Emin Erkul`un mesleki ve siyasi biyografisi

Abstract

Operatör Emin Bey 1881 yılında günümüz Yunanistan sınırları içinde olan Serfiçe Sancağı'nın Grebene ilçesinde doğmuştur. İlk ve orta öğrenimi tamamladıktan sonra Tıp Fakültesinin Askeri bölümüne gitmiştir. Tıbbiyenin son sınıfındayken Erzurum'daki ailesinin yanına giden Emin Bey, babası Yahya Efendi'nin arkadaşı olan, Erzurum Askeri Hastanesi Başhekimi Binbaşı İbrahim Bey'in teşvikiyle, askeri hastanede küçük çaplı cerrahi operasyonlar yapmaya başlamıştır. 26 Ağustos 1905'te Tıp ve Cerrahi Bilimleri doktoru olarak mezun olmuştur. 6 Aralık 1905'te yardımcı tabip unvanı ile yüzbaşı rütbesi verilmiş ve Gülhane Askeri Hastanesi cerrahi servisinde asistan olarak görevlendirilmiştir. 28 Temmuz 1906'da operatörlük sertifikasını alan Emin Bey, 12 Kasım 1909'da Gülhane Askeri Hastanesi Operatörlüğüne atanmıştır. 1909 yılında Budapeşte Uluslararası Tıp Kongresi'ne gönderilmiştir. 13 Eylül 1910'da okul masraflarını ödeyerek askerlikten istifa etmiştir. Daha sonra Afyonkarahisar ve Konya'da Osmanlı Devleti'nin ilk özel hastanelerini açmıştır. Emin Bey 8 Ekim 1913'te Bursa İl Sağlık Müdürlüğü 'ne getirilmiştir. 30 Mart 1917'de ise Gureba Hastanesi Başhekimliği ve Cerrahi Şefliği görevlerine getirilmiştir. Emin Bey, altı ay Bursa Belediye başkanlığına vekalet etmiş ve Hilal-i Ahmer Bursa Şubesi Başkanlığını görevini yürütmüştür. Bursa'da görev yaptığı dönemde, 10 Ağustos 1915 ve 13 Ekim 1918 tarihlerinde Donanma Madalyası, 22 Kasım 1919'da Liyakat Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) Bursa Milletvekili olarak hizmetlerine devam etmiştir. Emin Bey, milletvekilliği süresince Anayasa, Bayındırlık ve Sağlık komisyonlarında görev almıştır. Milletvekilliği süresince 147 konuşma yapmış ve 13 soru önergesi vermiştir. TBMM Başkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya Başkomutanlık görevinin verilmesi hakkındaki, 20 Temmuz 1922 tarihli kanun teklifi Emin Bey ve Dr. Refik Bey tarafından verilmiştir. Emin Bey, Milli Mücadele döneminde cephe gerisinde operatörlük vazifesini yürütmüş ve kritik ameliyatlar gerçekleştirmiştir. 11 Ağustos 1923 tarihine kadar Bursa milletvekili olan Emin Bey, İkinci Meclis için yapılan seçimlerde, milletvekili seçilebilecek oyu alamamıştır. Emin Bey 5 Haziran 1924 yılında İstanbul'a Şehremini olarak atanmıştır. Emin Bey'in Şehreminliği döneminde, belediye zabıta teşkilatı kurulmuş, mezbaha ve soğuk hava depoları hizmete açılmıştır. Emin Bey, İstanbul'u ekonomik anlamda güçlendirmek için İtalyan Aero Espresso Havayolları şirketi ile anlaşarak, İstanbul- Rodos arasında deniz uçağı seferleri yapılmasını sağlamıştır. İstanbul'da turizm sektörünün gelişmesi amacıyla Türk Seyyahın Cemiyeti ile ortak çalışmalar yapmış ve rehber tercüman yetiştirme yetkisini kuruma vermiştir. Emin Bey 18 Ocak 1926 tarihinde sıhhi sebeplerden dolayı görevinden istifa etmiştir. İstifasından sonra, 3 Mart 1932 tarihine kadar mesleği ile ilgilenmiştir. 1 Ocak 1934 tarihinde Osmanlı Bankası yönetim kurulu üyeliğine seçilmiştir. 2 Mayıs 1939'da ABD Askeri Cerrahlar Derneği'nin fahri üyeliğine seçilmiştir. Emin Bey, Milli Mücadele döneminde, o dönem bulunamayan kendi imal ettiği sterilizasyonu (otoklav) Washington'da toplanan Uluslararası Askeri Cerrahlık ve Eczacılık Kongresi günlerinde sergilemiştir. Daha sonra bu otoklavı Washington Askeri Tıp Müzesi'ne bağışlamıştır. Emin Bey 7 Şubat 1947 tarihinde 131 numaralı Bursa Belediye Meclisi'nin aldığı karar ile Bursa Fahri Hemşehriliği ile taltif edilmiştir. Emin Bey evli ve iki çocuk babasıydı. Kendi buluşu olan bir alet ve özel yöntemi ile sünnet işlemi hakkında bir broşürü ve tıp yaşamı ile alakalı anılarını yayınlamıştır. Emin bey Fransızca, İngilizce, Rumca ve Almanca biliyordu. Emin Bey, 3 Haziran 1964'te İstanbul'da hayatını kaybetmiştir. Emin Bey'in cenazesi 5 Haziran Cuma günü Kadıköy Osmanağa Camii'nden kaldırılarak, Merdivenköy Kabristanı'nda bulunan aile mezarlığına defnedilmiştir.Anahtar Kelimeler: Milli Mücadele, Operatör Emin Bey, Şehremini, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM).

