Cr-39 dedektörleri için kazıma çözeltilerinin ve parametrelerinin incelenmesi ve bina içi uygulaması

Abstract

aÖZET Atmosferik ortamda radon ürünleri konsantrasyonunu ölçmek için kullanılan tekniklerden bir taneside iz-kazıma yöntemidir. Alfa taneciğine duyarlı olan CR-39 detektörüne bir alfa taneciği çarptığı saman film üzerinde mikroskobik silindirik bir oyuk oluşturur. Bunlara mikroskopik iz denir. Bu izler ancak elektron mikroskobu altın da görülebilir. Detektör bir kazıma çözeltisi ile banyo edildiğinde mikroskopik isin etrafındaki hacim ortaya çıkar. Böylece alfa taneciğinin izi normal mikroskopla görülebilir. Bu tez çalışmasında film üzerinde oluşan izleri görülebilir hale getirmek için çözeltinin parametreleri (sıcaklık, konsantrasyon, kasıma samanı) incelenmiş ve filmlerin en iyi şartlarda banyo edilmesi için optimum koşullar bulunmaya çalışılmıştır. Ayrıca CR-39 filmleri için bu tezde tesbit edilen optimum koşulların uygulaması için Yatağan ve Yatağan ilçesine bağlı 15 köyde 50 eve film asılmış bina içi ortamda 2 ay süre ile alfa radyasyonuna maruz kalması için bırakılmıştır. Bu süre hava değişimlerinin ölçümler içinde yer alması için yeterlidir. Bir katıhal detektörü olarak bilinen CR-39 ' larla böyle çalışılması entegrasyon sistemi olduğu için insanların solunum yoluyla akciğerlerine aldıkları radon miktarını daha doğru olarak gösterir ve hata oranını azaltır.

SUMMARY The track-etching method is one of the techniques used to measure the concentration of radon products in the atmospheric conditions. When an alpha particle strikes to CR-39 detector which is sensitive to alpha particles, a microscopic cylyndirical hole is generated on the film, which is a micronic track. These tracks can be seen only with an electron microscope. When the detector is developed in etching solution, the hole becames enlarged track. Thus track of the alpha particles can be seen with an optical microscope In this thesis, the parameters of the solution (temparature, concentration, etching time) have been studied for optimum conditions in order to see the tracks easily. In order to apply the optimum conditions introduced in this thesis a film was hung onto the wall of 50 houses in the town Yatağan and its 15 villages and exposed to alpha radiation for 2 months. This period is enough to be seen in measurements. This way of working with CR-39 also known as solid state detector, which shows the amount of radon taken through respiration accurately and decreases the percentage of error.