Bir üniversite kliniğinde yatan alkol bağımlılarında eşlik eden kişilik bozuklukları

Abstract

6.0ZET Bu çalışmada kliniğimizde yatan 66 erkek alkol bağımlısında, SCID-II (DSM-III-R yarı-yapılandırılmış klinik görüşmesi, kişilik bozuklukları formu) kullanılarak eşlik eden kişilik bozuklukları araştırılmıştır. Kişilik bozukluğu görülme oranı % 53 dür. Alkol bağımlılarında miks kişilik bozukluklarının sık olduğu belirlenmiş, kişilik bozukluğu saptananlarda ortalama kişilik bozukluğu sayısı 2.34 olarak bulunmuştur. Kişilik bozukluklarının A (garip, egzantrik), B (dramatik, emosyonel) ve C (sıkıntılı, korkulu) kümelerine dağılımı ise 15, 19 ve 22 şeklindedir. En sık görülen kişilik bozuklukları sırasıyla antisosyal, borderline, paranoid ve histriyonik kişilik bozukluklarıdır. Histriyonik, narsisistik, borderline ve antisosyal kişilik bozuklukları saptanan alkol bağımlıları daha erken yaşta içmeye başlayıp, akşamcılığa ve akşamcılıktan sorunlu içiciliğe daha erken yaşlarda geçtikleri, alkolle bağlantılı olarak daha sık adli sorunlarla karşılaştıkları ve MATT puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Obsesif-kompuls'ıf kişilik bozukluğu olanlarda sorunlu içicilik daha ileri yaşlarda ortaya çıkmaktadır. Olguların % 28 inin ailesinde alkolizm öyküsü saptanmıştır. Bu kişilerin gerek kişilik özellikleri gerekse alkol kullanım özellikleri bakımından diğer alkol bağımlılarından bir farklılık göstermemektedir. Alkol bağımlılarında MMPI klinik alt testlerinden Psikasteni ve Şizofreninin T puanları 70 in üstünde bulunmuştur. Kişilik bozukluğu saptanan ve saptanmayan alkol bağımlıları karşılaştırıldığında, kişilik bozukluğu saptanan grupta Hipokondri, Konversiyon histerisi ve Paranoya alt test T 85puanları daha yüksektir. Kişilik bozuklukları ayrı ayrı ele alındığında tüm kişilik bozukluklarında T puanı 70 in üstünde olan alt test Şizofrenidir. MMPI klinik alt testleri en iyi olarak Paranoid kişilik bozukluğunu ayırt etmekte, diğer kişilik bozukluklarını ise aynı ölçüde ayırt edememektedir. MMPI soruları içinden A, B ve C kişilik bozukluğu kümelerini saptayacak MMPI soruları belirlenmiş olup bu konuda ek çalışmaların yapılması gerekmektedir. Kliniğimizde yatan alkol bağımlılarının ele alındığı bu çalışmada, C kümesi kişilik bozukluklarının (Bağımlı, Avoidant, Obsesif-kompulsif, Pasif- agresif) en sık görülen küme olması ilginç olduğu kadar, bu kümenin davranışçı tedavilere iyi yanıt verdiği bilindiğinden yol göstericidir. 86