Üniversite öğrencilerinin ekmek tüketim, tutum davranışları ve obezite ile ilişkilendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada obezitenin yükselen epidemisi ve toplumda ekmek şişmanlatır algısı nedeni ile üniversite öğrencilerinin ekmek tüketim, tutum, davranışlarının saptanıp obezite ile ilişkilendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, ekmek tüketimi ile ponderal statü durumları irdelenmiş, üniversite öğrencilerinde obezite taraması yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 18-31 yaş aralığındaki Zirve Üniversitesi öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem seçilmeyip, tüm Beslenme ve Diyetetik Bölüm öğrencileri ve araştırmaya katılmayı kabul eden diğer bölüm öğrencileri olmak üzere her iki gruptada eşit sayıda toplam 250 kişi araştırma grubunu oluşturmuştur. Katılımcıların yazılı aydınlatılmış onamları alınmış; veriler güvenilirlik ve geçerlilik analizi yapılmış anket formu aracığıyla araştırmacının katılımcılarla yüz yüze görüşmesi ile elde edilmiştir. Toplanan anket verilerinin istatistiksel analizi yapılmıştır. Antropometrik ölçümlerden; boy, kilo, bel çevresi, kalça çevresi ölçümleri araştırmacı tarafından literature uygun şekilde yapılarak obezite durumları saptanmıştır. Ekmek tüketim miktarları katılımcılarla birebir konuşularak araştırmacı tarafından kaydedilmiştir.Çalışma sonucunda; düşük doğum ağırlığı yüksek BKİ ile ilişkilendirilirken, yüksek doğum ağırlığı ise kadınlarda bel çevresi ile ilişkilendirilmiş olup obezite ile doğru ilişkilidir (p=0,0001). Erkeklerde fazla kilo ve obezite prevelansı kadınlara oranla daha yüksektir. Alkol kullanımları ile BKİ grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki söz konusudur (p=0,027). Aşırı ekmek tüketimi, yüksek BKİ ve obezite ile ilişkilidir (p=0,0001). Düşük ekmek tüketimi ise yüksek bel çevresi ile ilişkilendirilmiş olup normal kiloya sahip katılımcıların artmış risk ve obez gruplarındaki kadınların ekmek tüketimlerinden istatistiksel olarak anlamlı ölçüde yüksektir (p=0,003;0,024). Ekmek yerine tüketilen makarna ile erkek bel çevresi grupları ilişkili bulunmuş, bu ilişki; obez bireylerin diğer iki gruba nazaran çok daha fazla tercih etmiş olduğu makarna besininden ileri geldiği düşünülmüştür (p=0,028). Yine aynı şekilde pizza ve pirinç pilavının ekmek yerine tüketilmesi obezite ile ilişkili görünmektedir (p=0,033). Kadınlarda ise ekmek yerine tercih edilen kahvaltılık gevrek, yüksek bel çevresi ile ilişkili bulunmuş (p=0,025), ankette yer verilmeyen diğer besinlerinde söz konusu ilişkiye neden olduğu düşünülmüştür (p=0,004).Sonuç olarak; yapılan bu çalışmada ekmek tüketimi obezite ile ilişkli bulunmuştur. Az ekmek tüketimi, ekmek yerine tüketilen besinler ve aşırı ekmek tüketimi artmış obezite riski ve obezite ile ilişkilendirilirken, yeterli miktarda ekmek tüketimi normal sağlıklı bireyler ile ilişkilendirilmiştir. Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinin aldıkları eğitim nedeni ile diğer bölüm öğrencilerine kıyasla ekmeğe karşı tutum ve davranışlarında daha bilinçli yaklaşımlar sergilediği söylenebilir. Obezite algısında da daha bilinçli yaklaşımlara sahip oldukları gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Obezite, ekmek tüketimi, BKİ, bel çevresi, ekmek tutum davranışı

In this study, it has been aimed to detect bread consumption, attitude, behaviors of university students due to rising epidemic of obesity and perception that bread fattens up and to relate with obesity. For this purpose, bread consumption and ponderal status cases were addressed and obesity scanning among university students was done. Students of Zirve University between the age group of 18-31 forms the population Sample was not selected and totally 250 persons formed the research group at the equal number in both groups one of which is other department students accepted to participate in the research and the other is all Nutrition and Dietetics Department students. Written informed consents of participators were obtained; data reliability and validity analysis was made and the researcher was enabled to talk face to face with the participators via questionnaire form. Statistical analysis of the gathered questionnaire data was made. From anthropometric measurements; height, weight, waist circumference and hip circumference measurements were made by the researched in accordance with the literature and obesity cases were detected. Bread consumption amounts were discussed one by one with the participators and recorded by the researcher.As the result of the study; while low birth weight is related to high BMI, high birth weight is related to waist circumference among women and directly related to obesity (p=0.0001). Overweight and obesity prevalence among men is higher than women. There is meaningful statistical relation between alcohol usages and BMI groups (p=0.027). Excess bread consumption is related to high BMI and obesity (p=0.0001). However, low bread consumption is related to high waist circumference and considerably higher than the bread consumption of women in increased risk and obesity of participators having normal weight (p=0.003;0.024). Relation between men's waist circumference groups and macaroni consumption instead of bread, and this relation was thought to be caused by macaroni nutrient consumed much more by obese individuals with regard to other two groups. Similarly, consuming pizza and rice instead of bread is seen related to obesity (p=0.033). However, among women, cereals preferred instead of bread was found related to high waist circumference (p=0.025) and thought to cause the said relation in other nutrients not contained in the questionnaire (p=0.004). As a result; bread consumption was found related to obesity in this study. While low bread consumption, nutrients consumed instead of bread and over bread consumption are related to increased obesity risk and obesity, sufficient bread consumption is related to normal healthy individuals. Compared to other department students due to the education received by students of Nutrition and Dietetics Department, it can be said that they exhibit more conscious approaches in their attitudes and behaviors against bread. It was observed that they also have more conscious approaches in obesity perception.Keywords: Obesity, bread consumption, BMI, waist circumference, bread attitude behavior