Kronik hemodializ hastalarındaki anemide recombinant human erythropoietin (rHuEPO) tedavisinin hematolojik ve kardiyovasküler sonuçları

Abstract

- 73 - ÖZET Kronik böbrek yetmezliğine ikincil olarak gelişen aneminin etyopatogenezindeki en önemli faktör erythropoietin eksikliğidir. ryhropoiet'in klinik kullanım alanına girmesiyle bu aneminin başarılı bir şekilde tedavisi sağlanmıştır. Tedavinin uzun süreli sonuçlarını gözlemek amacıyla, hematok- rit düzeyleri %24 ve altında olan 17 kronik hemodializ hastasına (12 erkek, 5 kadın) haftada 2 kez, 50 ü/kg, SC rHuEPO başlanmıştır. Ortalama 15.7 (11-20) ay olan izlem süresi sonunda, kullanılmakta olan rHuEPO dozu, haftada 2 kez, 52.06+6.32 ü/kg saptanmıştır. Bu tedavi ile, hematokrit düzeyi, %19. 99+0. 68 'den, %30.56+1.30'a yük selmiştir. 6 hastada enfeksiyon (2 hasta), süreğen şiddetli meno- raji, demir eksikliği, serum alüminyum düzeyi yüksekliği ve peri- kardit (l'er hasta) nedeniyle belirli dönemlerde tedaviye yanıtsızlık gözlenmiştir. Tedavi öncesi, son 6 aydaki kan transfüzyonu gereksinimi 5.2±0.7»ü iken, sağaltım sırasında sadece 2 hastada kan transfüz yonu gereksinimi olmuştur. Tedavi ile, serum demiri 111.7+14.7 gamadan, 72.5+8.5 gama'ya (p<0.05), serum ferritini 819.9+73.5 ng/ml'den 291.8+46.2 ng/ml'ye (p<0.01) düşmüştür. Aneminin parsiyel düzelmesinin kardiak ve hemodinamik para metreler üzerindeki etkisi de araştırılmıştır. Sonuçlar tabloda görülmektedir :- 74 - Tedavi öncesi tzlem Sonu P değeri Sistolik KB(mmHg) 129.45+6.46 138.26+5.53 < 0,05 Diastolik KB(mmHg) 75.52+3.39 86.57+3.38 < 0,01 NABIZ (/dk) 90.88+4.00 81.88+3.52 < 0,05 LVEDD (cm) 4.65±0.16 4.18+0.18 < 0,01 LVESD (cm) 3.48+0.19 2.97+0.16 < 0,01 IVST (cm) 1.28+0.06 1.11+0.05 < 0,01 LVPWT (cm) 1.21+0.05 1.08+0.05 < 0,01 LVMI(gr/nP) 169.8 ±13.4 120.4 ±12.7 < 0,01 EF (%) 56.29±4.08 63.49±2.53 < 0,05 FK{%) 25.34+2.42 29.22+0.18 < 0,05 (Kısaltmalar: KB: Kan basıncı; LVEDD, LVSED: Sol ventrikül diastol sonu ve sistol sonu çapları; IVST,LVPWT: tnterventriküler septum ve sol ventrikül arka duvar kalınlıkları; EF: Ejeksiyon fraksiyo nu; FK: Fraksiyonel kısalma) Bu tedavi sırasında, hiçbir hastada kontrolsüz hipertansiyon, konvulziyon, arteriovenöz fistülde tromboz, allerjik reaksiyon, kemik ağrısı gibi yan etkiler ortaya çıkmamıştır. Sonuç olarak; Düşük doz SC rHuEPO tedavisinin, kronik hemo- dializ hastalarının anemisini düzelttiği,bu parsiyel düzelmenin, hafif kan basıncı yükselmesi ve demir eksikliği dışında olumsuz bir etkiye neden olmadığı saptanmıştır. Ayrıca annemin düzelmesiy le birlikte, sol ventrikül kitlesinde belirgin azalma, sol ventri kül fonksiyonlarında iyileşme gözlenmiştir. Bu gözlem, aneminin, sol ventrikül hipertrof isinde, hipertansiyondan bağımsız olarak, önemli bir rol oynadığını düşündürmüştür.