Diş ve diş-kemik destekli hızlı üst çene genişletmesinin üst havayollarına etkilerinin üç boyutlu olarak değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, diş destekli genişletme aygıtı (Hyrax) ile diş-kemik destekli genişletme aygıtının (Hibrit Hyrax) üst havayolları üzerindeki etkilerinin konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) ile incelenmesi ve karşılaştırılmasıdır.Çalışmamıza Hyrax ve Hibrit Hyrax apareyleri ile hızlı üst çene genişletmesi yapılmış olan 33 bireyden alınan veriler dahil edil edilmiştir. Hyrax grubu yaş ortalaması 14 ± 2.2 yıl olan 17 bireyden (10 kız, 7 erkek), Hibrit Hyrax grubu ise yaş ortalaması 13,7 ± 2.3 olan 16 bireyden (8 kız, 8 erkek) oluşmuştur. Genişletme öncesi ve genişletmeden 3 ay sonra alınan KIBT görüntüleri üzerinde üst havayolu ölçümleri ve maksiller iskeletsel ölçümler yapılmıştır. Veriler istatiksel olarak değerlendirilimiştir.Genişletme sonrasında, Hyrax ve Hibrit Hyrax gruplarında maksiller transversal iskeletsel ölçümlerde anlamlı artışlar meydana gelirken (p<0.001), gruplar arasında fark gözlenmemiştir (p>0.05). Her iki grupta da nazal genişlikler, nazal kavite ve nazofarinks hacmi artmakla beraber, Hibrit Hyrax grubundaki hacim ve 1.premolar seviyesindeki nazal genişlik artışları daha fazla bulunmuştur (p<0.05). Benzer şekilde genişletme sonrasında oluşan maksiller sinüs hacim artışları da Hibrit Hyrax grubunda Hyrax grubuna göre daha fazla artış göstermiştir (p<0.05). Orofarinksteki hacimsel artışlar açısından gruplar arasında fark bulunmamıştır (p>0.05).Diş ve diş-kemik destekli maksiller genişletme sırasında üst havayolu boyutlarında belirgin artış meydana gelmektedir. Bununla birlikte, Hibrit Hyrax aygıtı nazal kavite hacmini ve anterior nazal kavite genişliğini arttırmakta daha etkilidir.Anahtar Kelimeler: Hızlı üst çene genişletmesi, Hyrax genişletme apareyi, Hibrit hyrax genişletme apareyi, Üst havayolu, Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT)

The purposes of this study were to evaluate and compare the effects of tooth borne (Hyrax) and tooth-bone borne (Hybrid Hyrax) expansion appliances on upper airway using cone-beam computed tomography (CBCT).The records of thirty-three patients who had undergone rapid maxillary expansion with Hyrax or Hybrid Hyrax appliance weere evaluated in this study. The Hyrax group was composed of 17 patients (10 girls,7 boys) with a mean age of 14 ± 2.2 years, and the Hybrid Hyrax group was composed of 16 patients (8 girls, 8 boys) with a mean age of 13.7 ± 2.3 years. Upper airway and maxillary skeletal measurement were carried out on CBCT records taken before and 3 months after expansion. Data were statistically analyzed.Maxillary transversal skeletal measurements increased after expansion in Hyrax and Hybrid Hyrax group (p<0.001), however there were no statistically significant differences between groups (p>0.05). Nasal widths, the volume of the nasal cavity and nasopharynx were increased in both groups, whereas the increases in volumes and nasal widths at the level of first premolars were greater in Hybrid Hyrax group (p<0.05). Similarly, maxillary sinus volumes increased more in Hybrid Hyrax group compared to the Hyrax group (p<0.05). No significant difference was revealed between groups in terms of oropharyngeal volumetric changes (p>0.05). Upper airway dimensions increased significantly following tooth and tooth-bone-borne rapid maxillary expansion. However, Hybrid Hyrax appliance was more effective in increasing the anterior width and volume of the nasal cavity.Key words: Rapid maxillary expansion, Hyrax, Hybrid hyrax, Upper airway, Cone beam computer tomography (CBCT)