Türkiye`de 1945-1960 arası ekonomik ve siyasi uygulamaların Orhan Kemal romanlarına yansıması

Abstract

Hayattan yola çıkarak kaleme aldığı eserlerinde çok geniş bir insan kaynağından faydalanmıştır Orhan Kemal. Sosyalist çizgide bir eylem adamı değildir; ancak yapıtlarında sosyal sınıflar arasındaki durumu sergilemiştir. O, bir yazarın toplum dışında kalmasını, yaşadığı topluma bağımlı olmamasını imkansız kabul eder.Toplumun kalkınmasında yazarlara büyük görevler düştüğü kanısındadır. Sınıfsal ilişkilere değinirken, tavrını hep yoksullardan, işçilerden, köylülerden, yani ezilenlerden yana koymuştur.Orhan Kemal, kötü insanların bile iyi yanları olduğuna inanır. İnsan aslında kötü değildir. Toplum düzeninin içinde, iyi ya da kötü olarak biçimlenir. Mutluluk veya mutsuzluk, insanın içinde yaşadığı toplum düzeninden beslenir. Kendisinin de bir parçası olduğu toplum düzeni, insanları mutlu etmekten yoksundur. Eserlerinde bozuk olanı, mutsuzluk üreten düzenin nedenlerini göstermeye, uyarılarda bulunmaya çalışmış; ayrıca insanları el birliğiyle bu düzeni değiştirmeye davet etmiştir. 2. Dünya Savaşı ertesinde ortaya çıkan yeni dengede, Türkiye de konumunu belirlemiş ve bu konuma uygun adımlar atmıştır. Uluslararası alanda uygulanan stratejilerin yurtiçine yansımaları da olmuştur. Savaşın yarattığı sıkıntıların sebebi olarak iktidar partisi görülmüş ve bu kanının sonucunda kurucu, devrimci partiye karşı bir muhalefet oluşmuştur. Kapitalist demokrasi anlayışını benimsemiş ülkelerin yanında yer alan Türkiye, çok partili düzene geçtiğinde, yeni kurulan partiler muhalefetin sesini duyurmaya başlamıştır.Muhalefet partileri içinde özellikle öne çıkanı Demokrat Parti olmuştur. Bu parti, 1950 Seçimleri'yle iktidara gelmiş ve yeni bir döneme kapı açmıştır. İktidarı boyunca uyguladığı politikalar bugün bile tartışılmaya devam etmektedir. 2. Dünya Savaşı'nı ve sonrasını, DP'li yılları bizzat yaşamış bir yazardır Orhan Kemal. Benimsediği sanat anlayışı gereği, toplumun dışına düşmemiş ve değişimleri romanlarında işlemiştir. Yazarın dönem içinde yaptığı gözlemler, sorgulamalar, çıkardığı sonuçlar ışığında oluşturduğu romanlarından on dört tanesinde; toplumun, özellikle yoksul kesiminin düşüncelerinde, hayallerinde, yaşam biçimlerinde değişimin etkilerine, o dönemin iktidarı tarafından atılan ekonomi ve siyaset adımlarına rastlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Orhan Kemal, Truman Doktrini, Marshall Yardımları, Demokrat Parti, Orhan Kemal Romanları.

Orhan Kemal benefited from a wide range of people who different from each other in his works based on life. He was not a man of socialist action, but he showed the situation between social classes in his works. He agreed that a writer cannot remain outside the community and the writer is dependent on society lived. He thought that authors have great responsibilities for development of society. While he was dealing with relations of classes, he was on the side with the poor, workers and villager, so he was on the side with oppressed. Orhan Kemal believed that there was even good side of bad people. In his opinion, man is actually not bad. Goodness and badness are shaped in the society. Happiness or unhappiness is powered by society which people lived. Social order that is part of people is lacking to make them happy. He studied to show that corruptions, causes of unhappiness produced by the order and he tried to deliver a warning. Also he invited people to change this order cooperatively. After the World War 2, Turkey identified the location of the new balance and took steps as appropriate in this location. Strategies applied in international area had some reflection in the national. This was recognized that governing party caused distress induced by the war, and the results of this opinion, opposition was occurred against the founder, reformist party. Turkey located next to the countries has adopted the conception of capitalist democracy, when passing the multi-party system newly established parties began to make opposition voice heard.Democrat Party was an important party of all opposition parties. The party came to power in elections of 1950 and opened the door to a new era. The policies implemented during the power continue to be discussed even today. Orhan Kemal was a writer who lived in the period includes World War 2 and after, Democrat Party's years. According to his perception of art, he didn't fall outside of the community and changes was took place in his novels. His fourteen novels were found the effects of the changes to society, especially in thought, dreams and lifestyle of poor and the economy and policy decisions taken by the government of the period.Keywords: Orhan Kemal, Truman Doctrine, Marshall Aid, Democrat Party, Orhan Kemal Novels.