Öğretmenlerin yıldırma yaşama düzeyleri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Düzce ili örneği)

Abstract

Eğitim gibi toplumların geleceğine yön veren bir sektörde verimlilik kritik öneme sahiptir. Eğitimde en yüksek verimliliğe ulaşmanın yolu çalışanların yüksek motivasyonundan geçmektedir. Oysa yıldırma davranışları ile çalışanların motivasyonunu olumsuz etkileyen faktörler belirmekte ve eğitimde verimi düşürmektedirler. bu araştırmanın bulgularının motivasyonu olumsuz etkileyen ve yıldırma davranışlarını betimleyen unsurları ortaya koyarak bu problemin çözümü yönünde uygulayıcılara rehberlik etmesi beklenmektedir.Bu araştırmada Düzce İlindeki liselerde görev yapan öğretmenlerin Yıldırma Yaşama Düzeyleri ve Motivasyon Düzeylerinin cinsiyete, yaşa, hizmet yılına, medeni duruma, okuldaki öğrenci sayısına, okuldaki öğretmen sayısına, okuldaki idareci sayısına, mobing yaşama durumuna, tanıdığının mobing yaşaması durumuna, mobing yapanlara ve mobing nedenine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırmaya katılan öğretmenlerden araştırma amaçları doğrultusunda bilgi toplamak amacıyla hazırlanan veri toplama aracı 3 bölümden oluşmaktadır. Araştırmacı tarafından öğretmenlerin demografik özellikleri hakkında bilgi toplamak amacıyla oluşturulmuştur. 10 soru içermektedir. Öğretmenlerin yıldırma yaşama düzeylerini ölçmek için Einarsen ve Raknes (1997) tarafından geliştirilen ve Cemaloğlu'nun (2007) Türkçeye uyarladığı Olumsuz Davranış Soruları ölçeği kullanılmıştır. Ölçek görevle ilgili yıldırma ve sosyal ilişkilerle ilgili yıldırma boyutları olmak üzere 2 alt boyut ve 21 maddeden oluşmaktadır. Gündüz (2009) tarafından hazırlanan Motivasyon Düzeyi Belirleme Ölçeği tek boyutludur ve 18 soru içermektedir. Bu bağlamda örneklem grubunu oluşturan Öğretmenlerin Yıldırma Yaşama Düzeyi Belirleme ve Motivasyon Düzeyi Belirleme ölçeklerinden aldıkları puanların; öğretmenlerin cinsiyetine ve medemi durumlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Bağımsız Grup T Testi, öğretmenlerin yaşına, hizmet yılına, okuldaki öğrenci sayısına, okuldaki öğretmen sayısına, okuldaki idareci sayısına, mobing yaşama durumuna, öğretmenin tanıdıklarının mobing yaşama durumuna, mobing yapanlara ve mobing nedenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Kruskal Wallis-H Testi ve hangi gruplar arasında anlamlı farklılıklar olduğunu belirlemek üzere Mann Whitney-U testi, öğretmenlerin medeni durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Mann Whitney-U testi yapılmıştır. Öğretmenlerin Yıldırma Yaşama Düzeyleri ile Motivasyon Düzeyleri arasında ilişki bulunup bulunmadığını belirlemeke üzere Pearson Momentler Çarpımı Analizi yapılmıştır. Analizler araştırmanın amacına uygun bir şekilde aşağıda tablolarla verilmiştir.Araştırma sonucunda öğretmenlerin motivasyon düzeylerinin yaşa, hizmet yılına, mobing yaşama durumuna, öğretmenin tanıdıklarının mobing yaşama durumuna, mobing yapanlara ve mobing nedenlerine göre farklılaştığı, cinsiyet, medeni durum, okuldaki öğrenci sayısı, okuldaki öğretmen sayısı ve okuldaki idareci sayısının motivasyon üzerinde etkili kriterler olmadığı; öğretmenlerin yıldırma yaşama düzeylerinin okuldaki öğrenci sayısına, okuldaki öğretmen sayısına, okuldaki idareci sayısına, mobing yaşama durumuna, öğretmenin tanıdıklarının mobing yaşama durumuna, mobing yapanlara ve mobing nedenlerine göre farklılaştığı, cinsiyet, medeni durum, yaş hizmet yılı kriterlerinin yıldırma yaşama düzeyinde etkili kriterler olmadığı, öğretmenlerin motivasyon düzeyi ile yıldırma yaşama düzeyleri arasında negatif anlamlı bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Kullanılan Anahtar Kelimeler: Motivasyon, yıldırma, mobing, öğretmen

Productivity has critical importance in field of education, dominates the future of societies. The way to achieve highest productivity in education is based on high motivation of employees. However, some factors that have negative influences on employees' motivation came out as a result of intimidating actions and these factors decreases productivity in education. Findings of this survey are supposed to be able to guide for implementer in direction of solution by putting forward descriptive elements concerning intimidation actions and affect motivation negatively.It is aimed to determine in this study that whether Intimidation Experience Level of the teachers who are on duty in Düzce and their Motivation Level differ statistically in expressive level in accordance with gender, years of Office, marital status, number of students, teachers and directors in school, case of mobbing experience, case of their acquaintances' mobbing experience, mobbing actors and reasons for mobbing. Data collection tool, prepared by intension of gathering input in direction of study's objectives from the teachers participated to survey consists of 3 parts. It is formed by researcher for collecting information about teachers' demographic features. It includes 10 questions. Negative Behavior Questioning Scale ,developed by Einarsen and Raknes (1997) and adapted to Turkish by Cemaloğlu(2007) is used to measure the level of intimidation experience. Scale is composed of 21 items and 2 sub dimensions as intimidation relevant to duty and intimidation relevant to social relations. Motivation Level Definition Scale prepared by Gündüz (2009) is one dimensional and includes 18 questions.In this context, to examine whether the scores that teachers get from Intimidation Experience Level Identification and Motivation Level Evaluation Scales shows differences in respect to gender and marital status Independent Group T Testing is used, Kruskal Wallis-H Testing is put into use to determine whether they differ depending on age, years of Office, number of students, teachers and directors in school, mobbing experience, teachers' acquaintances' mobbing experiences, reasons for mobbing, mobbing actors and Mann Whitney-U Testing is used to explore significant differences happen in which groups, Mann Whitney-U Testing is used to measure that there is difference according to teachers' marital status or not. Pearson Momentler Multiplication Analysis is applied to define if there is relationship between Teachers' Intimidation Experience Level and Motivation Level. Analysis are indicated on tables below in appropriate to objectives of the research.As consequence of survey, it is estimated that teachers' motivation level becomes different according to age, years of Office, case of mobbing experience, mobbing actors and reasons for mobbing but gender, marital status, number of students, teachers and directors in school are not influential factors on motivation; teachers' intimidation experience level shows differences in accordance with the number of students, teachers and directors in school case of mobbing experiences, teachers' acquaintances' mobbing experiences ,mobbing actors and reasons for mobbing but gender, marital status, age and years of office have no influence on intimidation experience level and there is dramatically negative correlation between teachers' motivation level and intimidation experience level.Keywords: motivation, intimidation, mobbing, teacher