Plantar fasiitte egzersiz, miyofasyal gevşetme ve mobilizasyon tekniklerinin etkinliği

Abstract

Bu çalışmanın amacı plantar fasiitisi (PF) olan bireylerde egzersiz, miyofasyal gevşetme ve mobilizasyon tekniklerinin ağrı, fonksiyonel kapasite, denge, duyu ve propriosepsiyon üzerine olan etkilerini araştırmaktır. Çalışmaya Kasım 2017-Mayıs 2018 tarihleri arasında Yeditepe Üniversitesi İhtisas Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı'na başvuran ve Ortopedi hekimi tarafından PF tanısı alan 41(29K, 12E; 49,78±11,24 yıl) gönüllü dahil edilmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özellikleri yapılandırılmış bir anket kullanılarak sorgulanmıştır. Ayak bileği normal eklem hareket açıklığı (NEH) ve gastroknemius-soleus kaslarının esneklik değerleri gonyometre kullanılarak ölçülmüştür. Propriosepsiyon değerlendirmesi, açı reprodüksiyon testi ile dorsifleksiyon ve plantar fleksiyon yönünde yapılarak sapmalar kaydedilmiştir. Dinamik denge değerlendirmesi Y denge testi ile, ayak duyusu, ağrı hassasiyet bölgeleri baz alınarak monofilament testi ile, ağrı, yetersizlik, aktivite kısıtlılığı ise ayak fonksiyon indeksi (AFİ) ve sabah ilk adım ağrısı vizual analog skala (VAS) ile değerlendirilmiştir. Bireyler randomize olarak, ayaktan tedavi grubu (Grup1, n=19) ve ev rehabilitasyon grubu (Grup2, n=22) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Tüm katılımcılar hasta eğitim programına alınmış olup ayak-ayak bileği ve kalça egzersizleri, miyofasyal gevşetme, eklem ve yumuşak doku mobilizasyonu haftada 2 kez 8 hafta boyunca grup1'e uygulanırken, ayak ve ayak bileği egzersizleri grup2'ye verilmiştir. Her iki grupta bulunan hastaların NEH, denge, propriosepsiyon, ayak duyusu, esneklik, AFİ ve VAS ölçüm değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı gelişmeler 4. ve 8. hafta sonuçlarında tespit edilmiştir (p<0.05). Grup1 de bulunan hastaların plantar fleksiyon NEH, denge, propriosepsiyon (dorsifleksiyon), ayak duyusu, esneklik (gastroknemius), AFİ ve VAS skorları açısından Grup 2 ye kıyasla 8. haftada ilk haftaya göre istatistiksel olarak daha fazla gelişim gösterdiği tespit edilmiştir (p<0.05). Hipotez ile uyumlu olarak, fizyoterapist tarafından egzersiz, miyofasyal gevşetme, eklem ve yumuşak doku mobilizasyonu gerçekleştirilen uygulamanın, Grup1 de Grup2 ye kıyasla ağrı, duyu, denge ve fonksiyonel kapasite üzerinde daha etkili olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak, PF' li bireylerde ayak-ayak bileği ve kalça germe ve kuvvetlendirme egzersizleri, miyofasyal gevşetme, eklem ve yumuşak doku mobilizasyonu tedavi protokolunu öneriyoruz. Anahtar Kelimeler: ayak, ayak fonksiyon indeksi, egzersiz, fizyoterapi, mobilizasyon, myofasyal gevşetme, plantar fasiitis, propriosepsiyon

The aim of the study is to investigate the Effectiveness of Exercises, Myofascial Releasing and Mobilization Techniques in Plantar Fasciitis (PF). The study included 41 volunteers with PF (29F, 12M; 49,78±11,24 years) who were admitted Orthopedics and Traumatology department of Yeditepe University Istanbul, Turkey between November 2017 and May 2018. The sociodemographic features of participants were recorded by using a structured questionnare. The range of motion (ROM) of the ankle and the flexibility of gastrocnemius-soleus muscles were measured by using a goniometer. Proprioception assessment was applied with angle reproduction test in direction of dorsiflexion and plantar flexion by using electronic goniometer. The dynamic balance was evaluated by Y balance test while foot sense was assessed with monofilament test from specific areas of each foot. Foot Function Index (FFI) was used for pain, disability and activity restriction while Visual Analogue Scale (VAS) for first step morning pain. The patients were randomly divided into Outpatient Rehabilitation group (Group1, n=19) and Home Rehabilitation group (Group2, n=22). All subjects were participated in patient education program. Foot and ankle-hip exercises program, myofascial releasing, joint and soft tissue mobilization were applied to Group1 (twice a week totally 8 week) and foot and ankle exercises program were given for Group2 (8 weeks). The main results of our study revealed that the measurements of ROM, balance, proprioception, foot sense, flexibility, FFI and VAS were improved at 4th and 8th week in both groups(p<0.05). The other result indicated that the means of plantar flexion ROM, balance, proprioception (dorsiflexion), foot sense, flexibility (gastrocnemius), FFI and VAS in Group1 had more significant improvement than Group2 (p<0.05). Consistent with hypothesis, Group1 which were applied exercises, myofascial releasing, joint and soft tissue mobilization by physiotherapist had statistically differences in terms of functional capacity, balance, proprioception, foot sense than Group2. In conclusion, we can recommend the combined protocol including foot and ankle-hip exercises program, myofascial releasing, joint and soft tissue mobilization than the only foot and ankle-hip exercises program in the management of PF.Key Words: exercises, foot, foot function index, mobilization, myofascial releasing, physiotherapy, plantar fasciitis, proprioception