque scores in the bracket slot had significantly increased values in all clinical measurement time points and all toothbrush groups in self-ligating bracket groups than in the conventional bracket groups.Key words: fixed orthodontic treatment, toothbrushes, self-ligating brackets, dental plaque,gingivitis