Piyasada `kişniş` (coriandri fructus) olarak satılan bazı droglar üzerinde farmakope analizi çalışması

Abstract

ÖZETAyaz, M. (2019). Piyasada 'Kişniş' (Coriandri Fructus) Olarak Satılan Bazı Droglar Üzerinde Farmakope Analizi Çalışması. Yeditepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye, Master Tezi. İstanbul.Coriandrum sativum L., çok eski yıllardan beri halk arasında antienflamatuvar, antimikrobiyal, idrar söktürücü, gaz giderici, sindirim sistemi ve solunum yolları hastalıklarında kullanılan bir bitki türüdür. Bitkinin yaprak, meyve ve tohumlarından hazırlanan ekstreler üzerinde çeşitli biyoaktivite deneyleri yapılmıştır. Bitki üzerinde yapılan çalışmalar, uçucu yağının antioksidan ve antimikrobiyal özelliğe, çeşitli ekstrelerinin antienflamatuar, antikanser, antidiyabetik, hipolipidemik gibi etkilere sahip olduğunu göstermiştir. Bitki üzerinde yapılan kimyasal çalışmalar, bitkide uçucu yağ, sabit yağ, flavonoit, fenolik asit gibi bileşenlerin varlığını göstermiştir. Uçucu yağ ana bileşeni 'linalol' dür. Bu çalışmada, C. sativum bitkisinin botanik ve fitokimyasal özelliklerine, kullanım alanları ve biyoaktivite çalışmalarına ayrıntılı bir şekilde yer verilmiştir. Piyasada ticari olarak yer alan örneklerin, Avrupa Farmakopesi 7.0'da belirtilen tüm kriterlere uygunluğu araştırılmıştır. Bu amaçla, on farklı örnek üzerinde, makroskobik ve mikroskobik incelemeler, yabancı madde ve bütün kül tayini, kurutmada kayıp, İnce Tabaka Kromotografisi (İTK) ve uçucu yağ deneyleri yapılmış olup, Farmakope'de belirtilen değerlerle uygunluğu karşılaştırılmıştır. Çalışmamızdan elde edilen bulgular, tüm örneklerde makroskobik ve mikroskobik incelemelere uyum sağlandığını, İTK uygulaması yerine YPİTK cihazının yarı otomatik aplikatörü (Linomat 5) ile yapılan işlem sonucunda ise istenen 'linalol ve trigliserit' referans değerlerine rastlanıldığını, yabancı madde tayininde örneklerin çoğunda istenilen değerin üzerinde yabancı maddeye rastlanılmıştır. Kurutmada kayıp deneyinde tüm örneklerde %10'un üzerinde kayıp olmadığı, toplam kül deneyinde %8'in üzerinde kül olmadığı ve uçucu yağ deneyinde iki örnek dışında uçucu yağ miktarının olması gerekenden düşük olduğu saptanmıştır. Bu sebeple Farmakopede belirtilen standartlara, piyasada 'kişniş meyvesi' olarak satılan her örneğin uygun olmadığı ve bitkisel drog amacıyla kullanılırken istenilen etkilerinin görülemeyebileceği sonucuna varılmıştır.

Ayaz, M. (2019). Pharmacopoeia Analysis of Some Coriandri Fructus Drogs Those Are Sold in The Market. Yeditepe University, Institute of Health Science, Turkey, MSc thesis, İstanbul.Coriandrum sativum L., has been used as an anti-inflammatory, antimicrobial, diuretic and carminative agent in society since ancient times and it is used for the treatment of digestive and respiratory diseases. Several bioactivity studies were performed on the extracts prepared from the leaves, fruits and seeds of C. sativum. The experiments showed the antioxidant and antimicrobial activities of essential oils and anti-inflammatory, anticancer, antidiabetic and hypolipidemic effects of the extracts. Phytochemical studies showed the presence of components such as essential oil, fixed oil, flavonoids and phenolic acids in the plant. The main component of essential oil is 'linalool'. In this study, botanical and phytochemical properties, usages and bioactivity of C. sativum studies are given in details. The commercially avaliable samples in the market were investigated for their compliance with European Pharmacopoeia 7.0 monograph. For this reason, macroscopic and microscopic examinations, foreign matter and total ash determination, loss on drying, TLC (Thin Layer Chromotagraphy) and volatile oil tests were performed on ten different samples and compared with the values stated in Pharmacopeia. According to the findings obtained in this study, the samples are adapted to macroscopic and microscopic examinations in all samples, and the more comprehensive method HPTLC which was used instead of TLC to analyse revealed 'linalool and triglyceride' and in the foreign matter was found to be higher than the stated value. It is observed that there was not more than 10% loss on dry experiment, there was not more than 8% ash in the total ash experiment in all samples. In the essential oil test, the amount of essential oils were found to be less than the expected values except for two samples. Therefore, not all the samples sold as 'Coriandri fructus' on the market were complied with the European Pharmacopoeia standards, and thus the expected effects may not be observed when they are used as herbal drug.