Operator doctor Emin Beg was born in Sanjak of Serfice which belongs to Gerbene district that is located in today's Greece. After having accomplished his primary and secondary education, he attended the Military Medical School. When he was a senior man he visited his father who lived in Erzurum. There Ibrahim Beg, the head doctor and the field officer who is a friend of Yahya Efendi encouraged him to take part in minor surgeries. Emin Beg was graduated as an operator doctor in the 26th of August 1905. He was both given the title of assistant doctor and promoted to be a military captain at the Gulhane Military Medical Hospital in the 6th of December, 1905. When he first achieved his operator doctor certificate, he was charged to the service at the Gulhane Military Medical Hospital. After that he was sent to the International Budapest Medicine Congress in 1909. He paid back his education expenses to the Military Medical School and resigned from his military duties in the 13th of September, 1910. Subsequently he founded the first two private hospitals, one in Afyonkarahisar and the other in Konya, in the Ottoman Empire. Emin Beg was promoted to the Bursa Public Health Organization in the 8th of October, 1913. After four years he became the chief of the surgical unit and head doctor of the Gureba Hospital in the 30th of March 1917. He became the representative of the Bursa Mayor and at the same time he was the head of Bursa Red Crescent. While he was working in Bursa, he had been honoured by two medals; one was Naval Force Medal (10th of August, 1915 and 13th of October, 1918) and the other one was the Medal of Merit (22nd of November 1919). Furthermore, Emin Beg continued working as a Bursa Deputy at the first period of Turkish Grand National Assembly (TGNA). He had taken part in constitution, civil works and health commissions when he was Bursa Deputy. He had delivered 147 speeches and submitted 13 official notes. For instance Emin Beg and Md.Refik Beg submitted a proposal about honouring the head of TGNA veteran Ataturk as a supreme military command in 20th of July, 1922. Emin Beg served as an operator during the national struggle period and he conducted serious surgeries. He worked as a Bursa Deputy till 11th of August, 1923, however he could not elected as a deputy at the second Assembly due to the lack of votes. On the other hand, Emin Beg was nominated as a Mayor of Istanbul in the 5th of June, 1924. During his presidential term, municipal police organization, slaughterhouse and freezer room for public were founded. In order to strengthen the financial situation of Istanbul, he reached in an agreement with the Italian Aero Expresso Airlines Company and set seaplane trips between Istanbul and Rhodes. Furthermore he co-worked with the Turkish Travellers Society and appointed the society to educate and train guides and translators in order to promote the tourism in Istanbul. Emin Beg resigned from his jobs due to his health condition. After his resignation he could not work till the 3rd of March 1932. Then on the 1st of January 1934 he was selected as an executive member of the Ottoman Bank. In addition to this, he was rewarded as an honorary member of the USA Military Surgeons Society on the 2nd May of 1939. During the national struggle period Emin Beg discovered a new kind of sterilisation called otoklav and he exhibited his own made sterilisation at the International Military Surgery and Pharmacy Society that gathered in Washington. Later on he donated this material to the Washington Military Medicine Museum. He was rewarded with an honorary citizenship of Bursa by the Bursa Municipal Council's decision numbered 131 in the 7th of February 1947. He was married and had two children. He could speak French, English, Greek and German. Moreover in his successful life he discovered a special method for circumcision and published a leaflet and many more articles about his medical experiences. Emin Beg died in Istanbul on the 3rd of June 1964. His funeral took place at Kadikoy Osmanaga Mosque on Friday the 5th of June 1964. He was buried in a family graveyard in Merdivenkoy.Key Words: National Struggle, Operator doctor Emin Beg, Mayor, Turkish Grand National Assembly (TGNA).