İstanbuldaki bir Vakıf Üniversitesi öğrencilerinin süt ve fermente süt ürünleri tüketiminin laktoz intoleransı ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışma İstanbul Aydın Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerle, süt ve süt ürünleri tüketimi sonrası oluşabilecek gastrointestinal semptomları, laktoz intolerans durumları ve bilgilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma gönüllülük esasına dayalı olarak 200 kız öğrenci ile yürütülmüştür. Katılımcılara 22 soruluk veri bilgi formu uygulanmıştır. İstatistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 (Kaysville, Utah, USA) programı kullanıldı. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodlar kullanıldı. Nicel verilerin normal dağılıma uygunlukları Shapiro-Wilk testi ve grafiksel incelemeler ile sınanmıştır. Normal dağılım göstermeyen nicel değişkenlerin iki grup arası karşılaştırmalarında Mann-Whitney U test kullanıldı. Nitel verilerin karşılaştırılmasında Pearson ki-kare test ve Fisher-Freeman-Halton exact test kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Veri bilgi formu aracılığı ile genel bilgileri, süt tüketimine ilişkin bilgiler, süt içimi sonrası oluşabilecek karın ağrısı, ishal, gaz, midede şişkinlik, midede kramp, kusma ve bulantı gibi gastrointestinal semptomlar ve şiddeti ile ilgili bilgiler, süt, süt ürünleri ve laktoz içerebilecek besinlerin tüketim sıklıkları ve miktarları, fermente süt ürünlerinden yoğurt, kefir ve peynir tüketimi sonrası oluşabilecek gastrointestinal semptomlar sorgulanmıştır. Katılımcıların aylık süt ve süt ürünleri tüketim miktarları, toplam enerji, kalsiyum, laktoz miktarları hesaplanmıştır. Öğrencilerin en çok peynir ve yoğurtu tükettikleri görülmüştür. Çalışmaya katılan kişilerden daha önce laktoz intoleransı olduğu bir sağlık kuruluşundan teşhis edilmiş ve emin olanların oranı %1 olarak bulunmuş, laktoz intoleransı belirtileri olduğu halde laktoz intoleransından şüpheli olanların oranı %36 olarak bulunmuştur. Laktoz intoleransı olduğunu düşünen öğrencilerin %76.3 oranında belirtileri sonradan hissetmeye başladığı bulunmuştur. Kronik hastalığı olan olgularda kronik hastalığı olmayan olgulara göre laktoz intoleransı görülme oranı istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Süt içimi sonrası laktoz intoleransına göre değerlendirme yapıldığında olguların karın ağrısı, ishal, gaz, midede şişkinlik, kramp, ve bulantı oluşma şiddeti dağılımları istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Laktoz intoleransı olan ve olmayan olgular karşılaştırıldığında ayran ve peynirden aylık alınan kalori, laktoz ve kalsiyum değerleri laktoz intoleransı olan olgularda istatistiksel olarak anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Laktoz intoleransı belirtileri yaşayan öğrencilerin büyük bir kısmının tanı almadığı görülmüş ve toplumun bu konu hakkında bilinçlendirilmesi gerekliliği görülmüştür.Anahtar sözcükler: laktoz intoleransı, süt ve süt ürünleri tüketimi, süt tüketimi alışkanlıkları

This study was conduct to determine the gastrointestinal symptoms after the consumption of milk and dairy products, lactose intolerance status and knowledge with Pre-school Teaching departments students at İstanbul Aydın University. The study was carried out with 200 female students on a voluntary basis. A data information form with 22 questions was applied to the participants. NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 (Kaysville, Utah, USA) program was used for statistical analysis. Descriptive statistical methods were used while evaluating the study data. The suitability of quantitative data to normal distribution was tested by Shapiro-Wilk test and graphical examinations. Mann-Whitney U test was used to compare the quantitative variables that did not show normal distribution between the two groups. Pearson chi-square test and Fisher-Freeman-Halton exact test were used to compare qualitative data. Statistical significance was accepted as p <0.05. General information, milk, milk products and foods that may contain lactose consumption frequencies, gastrointestinal symptoms such as abdominal pain, diarrhea, gas, bloating in the stomach, stomach cramping, vomiting and nausea after consumption of milk and fermented milk products like yogurt, kefir, cheese were obtained via data information form. Monthly consumption of milk and dairy products of the participants, total energy, calcium, lactose amounts were calculated. It was observed that the students consumed cheese and yogurt more. Among those participating in the study, the rate of those who were diagnosed with a health care provider and had lactose intolerance was found to be 1%, while those who are suspected of lactose intolerance were 36%. It was found that 76.3% of the students who thought that they had lactose intolerance started to feel the symptoms later. The rate of lactose intolerance in patients with chronic disease compared to patients without chronic disease was found to be statistically significantly higher. When evaluated according to lactose intolerance after drinking milk, the distribution of the severity of the cases of abdominal pain, diarrhea, gas passing, stomach bloating, cramping and nausea show statistically significant difference. When the patients with and without lactose intolerance were compared, monthly calorie, lactose and calcium values from buttermilk drink and cheese were found to be statistically significantly lower in patients with lactose intolerance. It was seen that most of the students who experienced symptoms of lactose intolerance were not diagnosed and it was seen that the population should be made aware of this issue.Keywords: lactose intolerance, milk and dairy consumption, milk consumption habits