İstanbul`da yaşayan ilköğretim okulu öğrencilerinde dental erozyonun yaginliğinin, şiddetinin ve multifaktöriyel nedenlerinin incelenmesi

Abstract

Son yıllarda, gelişen koruyucu diş hekimliği yaklaşımları sonucunda, diş çürüğü oluşumunda azalma ve buna bağlı olarak dişlerin ağız boşluğunda bulundukları sürelerde artış görülmektedir. Koruyucu diş hekimliğinde elde edilen bu ilerlemelerin yanı sıra, gelişen yeme içme endüstrisi ile birlikte asidik yiyecek ve içeceklerin üretiminde de bir artış dikkati çekmektedir. Çeşitliliği oldukça fazla olan bu ürünlerin, özellikle çocuklar tarafından çokca tüketilmesi, asidik etkenler yoluyla oluşan diş aşınmaları olarak tanımlanan dental erozyonun görülme sıklığını ve şiddetini arttırmaktadır. Çalışmamızda, İstanbul?da yaşayan ilköğretim okulu öğrencilerinde dental erozyon yaygınlığının, şiddetinin ve multifaktöriyel nedenlerinin incelenmesi amaçlanmıştır.Çalışmamız için Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Değerlendirme Komitesi?nden onay alınmıştır. Çalışmaya, İstanbul?daki 7 ilköğretim okulundan, yaşları 13 ? 15 arasındaki 503 çocuk dâhil edilmiştir. Yalnızca yasal vasilerinden yazılı onam alınan çocukların çalışmaya katılmasına izin verilmiştir.Çalışmanın gereç ve yöntemi aşağıdaki gibidir.1)Çocukların diş yüzeyleri, steril pamuk tamponlar yardımıyla temizlenip kurulanarak, baş lambasının ışığı altında, ayna ve sond kullanılarak muayene edilmiştir. Muayene sonuçları; dental erozyon BEWE indeksi, diş çürükleri DMF indeksi ve dental plak Sillnes-Löe indeksi kullanılarak kayıt altına alınmıştır. 2)Muayenelerinin ardından çocukların; beslenme, ağız hijyeni uygulamaları, davranışsal alışkanlıkları, sportif faaliyetleri, ilgili sağlık sorunları ve sosyodemografik özelliklerini sorgulayan bir anket formu doldurmaları istenmiştir. 3)Muayene formu ile anket formu arasında istatistiksel değerlendirme yapılmıştır.Bulgulara bakıldığında, dental erozyon yaygınlığı %52 olarak hesaplanmıştır. İçecek gruplarından, taze sıkılmış meyve suyu dışında hiçbir değişken ile dental erozyon arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Günde 1 bardak taze sıkılmış meyve suyu tüketen çocuklarda görülen dental erozyon, tüketmeyenlere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0,05). Diş doktoru ziyaretinde bulunan çocuklarda görülen dental erozyon, hiç diş doktoru ziyaretine gitmemiş çocuklarla karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek ve şiddetli bulunmuştur (p<0,05). Diş sıkma ve gıcırdatma şikâyeti bildiren çocuklarda, diş sıkmadığını ve gıcırdatmadığını bildirenlere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek oranda dental erozyona rastlanmıştır (p<0,05). Fırça tipi, fırçalama sıklığı, fluorid tableti ya da fluoridli gargara kullanımı gibi ağız hijyen alışkanlıkları, düzenli yüzme gibi sportif faliyetler ve anne babanın eğitim düzeyleri ile dental erozyon arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmemiştir (p>0,05). Çocukların DMFT ve DMFS ortalamaları ile dental erozyon arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiye rastlanmamıştır (p>0,05). Sillness-Löe indeksine göre hesaplanan dental plak ortalaması ise, erozyonu olan çocuklarda olmayanlara oranla istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; dental erozyon, İstanbul?da yaşayan ilköğretim okulu öğrencilerinde yaygın olarak görülmektedir. Lezyonların büyük çoğunluğu mine seviyesinde ve üst çene kesici dişlerin dudak yüzeylerinde bulunmaktadır. Taze sıkılmış meyve suyu tüketimi, diş sıkma ve gıcırdatma, diş doktoru ziyareti ve dental plak dental erozyonu istatistiksel olarak anlamlı derecede etkilemektedir.Anahtar kelimeler: Dental erozyon, erozyon yaygınlığı, erozyon şiddeti, İstanbul.

Regarding preventive dentistry approaches, dental caries prevalence had been decreased and survival rate of teeth in oral cavity had been progressed. İn recent years, right along with improvement in preventive dentistry applications, there had been an increase in acidic nutrient production in catering industry. Consumption of those variable nutrients had been resulted in an increase in prevalence of dental erosion which is defined as degradation of teeth by acidic factors.Approval of Yeditepe University Ethic Committee was received for the present study.503 children between 13-15 years of ages from 8 primary schools in İstanbul were evaluated. Only children with their curators? written approval were allowed to join the study.Material and methods of the study are listed below,1)Teeth surfaces were cleaned and dried by sponges and examined under head light by mirror and probe. Results of the examination were registered as; dental erosion BEWE index, tooth caries DMF index, and dental plaque Sillness Löe index criterias.2)After the examination, children were surveyed by a questionnaire that examining; dietary, oral hygiene and behavioural habits, sport activities and socio-demographic datas.3)Statistical evaluation were performed between the questionare and the dental examination.Prevelance of dental erosion was found as 52%. None of drink groups except fresh fruit juices were related with dental erosion (p<0,05). Dental erosion rate in group who drank one glass of fresh fruit juice were significantly higher than the group who did not (p<0,05). Dental erosion in group who visit dentist were significantly higher and severe than the group who did not (p<0,05). Children who reported to have bruxism and clenching were found to have statistically higher dental erosion rates (p<0,05). No relationship between dental erosion and brush type, brushing frequency, fluor tablets and mouthwash usage, sport activities and parents education status were identified (p>0,05). Dental plaque rate which was calculated by Sillness Löe index was significantly lower in dental erosion group (p<0,05). As a result ; dental erosion was observed frequently in 13-15 years old students in İstanbul. Most of the lesions were located in labial surfaces of upper permanent incisors, in enamel level. Dental erosion was statistically effected by drinking fresh fruit juices, bruxism and clenching, dental visits and dental plaque.Keywords: Dental erosion, prevalence of erosion, severity of erosion, İstanbul