Hemşirelerin mizah tarzları ile stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Abstract

Giriş: İnsanların genetik kodları gibi sahip oldukları mizah tarzları da farklılık göstermektedir. Farklı mizah tarzı ve karaktere sahip olma durumuna göre, olaylar karşısında bireylerin gösterdiği tepki ve stres düzeyi de farklılaşmaktadır.Amaç: Bu araştırma, tüm birimlerde çalışan hemşirelerin mizah tarzları ile stres düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini İstanbul'da özel bir vakıf üniversite hastanesinin tüm birimlerinde 17.02.2016 – 30.12.2016 tarihleri arasında çalışan 120 hemşire oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, araştırmacı tarafından hazırlanan veri toplama formu, Mizah Tarzları Ölçeği ve Algılanan Stres Ölçeği kullanılmıştır. Veriler; SPSS 24.0 programında, tanımlayıcı istatistiksel analizler (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, minimum-maksimum değer), Pearson korelasyon analizi, Kruskal Wallis Varyans Analizi ve Mann-Whitney U testi kullanılarak, %95'lik güven aralığında ve p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.Bulgular: Araştırmada hemşirelerin %58.3'ünün genç olduğu (18-28 yaş) , %87.5'inin kadın, %65'inin bekar, %69.2'inin çekirdek aile, %45'inin üniversite mezunu olduğu, katılımcı mizah puanlarının daha yüksek olduğu (38.90±7.22) ve algıladıkları stresin orta düzeyde olduğu (26.59±8.64) saptanmıştır. Hemşirelerin mesleki bilgileri içerisinden çalıştığı bölümden memnuniyeti, stresi önlemede mizahın etkinliği ve mizah duygusuna sahip olma durumları ile algılanan stres ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Mizah tarzları ölçeğiyle de hemşirelerin sosyo-demografik özelliklerinden medeni durumları, ailelerinde kronik hastalığın varlığı, bakmakla sorumlu olduğu yakınlarının bulunması arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Aynı zamanda da mesleki durumlarından hemşire olarak çalışma yılları, hemşirelik mesleğini seçme nedenleri, stresi önlemede mizahın etkinliği, mizah duygusuna sahip olmaları ve mizah eğitimi alma durumları ile mizah tarzları ölçeği arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmuştur(p<0.05). Hemşirelerin yarısından fazlasının (%57.5) mesleklerinden dolayı her zaman stresli anlar yaşadıkları ve çoğunun (%65.0) stresten kurtulmak için arkadaşlarıyla vakit geçirdiği belirlenmiştir. Sonuç ve Öneriler: Hemşirelerin mesleğin vermiş olduğu duygusal ve fiziksel yorgunluk, tükenmişlik ve işle ilgili sorunlar (nöbet, maaş, mobbing, ast-üst ilişkileri, arkadaş ilişkileri) nedeniyle daima stresli oldukları, çalışmamızda stresin azaltılmasında mizahın etkili olduğu saptanmıştır. Bu nedenle, iş yerlerinde hizmet içi eğitimlerde mizah eğitimine ağırlık verilmesi önerilmektedir. Bununla birlikte karakter olarak olumsuz mizah tarzına sahip bireylerin mizah tarzlarının kendini geliştirici ve katılımcı mizaha dönüştürülmesi için kişisel gelişimlerinin desteklenmesi yararlı olacaktır. Anahtar kelimeler: Mizah, Algılanan Stres, Hemşirelik, Mizah Tarzları

SUMMARYTo identify the relationship between nurses' humour style and stress level. Introduction: People's humour styles shows difference like their genetic codes. According to various humour style and character, person's reactions and level of stres changes oppose to the incidents. Aim: This research is achieved to identify the relationship between nurses' stres level and their humour styles who work in all units.Material and Method: This research's example was made by 120 nurses who work in a special foundation university hospital in Istanbul in all units between the dates 17.02.2016-30.12.2016. In the process of gathering data , data collecting form which is prepared by researcher, Humor Styles Scale and Perceived Stress Scale was used. Data are evaluated by using SPSS 24.0 program identifer statistical analysis (number, percentage, average, standard deviation, minimum- maximum value), Pearson correlation analysis, Kruskal Wallis Variance Analysis and Mann-Whitney U test and with %95 trust interval, p<0.05 meaning level.Results: In the research, %58.3 of nurses are young, %87.5 of nurses are women, %65.0 of them are sıngle, %69.2 of them have family with one child and %45.0 of nurses garduate from university, they have more percentage, participant humour grades are higher (38.90±7.22) and perceived stress is found at the middle level (26.59±8.64). As statistical meaningful difference was found between the perceived stress scale and satisfaction of department which she works, the effect of humour on preventing stress and having sense of humour in the information of nurses' job. Humour styles scale and socio-demographic qualities which are nurses' marital status, having chronic family disease and responsible of relative were found difference statistically meaningful. At the same time, statistically meaningful difference was found between humour styles scale and nurse seniority, the reason why they choose the job, the effect of humour on preventing stress, having sense of humour and taking humour education from the job position. More than half of the nurses (%57.5) always live stressful moments because of their job and majority (%65.0) of the nurses spend their time with their friends to get rid of stress. Conclusion and Suggestions: Nurses are alwayss stressful because of nursing problems such as emotionally and physically tiresome, fatigue, problems (salary, mobbing, shift, friend relationship, superior- subordinate relationship). In our work, humour is effective on the decrease of stress was found. This is why, humour education is suggested to give in service training in working places. In addition to this, it will be beneficial, people who have negative humour styles as character are suggested to support developing and participant humour style transformation. Keywords: Humour, Perceived Stress, Nursing, Humour Styles