Karaman il merkezi lise öğrencilerinin beden algısı ve yeme tutumlarının değerlendirilmesi

Abstract

Bireyin vücut yapısı, zihninde hayalini kurduğu ideal beden yapısından çokfarklı ise beden memnuniyetsizliği görülebilir. Zayıflığın bir güzellik ölçütü olarakkabul edilmesi, `ne kadar zayıf olursam, o kadar güzel olurum` düşüncesi de yanlışyeme tutum ve davranışların edinilmesine neden olduğu saptanmıştır. Dünya SağlıkÖrgütü tarafından `tıbbi dikkat` gerektiren `önemli tıbbi durum` olarak tanımlananyeme bozukluklarının gençlerdeki yaygınlığı ve sıklığı giderek artmaktadır. Bu çalışmaKaraman il merkezi lise öğrencilerinin beden algısı ve yeme tutumlarınındeğerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Aralık 2014- Şubat 2015 tarihleri arasındayapılan araştırmanın evrenini Karaman il merkezine bağlı 21 okul oluşturmaktadır.Araştırmaya toplam 389 kişi katılmıştır. Çalışmaya 254 kız, 135 erkek öğrencikatılmıştır. Okullarda anket formları öğrencilere görüşme esnasında dağıtılmış, aynıanda doldurmaları istenmiş ve sonrasında boy ve kilo ölçümleri yapılarak anketformlarına yazılmıştır. Araştırmaya gönüllü olarak katılan bireylere demografikbilgilerini, beslenme alışkanlıklarını, diyet uygulama durumlarını içeren anket ile yemetutum testi (EAT-40 ölçeği ) ve beden algı ölçeği verilerek doldurmaları istenmiştir.Çalışmadaki erkek öğrencilerin beden algı puan değerleri kız öğrencilerenazaran oldukça yüksektir (p=0,0001). Farklı okullardaki beden algı puanları benzerşekilde dağılım göstermektedir, istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamaktadır(p=0,106). Lise öğrencilerinin halen eğitim gördükleri sınıflarına göre, beden algı puanortalama değerleri istatistiksel olarak farklılık göstermektedir (p=0,009). Araştırmadabulunan öğrencilerin anne ve baba eğitim seviyeleri, yaşları ve BKİ gruplar ile BedenAlgı puanlarını istatistiksel olarak farklılık göstermemektedir. Kişilerin beden algı puandeğerleri, kendilerini nasıl gördükleri kıstasına ve yeterli ve dengeli beslenme algılarınagöre ve öğün atlama kıstaslarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklargöstermektedir.Araştırmada yer alan lise öğrencilerinin % 81,7'si Yeme Tutum kıstaslarına göreDüşük Risk grubunda yer alırken, % 10,5'i Orta Düzeyde Risk ve % 7,7'si ise YüksekRisk Grubunda bulunmaktadırlar. Yeme bozukluğu riski ile cinsiyetleri arasındakiilişkiye bakıldığında erkek öğrencilerin Yeme Tutum puan değerleri kız öğrencilerexivnazaran oldukça düşüktür (p=0,007). Farklı okullarda araştırılan Yeme Tutum puanları;okullar arasında istatistiksel olarak da anlamlı ölçüde farklılıklar göstermektedir(p=0,017). Sağlık Meslek Lisesi dışında aynı okulda okuyan öğrencilerin halen eğitimgördükleri sınıflarına göre, Yeme Tutum puan ortalama değerleri istatistiksel olarakfarklılık göstermemektedir. Öğrencilerin Yeme Tutum puanları yaşlarına, ebeveyneğitim düzeyine ve BKİ gruplarına göre istatistiksel olarak anlamlı ölçüde farklılıklargöstermemektedir (p=0,237; p=0,384). Yeme tutumu ile beden algısının ilişkili olduğubulunmuştur.Okullarda belli ve düzenli aralıklarla uzmanlar tarafından beslenme eğitimseminerleri düzenlenerek öğrencilerin yeterli ve dengeli beslenme konusundabilgilendirilmeleri sağlanmalıdır.

Body structure of the individual is very different from the ideal body structurethat she imagines, body dissatisfaction can be observed. It was determined thataccepting thinness as a beauty criterion and the idea of `the more weight I give the morebeautiful I become` cause the adoption of wrong eating attitudes and behaviors. Theprevalence and frequency of eating disorders which are identified as `important medicalcondition` requiring `medical attention` by the World Health Organization (WHO)increase gradually among youth. The purpose of this study is to evaluate the bodyperception and eating attitudes of high school students in Karaman city center. Thepopulation of research made between December 2014 and February 2015 is constitutedby 21 schools of Karaman city center. In total, 389 people were included in research.254 female students and 135 male students made up the participants of the study. Atschools, questionnaire forms were distributed to the students during the interview. Atthe same time, the students were requested to fill in the forms. Afterwards, their heightand weight were measured and written in the questionnaire forms. In brief, theindividuals who participated in the study voluntarily were requested to fill in thequestionnaire containing demographic information, food habits and dieting status, andEating Attitudes Test (EAT-40 scale) and body perception scale.In the study, body perception score values of male students are quite higher thanthose of female students (p=0.0001). Furthermore, body perception scores of thedifferent schools have similar distribution and there is no statistically significantdifference (p=0.106). Mean body perception scores of the high school students differstatistically according to their classes (p=0.009). On the other hand, there is nostatistical difference in the education levels of the parents, ages, BMI groups of thestudents and Body Perception scores. There are statistically significant differences inbody perception score values of the students according to criterion of how they seethemselves, their balanced diet perception and skipping meal criterionWith regard to Eating Attitude criteria, 81.7%, 10.5% and 7.7% of high schoolstudents in the study are at Low-Risk group, Moderate-Risk group and High-Riskxiigroup, respectively. When the relationship between the risk of eating disorder andgenders are analyzed, Eating Attitude scores of male students are quite lower than thoseof the female students (p=0.007). Besides, there are statistically significant differencesin Eating Attitude scores between the schools in the study (p=0.017). Mean EatingAttitude score values of the students, except the ones in Medical Vocational HighSchool do not differ statistically according to their classes. In addition, there is nostatistically significant difference in ages of the students, education level of their parentsand their BMI scores between Eating Attitude scores of the students (p=0.237;p=0.384). It was found out that there is a relationship between eating attitude and bodyperception.The students should be informed about the adequate and balanced nutritionthrough organizing seminars of dietetics at schools at certain and regular intervals byexperts.